Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Нафта супраць Пуціна


Амэрыканскія аналітыкі прадказваюць устойлівае зьніжэньне цэн на нафту да 2016 году.

27 кастрычніка падчас таргоў на амэрыканскіх фінансавых рынках цана барэлю тэхаскай нафты WTI апусьцілася ніжэй за 80 даляраў — самага нізкага ўзроўню за апошнія 28 месяцаў. Падставай для чарговага патаньненьня нафты стала заява вядучага амэрыканскага інвэстыцыйнага банку «Goldman Sachs» аб рэзкім зьніжэньні сваіх прагнозаў узроўню цэн на гэтае паліва ў будучым годзе. Скепсіс аналітыкаў рэспэктабэльнага банку прымусіў камэнтатараў задаць сабе пытаньне аб тым, ці не ператварылася падзеньне цэн нафты ў новую ўстойлівую тэндэнцыю.

Паводле апошніх падлікаў спэцыялістаў «Goldman Sachs», з-за рэзкага ўздыму вытворчасьці нафты і вельмі памяркоўнага росту попыту барэль тэхаскай нафты будзе каштаваць у наступным годзе ў сярэднім 75 даляраў, барэль нафты маркі Brent — 85. І гэта не мяжа: цэны могуць адступіць да 70 даляраў за барэль тэхаскай нафты і да 80 за Brent у момант, калі аб’ёмы вытворчасьці паліва дасягнуць піку, прадказваюць аналітыкі «Goldman Sachs». Яны лічаць, што цана нафты ў наступным годзе будзе на 15 даляраў ніжэйшая, чым яны прагназавалі толькі некалькі месяцаў таму. У доказ яны прыводзяць разьлікі, якія сьведчаць, што рост здабычы нафты ў бліжэйшыя два гады ў некалькі разоў перавысіць рост попыту, і гэта адбудзецца ня толькі за кошт так званай сланцавай рэвалюцыі ў Злучаных Штатах, але і дзякуючы значнаму росту вытворчасьці нафты ў Бразыліі, Мэксыцы і Іраку. Амэрыканскія аналітыкі лічаць, што краіны-чальцы АПЭК не пачнуць гульню на павышэньне паліўных цэн, пакуль з-за патаньненьня нафты не спадзе сланцавы бум у ЗША, для падтрымкі якога неабходныя параўнальна высокія цэны энэргарэсурсаў.

«Goldman Sachs» зайшоў прыкметна далей за іншыя амэрыканскія банкі ў сваіх прагнозах узроўню падзеньня цэн на нафту. Аднак, паводле амэрыканскіх экспэртаў, цэнавыя скокі апошніх месяцаў даказваюць эфэктыўнасьць рынкавых мэханізмаў рэгуляваньня цэн: калі прадукт становіцца занадта прыбытковым, то рана ці позна яго становіцца больш, чым трэба.

— Калі цана нафты дасягнула пэўнага ўзроўню і пратрымалася там параўнальна працяглы час, гэта стварыла стымулы, з аднаго боку, для інвэстыцый у здабычу нафты, з другога — у стварэньне альтэрнатыўных крыніц энэргіі і энэргазьберагальных тэхналёгій — кажа Эдвард Гаджынгз, віцэ-прэзыдэнт дасьледчай арганізацыі «Атляс». — У выніку, у апошнія гады ў Злучаных Штатах кардынальна вырасла вытворчасьць нафты і газу, высокія цэны энэргарэсурсаў сталі штуршком да «сланцавай рэвалюцыі», і пры гэтым, паводле зьвестак на 2012 год, у ЗША адбывалася падзеньне спажываньня нафты, якое пачалося падчас рэцэсіі і фінансавага крызысу. І гэта, на мой погляд, адлюстроўвае тэндэнцыі, якія будуць фармаваць нафтавыя цэны ў будучыні. Няма ніякіх падставаў разьлічваць на тое, што нафта будзе даражэць дзеля выгады абмежаванага ліку вытворцаў. Вядома, нельга выключыць часовыя цэнавыя скокі ў сілу розных імгненных геапалітычных абставінаў, але я ня думаю, што ў працяглай пэрспэктыве рост цэн на нафту значна перасягне ўзровень інфляцыі, паколькі ў выніку рэкорднага росту цэн апошняга дзесяцігодзьдзя былі створаны альтэрнатыўныя крыніцы вытворчасьці нафты і пачала актыўна разьвівацца вытворчасьць энэргіі з аднаўляльных крыніц.

На думку Рычарда Эбэлінга, прафэсара эканомікі коледжу «Цытадэль» у Паўднёвай Караліне, прадказаць, якімі будуць цэны на нафту праз год ці паўгода, практычна немагчыма, але аргумэнты на карысьць тэндэнцыі на спад выглядаюць вельмі пераканаўчымі:

— Усе фактары, якія вызначаюць цэнавыя тэндэнцыі, у першую чаргу попыт і прапанова, паказваюць на патаньненьне нафты ў бліжэйшыя месяцы. Што тычыцца ўзроўню далейшага падзеньня і яго працягласьці, то, пры ўсёй павазе да аналітыкаў «Goldman Sachs», ні ў кога няма дакладных інструмэнтаў для таго, каб зрабіць дакладныя высновы пра тое, колькі будзе каштаваць нафта празь некалькі месяцаў. Але я ня буду зьдзіўлены, калі пры адсутнасьці сур’ёзнага крызісу на Блізкім Усходзе, які адаб’ецца на транспарце нафты з рэгіёну або, напрыклад, пры адсутнасьці пагроз Расеі спыніць пастаўку энэргарэсурсаў у Заходнюю Эўропу цяперашняя тэндэнцыя патаньненьня нафты зацягнецца, як прадказвае «Goldman Sachs», да 2016 году.

РС: З вашага пункту гледжаньня, ці можа Крэмль пайсьці на такія пагрозы ў надзеі на падаражаньне нафты?

— Прадстаўнікі расейскага ўраду ўжо неаднаразова казалі пра тое, што цяперашні ўзровень цэн можа прымусіць іх ня толькі адмовіцца ад павелічэньня выдаткаў, але і скараціць іх з мэтай збалянсаваньня бюджэту. Я не выключаю, што ў пэўных сілаў у расейскім кіраўніцтве можа быць спакуса паўдзельнічаць у такой гульні і паспрабаваць скараціць аб’ёмы нафты на рынках. Але ім варта падумаць над пытаньнем, ці вынікам гэтага ня стане яшчэ больш сур’ёзнае падзеньне дзяржаўных даходаў. Я ня ўпэўнены ў тым, што яны могуць дазволіць сабе весьці такія гульні — кажа прафэсар эканомікі коледжу «Цытадэль» у Паўднёвай Караліне Рычард Эбэлінг.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG