Музэйны супрацоўнік Мікола Жыгоцкі, які апошнія два дзясяткі гадоў адну за другой выдаваў кнігі пра Аляксандра Лукашэнку, не дачакаўшыся падзякі і ўганараваньня, пераключыўся на клясыкаў беларускай літаратуры. Днямі сьвет пабачыў сыгнальны экзэмпляр кнігі «Прыйшоў у жыцьцё дзеля нас», прысьвечаны жыцьцю і творчасьці Якуба Коласа.
83-гадовы Мікола Жыгоцкі больш за паўстагодзьдзя праслужыў у Літаратурна-мэмарыяльным музэі Якуба Коласа, ягонаму пяру належаць газэтныя і часопісныя нататкі, прысьвечаныя як самому пісьменьніку, так і знакавым коласаўскім героям. Апошняя праца стала своеасаблівым падсумаваньнем працяглай музэйна-навуковай дзейнасьці:
«Я адпрацаваў у музэі 56 гадоў, фактычна ад самага пачатку займаюся гэтай тэмай. Высілкаў і часу пакладзена шмат, літаральна па крупінках зьбіраў матэрыялы, езьдзіў па мясьцінах, зьвязаных зь Якубам Коласам — як у Беларусі, так і за межамі рэспублікі. Наведваў Слуцк, Люсіна, Пінкавічы, Дзьвіншчыну; езьдзіў у Расею на Куршчыну, дзе ён працаваў настаўнікам. А яшчэ раней сын паэта Даніла Міцкевіч накіраваў мяне ў Ташкент, дзе Колас жыў падчас вайны. Там адшукаў коласаўскія мясьціны, пазнаёміўся з узбэцкімі пісьменьнікамі, якія сустракаліся зь беларускім калегам падчас эвакуацыі, сабраў іх успаміны. А рэдактар газэты „Правда Востока“, даведаўшыся, што я зь Беларусі, прыкамандзіраваў да мяне фатографа, і мы зрабілі здымкі вуліцы імя Якуба Коласа і дома, дзе ён перачэкваў вайну ў Ташкенце. Вось прывёз адтуль такія рэдкія здымкі».
Спадар Жыгоцкі наракае, што кніга «марынавалася» ў выдавецтве больш за тры гады — пры тым, што адпачатку была рэкамэндаваная ў якасьці дапаможніка для сярэдніх школаў і вышэйшых навучальных установаў. На перакананьне аўтара, у час павальнай інтэрнэтызацыі, калі дзяцей усё больш паглынае віртуальная прастора, тыражаваньне зьвестак пра беларускіх клясыкаў павінна адыграць выключную ролю:
«Я перакананы, што такія выданьні павінны дапамагчы аднавіць цікавасьць да нашай літаратурнай спадчыны. Цяпер дзеці сапраўды мала чытаюць. Але калі малады чалавек разгорне кнігу, у якой шмат рэдкага ілюстратыўнага матэрыялу, думаю, што яму самому будзе цікава заглыбіцца ў тэму. Як аўтар я за прамінулы час проста зжыўся як зь мясьцінамі, дзе жыў і тварыў Якуб Колас, так і з кніжкай. Можа, у тым ліку і таму, што кніга доўга выходзіла, ажно тры гады ляжала ў выдавецтве, я нават ужо раззлаваўся. Дарэчы, маім рэдактарам была Алена Бельская, якая вельмі скрупулёзна правярала ўсе факты. У любым разе, нават цяпер па-новаму яе перачытваю, нават для мяне як аўтара ўсё гэта цікава. Так што раю і іншым акунуцца ў яе зьмест. Тым больш што выданьне арыентаванае, як некалі казалі, на масавага чытача — для школьных установаў, для студэнтаў. Для ўсіх, хто захапляецца творчасьцю Якуба Коласа».
Цягам апошніх гадоў Мікола Жыгоцкі быў сканцэнтраваны на іншай асобе — кіраўніку краіны Аляксандру Лукашэнку. Кажа, што ўсур’ёз зацікавіўся фэномэнам свайго шклоўскага земляка, які ад сярэднестатыстычнага саўгасьніка скарыў шлях да першага і пакуль адзінага прэзыдэнта краіны. Дзеля гэтага спадар Жыгоцкі нават укладаў у выданьне ўласныя сродкі. Праўда, ягоных высілкаў асабліва ніхто не ацаніў, і прыбыткаў кнігі не прынесьлі. Затое на Коласу аўтар разьлічвае нават зарабіць:
«Не, у дадзеным выпадку сваімі грашамі ўкладацца не давялося. Мала таго, нават будзе нейкі ганарар, прынамсі, так мне абяцалі. Празь месяц, як крыху разыдзецца кніжка, павінны нешта за стараньні выплаціць».
Карэспандэнт: «Наколькі ведаю, калі пісалі пра Лукашэнку, даводзілася шукаць спонсараў?».
«Так, шукаў спонсараў, укладаў свае ўласныя грошы — з пэнсіі, адкуль жа яшчэ ўзяць? „Белінвэстбанк“ мне адмовіў, сказалі, што цяпер з грашыма стала цяжка, забаранілі раскідвацца. Таму, сапраўды, выдаваў і за свае зьберажэньні. Каб выдаць 50 асобнікаў, патрэбна 9 мільёнаў рублёў. Для дзяржавы гэта ж ня грошы, правільна? А для мяне, пэнсіянэра — канечне. А тут ужо крыху лягчэй пайшло, гэта праўда».
Некаторыя асабістыя рысы Якуба Коласа сучасьнікі ацэньвалі неадназначна, падкрэсьліваючы ягоны досыць складаны характар. Аднак Мікола Жыгоцкі называе гэта выдумкамі зласьліўцаў, а клясыка характарызуе як «надзвычай чалавечнага»:
«Ведаеце, Колас для свайго статусу заставаўся вельмі чалавечным, нягледзячы на тое, што быў дэпутатам Вярхоўных Саветаў СССР і БССС, віцэ-прэзыдэнтам Акадэміі навук, клясыкам савецкай і беларускай літаратуры. Калі хто прыходзіў да яго на прыём, заўсёды сустракаўся, унікаў у сутнасьць праблемы. Прызначаючы спатканьне, нават зьяўляўся раней на 10–15 хвілін. Гэтаксама не цураўся пачаткоўцаў у літаратуры, цікавіўся, зь якім багажом да яго прыйшлі, над чым маюць працаваць. Іншымі словамі, ставіўся да людзей вельмі лагодна і прыязна, хоць быў фактычна ўжо на вяршыні літаратурнага Алімпу. То бок не лічыўся са статусам, заўсёды заставаўся ўважлівым, чалавечным».
Мікола Жыгоцкі нарадзіўся ў 1931 годзе ў вёсцы Мерч на Шклоўшчыне. Скончыў Магілёўскі машынабудаўнічы тэхнікум, а пасьля службы ў войску — аддзяленьне журналістыкі філфаку Белдзяржунівэрсытэту. Супрацоўнічаў з шэрагам раённых і рэспубліканскіх рэдакцыяў, ад 1957 году — навуковы супрацоўнік Літаратурна-мэмарыяльнага музэя Якуба Коласа. Аўтар кніг «Сьцежкамі паэта: Па коласаўскіх мясьцінах», «Сэрца пакідаю вам», «Легендарны дзед», «Побач з Коласам», «Прыйшоў у жыцьцё дзеля нас». Аўтар пяці кніг, прысьвечаных Аляксандру Лукашэнку.