“У той час як увага міжнароднай супольнасьці засяроджаная на вайне ў Іраку, тырыны скарыстоўваюць нагоду, каб пазбыцца апазыцыі, сапраўднай ці ўяўнай”, – піша на старонках газэты “New York Times” дырэктар Інстытуту адкрытага грамадзтва Арыех Нэер. “У Зымбабвэ, Беларусі і Кубе незалежных журналістаў, апазыцыйных лідэраў і праваабаронцаў кідаюць за краты”. З прычыны адсутнасьці ўсялякага кантролю лідэры краінаў-ізгояў пачалі паводзіць сябе нахабна, ведаючы, што іхныя дзеяньні выклічуць ня болей як слабыя пратэсты па-за межамі іхных краінаў. На мінулым тыдні ў Менску ўлады затрымалі 50 удзельнікаў мірнай дэманстрацыі з нагоды 85-й гадавіны БНР. “Выглядае, – піша Арыех Нэер, – што Аляксандар Лукашэнка, апошні дыктатар у Эўропе, мае намер узмацніць кантроль над краінаю”.
У тым, што дыктатары актывізуюцца ў часе міжнародных крызысаў, няма нічога новага. У 1956 годзе Савецкі Саюз здушыў вугорскае паўстаньне ў часе суэскага крызысу. У 1968 годзе, калі Вашынгтон ўцягнуўся ў віетнамскую вайну і калі ў ЗША, Францыі і Нямеччыне працягваліся бурныя антываенныя пратэсты, Савецкі Саюз напаў на Чэхаславаччыну. Цяпер, паводле Нэера, актывізацыю тыранаў можна лічыць адным з пабочных наступстваў вайны ў Іраку.
Газэта “Stratfor” прысьвечаная стратэгічным прагнозам, абмяркоўвае эвалюцыю амэрыканска-расейскіх адносінаў у кантэксьце рознагалосьсяў вакол вайны ў Іраку. Дараднік ў пытаньнях нацыянальнай бясьпекі ЗША Кандаліза Райс, акрэсьліла стан цяперашніх стасункаў як “ партнэрства з праблемамі”. Больш за тое, цяпер Расея знаходзіцца ў амэрыканскім “чорным сьпісе”. Крэмль апынуўся пад моцным ціскам з боку ЗША адначасова зь некалькіх бакоў. Паводле амэрыканскага выданьня, атакуючы расейскіх дыпляматаў у Іраку, ЗША відавочна хацелі пакараць Расею за ейную антываенную пазыцыю. Акрамя таго, ЗША маюць у руках іншыя козыры супраць Расеі. Гэта маргіналізацыя ейнай традыцыйнай прысутнасьці ў Іраку ў пасьляваенны час, магчымасьць заблякаваньня далучэньня Расеі да Ўсясьветнай Гандлёвай Арганізацыі, справа дараваньня даўгоў і вайна ў Чачэніі.
У Пуціна, паводле “Stratfor”, засталося няшмат поля для манэўру. Менавіта таму ён паўстрымаўся ад рэзкага асуджэньня абстрэлу расейскіх дыпляматаў у Іраку. Ён таксама ўстрымліваецца ад моцных заяваў у справе адхіленьня Масквы ад удзелу ў будучай адбудове Іраку. Вашынгтон усьведамляе, што, па вялікім рахунку, голас Крамля ён можна праігнараваць. Праўда, Пуцін можа зрабіць стаўку на антываенныя і антыамэрыканскія настроі сярод расейцаў, але гэта таксама рызыкоўнае: акрамя некаторых плюсаў, гэта будзе азначаць канец кароткага пэрыяду “любові” паміж Вашынгтонам і Масквою.
Такім чынам, паводле газэты “Stratfor”, акрамя рознагалосьсяў ў справе вайны, Расею і ЗША чакаюць яшчэ многія канфлікты ў зьвязку з эканамічнымі інтарэсамі ў Пэрсыдзкай затоцы. У выніку стратэгічнае амэрыкана-расейскае партнэрства можа аказацца нядоўгатрывалым. Пуціну патрэбны саюз з Амэрыкай, інакш разбурыцца падстава ягонай празаходняй арыентацыі. Бушу таксама патрэбная Расея ў якасьці важнага элемэнту антытэрарыстычнай кааліцыі. Абодва яны хвалююцца за будучыню іхнага партнэрства, але, на жаль, ня ведаюць, як зьняць перашкоды на шляху да лепшага супрацоўніцтва.
