Міністар абароны пераканаў дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў, што на гэтым этапе істотнае скарачэньне вайсковай службы нямэтазгоднае. Новы законапраект “Аб усеагульным вайсковым абавязку і вайсковай службе” ўжо быў ухвалены ў першым чытаньні. У ім было прадугледжана скарачэньне агульнага тэрміну службы да 1 году, для выпускнікоў ВНУ — да 9 месяцаў, а для тых, хто скончыў вайсковую катэдру — да паўгоду.
Але нечакана міністар унёс новыя прапановы: пакінуць тэрміны службы бязь зьменаў да 2006 году, але пры гэтым стварыць умовы дзеля альтэрнатыўнай службы. Гаворыць кіраўнік прэсавай службы міністэрства Леанід Захаранка:
(Захаранка: ) “Найперш, няма заканадаўчай базы, каб скараціць тэрмін службы. Але зусім не таму, што нібыта людзей мала. Людзей дастаткова, і шмат каго наогул не прызываюць. Калі скарачаць, то трэба ўлічваць, што акрамя ўзброеных сілаў ёсьць унутраныя войскі, памежныя; ці гатовыя яны да такіх захадаў, узгадненьняў шмат патрэбна. Але такой колькасьці шарагоўцаў ужо не патрэбна, замест іх будуць кантрактнікі”.
Паводле зьвестак Мінабароны, цяпер у беларускім войску 83 тысячы чалавек. Цягам пяці гадоў будзе скарочана 30 тысяч вайскоўцаў, а іхнае месца зоймуць прафэсіяналы, якія будуць служыць не бясплатна, а за грошы. Існаваньне войска ў цяперашнім выглядзе немагчымае, — лічыць былы начальнік ваенна-мэдычнага ўпраўленьня Міністэрства абароны Ўладзімер Мялюшка.
(Мялюшка: ) “Што такое войска? Чалавеку загадалі — ён і пайшоў. Якая дзяржава адмовіцца ад бясплатнага работніка? Хоць, натуральна, выдаткі на яго вялікія: апрануць, накарміць. Таму рашэньне не скарачаць тэрмін службы зьвязанае можа нават болей з матэрыяльным забесьпячэньнем — гэта прасьцей, чым праз кожны год пачынаць з нуля. Зброі ў нас дастаткова, патронаў дастаткова. А вось амуніцыі, вопраткі няма — ня ўсе салдаты апранаюцца ў новае, калі пачынаюць службу. Таму і патрэбны пераход на кантрактную службу, бо зь цяперашняга салдата ніякага толку няма”.
Разумеюць гэта і заўтрашнія вайскоўцы. Даніла зь Віцебшчыны ўжо два гады хаваецца ад супрацоўнікаў ваенкамату. Чаму ён катэгарычна адмаўляецца ад службы?
(Даніла: ) “Час, затрачаны на службу, занадта вялікі, паўтара году — гэта сапраўды шмат. Гэты тэрмін можна выкарыстаць куды больш эфэктыўна. Напрыклад, вучыцца, працаваць, каб зарабіць грошы, каб атрымаць пэўны досьвед. Тое, што не зьбіраюцца скарачаць тэрмін службы, выглядае зьдзекам з тых людзей, якіх фактычна прымушаюць ісьці і марнаваць свой час”.
Уладзімер Мялюшка таксама лічыць, што людзей у беларускім войску цяпер больш, чым дастаткова. Іншая справа, што цалкам здаровых і баяздольных амаль няма.
(Мялюшка: ) “Людзі з раёнаў, вёсак імкнуцца аддаць дзяцей у войска, каб іх падлячылі. З-за гэтага ў першыя месяцы столькі народу прыходзіцца камісаваць, бо яны хаваюць свае хваробы. Я маю на ўвазе менавіта ўзброеныя сілы, бо найлепшыя кадры ідуць у міліцыю, спэцназ, памежнікі. А нам ужо ваенкаматы пастаўляюць па ніжэйшай планцы, у нас самая хворая катэгорыя, таму і адсеў вялізны. Студэнты ня йдуць, а хто здаравейшы, той хаваецца”.
Вайсковыя чыноўнікі лічаць, што адсутнасьць рэальнай баяздольнасьці кампэнсуецца колькасьцю.