Лінкі ўнівэрсальнага доступу

ЦІ ВЕРНУЦЦА ГРОШЫ САДАМА Ў ІРАК?


Кастусь Бандарук, Прага

Мяркуецца, што ад часу заканчэньня вайны ў Пэрсідзкай затоцы да красавіка сёлета Садам Хусэйн здолеў схаваць на замежных рахунках значныя сумы ад продажу нафты. Праўдападобна, каля 500 мільёнаў даляраў знаходзяцца на рахунках у банках Ярданіі, гэтулькі ж у Ліване, а таксама значныя сумы ў банках іншых краінаў рэгіёну. Выглядае, што вярнуць Іраку садамаўскія грошы будзе ня проста, хаця пэўныя зрухі ў гэтай справе ёсьць.

У чацьвер кароль Ярданіі Абдула сустрэўся ў Белым доме з прэзыдэнтам Бушам, і пытаньне Іраку было асноўнай тэмай іхных перамоваў. Што тычыцца Сырыі, дык яна прызнала, што пэўныя грошы былога ірацкага рэжыму знаходзяцца на рахунках дзяржаўнага Камэрцыйнага банку. У кастрычніку сёлета прадстаўнікі ЗША і Кіраўнічай Рады Іраку атрымалі доступ да гэтых рахункаў, але зьявіліся й перашкоды.

ЗША і сырыйскія ўлады згодныя ў тым, што ў сырыйскіх банках знаходзіцца прыблізна 250 мільёнаў даляраў, аднак Кіраўнічая Рада Іраку кажа, што болей. “Мы патрабуем вяртаньня з Сырыі 3 мільярдаў даляраў”, – заявіў сябра Рады Гайдар Ахмэд. Аднак, на думку вайсковага аташэ Сырыі ў Вашынгтоне Імада Мустафы, гэта перабольшаная сума. Такое патрабаваньне ставіць Дамаск ў клапатлівую сытуацыю, бо калі вярнуць чвэрць мільёна, дык скажуць – давайце болей, – лічыць Мустафа.

Дамаск настойвае на тым, што ірацкія грошы, прыблізна 750 мільёнаў даляраў, павінны пайсьці ў першую чаргу на выплату запазычанасьці перад сырыйскімі бізнэсоўцамі. Паводле Імада Мустафы, перад сёлетняй вайной ў Іраку сырыйскія бізнэсоўцы пастаўлялі ў Ірак лекі і харчы, за якія Багдад не пасьпеў ім заплаціць. Сырыя цьвердзіць, што ўсё гэта адбывалася ў рамках санкцыянаванай ААН праграмай “нафта за харчы”, аднак, на думку ЗША, гэтыя грошы былі заробленыя ў выніку нелегальных транзакцыяў, з парушэньнем санкцыяў ААН.

Так ці інакш, для ЗША вяртаньне ў Ірак грошай, схаваных рэжымам Садама Хусэйна, надзвычай важнае, паколькі гэтыя сродкі маюць быць ужытыя на адбудову Іраку. Са свайго боку, ЗША ўжо вярнулі ў Ірак пераважную частку з амаль 2 мільярдаў даляраў, з раней замарожаных рахункаў. Астатняя частка мае быць скарыстаная на выплату Багдадам розных кампэнсацыяў: напрыклад, для амэрыканскіх вайскоўцаў, якія ў часе першай вайны ў Пэрсыдзкай Затоцы трапілі ў ірацкі палон і былі катаваныя.

Паводле аналітыкаў, у дачыненьнях з Дамаскам ЗША ўжываюць правераную тактыку “бізуна і перніка”. Праўда, Кангрэс дазволіў прэзыдэнту Бушу ўвесьці санкцыі супраць Сырыі ў асноўным за тое, што яна падтрымлівае міжнародны тэрарызм, аднак таваразварот паміж дзьвюма краінамі чыста сымбалічны. ЗША спадзяюцца, што Сырыя ўсё ж верне Іраку садамаўскія грошы, аднак паводзяць сябе даволі стрымана, бо насамрэч маюць вельмі абмежаваныя магчымасьці ціску на Дамаск.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG