Нямеччына – краіна з высокім разьвіцьцём турызму. Сур’ёзныя злачынствы ў ёй – рэдкасьць. У той самы час трэба зважаць на магчымасьць кішэнных крадзяжоў, а таксама выкраданьне пакінутага без нагляду багажу. Асабліва гэта актуальна для вагзалаў у вялікіх местах і на турыстычных аб’ектах.
У часе наведаньня Нямеччыны пазьбягайце вулічных дэманстрацыяў. Выступы экстрэмістаў часам перарастаюць у сур’ёзныя сутычкі з паліцыяй. Сябры неанацысцкіх груповак – так званыя “скінгэды” – вядомыя абразамі ў бок замежнікаў.
У Нямеччыне вам, як і паўсюль, спатрэбіцца мэдычная страхоўка, якая прадугледжвае дапамогу за мяжой і, у разе патрэбы, эвакуацыю хворага па паветры. Таксама варта застрахавацца ад страты багажу, крадзяжу крэдытных картак і іншых нечаканых непрыемнасьцяў і выдаткаў. Пры адсутнасьці мэдычнай страхоўкі з вас могуць запатрабаваць аплаты гатоўкай. Мэдычнае абслугоўваньне ў Нямеччыне стаіць на вышэйшым узроўні. Бальшыня лекараў, лякарняў і аптэкаў не бяруць крэдытных картак.
Пры арэндзе машыны таксама зьвярніце ўвагу на наяўнасьць страхоўкі на выпадак дарожнага здарэньня. У часе язды на машыне ўжывайце паскі бясьпекі і, калі вы кіроўца, не размаўляйце па мабільным тэлефоне. Сёлета ў Нямеччыне можа быць прыняты закон, які забараняе кіроўцу паліць у часе кіраваньня аўтамабілем, таму перад уездам у краіну варта пацікавіцца зьменамі ў адпаведных правілах.
Выдатны стан нямецкіх дарог – не гарантыя ад аварыяў, якія найчасьцей зьвязаныя зь незнаёмай, нязвыклай для нас, разьметкай дарогі. Памылка кіраваньня машынай – самая распаўсюджаная прычына дарожных здарэньняў з замежнымі кіроўцамі ў Нямеччыне. Не забывайце, што дарогі ва Ўсходняй Нямеччыне (былой ГДР) усё яшчэ горшыя, чым дарогі ў Заходняй Нямеччыне.
Захаваньне, ужываньне, альбо гандаль наркотыкамі караюцца высокімі грашовымі штрафамі або турэмным зьняволеньнем.
У Нямеччыне існуюць досыць жорсткія законы адносна ўвозу ці вывазу з краіны агнястрэльнай зброі, ваенных, асабліва тых, якія тычацца Другой Усясьветнай вайны, экспанатаў і антыкварыяту. Тое самае можна сказаць і пра якія заўгодна матэрыялы, што ўслаўляюць фашызам, нацызам, альбо колішні Трэйці Рэйх.
Памятайце, што законы ў Нямеччыне істотна адрозьніваюцца ад беларускіх. Людзі, якія сьвядома ці несьвядома парушылі нямецкія законы, падлягаюць высылцы з краіны, арышту, альбо турэмнаму зьняволеньню.
А цяпер колькі нямецкіх фразаў і словаў, якія патрэбна ведаць у часе побыту ў Нямеччыне:
Вітаю – Guten Tag – Гутэн так
Я прыехаў зь Беларусі – Ich komme aus Weisrusland. Іхь коммэ аус вайсруслант.
Калі ласка – Bitte – Біттэ
Дзякуй – Danke – Данкэ
Прабачце – Entschuldigen Sie – Энтшульдігэн зі
Да пабачэньня -- Auf Wiedersehen – Ауф відэрзэен.
Першыя словы
Так, ага, але – Ja (Я).
Не – Nein (Найн).
Калі ласка – Bitte (Біттэ)
Дзякуй – Danke (Данкэ)
Вялікі дзякуй – Danke schon/Vielen Dank (Данкэ шён / Філен данк)
Добры дзень – Guten Tag (Гутэн так)
Добрай раніцы – Guten Morgen (Гутэн морген)
Добрый вечер – Guten Abend (Гутэн абэнт)
Вітаю – Hallo (Халло)
Прабачце (для прыцягненьня ўвагі) – Entschuldigung (Энтшульдзігунг)
Прабачце – Entschuldigen Sie (Энтшульдзігэн зі)
Вы гавораце па-ангельску? – Sprechen Sie Englisch? (Шпрэхен зі энгліш?)
Вы говораце па-беларуску? – Sprechen Sie Weisrusisch? Шпрэхен зі вайсрусланд?
На жаль, я не размаўляю па-нямецку – Leider, spreche ich Deutsch nicht (Ляйдэ шпрэхе іхь дойч ніхьт
Я не разумею – Ich verstehe nicht (Іхь фэрштээ ніхьт)
Дзе знаходзіцца...? – Wo ist …? (Во іст…?)
Дзе знаходзяцца...? – Wo sind …? (Во зінт…?)
Надзвычайныя сытуацыі
Ратуйце! – Hilfe! (Хільфэ!)
Паклічце паліцыю – Rufen Sie die Polizei! (Руфэн зі дзі поліцай!)
Паклічце лекара – Holen Sie einen Arzt! (Холен зі айнэн арцт!)
Я згубіўся – Ich habe mich verirrt (Іхь хабэ міхь фэррірт)
Я згубіў дарогу! – Ich habe mich verlaufen (Іхь хабэ міхь фэрляуфэн)
Вітаньні і ветласьць
Добры дзень – Guten Tag (Гутэн так)
Добры вечар – Guten Abend (Гутэн абэнт)
Вітаю (у Аўстрыі й Паўднёвай Нямеччыне) – Gruss Gott (Грюсс гот)
Дабранач – Guten Nacht (Гутэн нахт)
Пакуль – Tschuss (Чус)
Да пабачэньня – Auf Wiedersehen (Ауф відэрзэен)
Да сустрэчы – Bis bald (Біс бальт)
Удачы – Viel Gluck/Viel Erfolg (Філь глюк / Філь эрфольк)
Усяго найлепшага – Alles Gute (Аллес гутэ)
Мяне клічуць… – Ich heise… (Іхь хайсэ…)
Я прыехаў(ла) з... – Ich komme aus... (Іхь коммэ аус...)
Гэта спадар Шмідт – Das ist Herr Schmidt (Дас іст хэрр Шміт)
Гэта спадарыня Шмідт – Das ist Frau Schmidt (Дас іст фрау Шміт)
Як справы? – Wie geht es Ihnen? (Ві гейт эс інэн?)
Усё добра. А ў Вас? – Danke, gut. Und Ihnen? (Данкэ, гут. Унд інэн?)
Пошукі паразуменьня
Вы гаворыце па-...? – Sprechen Sie ...? (Шпрэхен зі ...?)
Я разумею – Ich verstehe (Іхь фэрштээ)
Я не разумею – Ich verstehe nicht (Іхь фэрштээ ніхьт)
Ці тут нехта гаворыць па- ...? Spricht jemand hier ...? (Шпріхьт йеманд хір ...?)
Ці не маглі б вы гаварыць памалу? – Konnen Sie bitte etwas langsamer sprechen? (Кённэен зі біттэ этвас лангзамэ шпрэхен?)
Што вы сказалі? – Wie bitte? (Ві біттэ?)
Паўтарыце калі ласка – Sagen Sie es noch einmal bitte (Загэн зі эс нох айнмаль біттэ)
Калі ласка, напішыце гэта – Schreiben Sie es bitte (Шрайбэн зі эс біттэ)
Просьбы
Вы не моглі б даць мне…? – Konnen Sie mir bitte … geben? (Кённэн зі мір біттэ … гебэн?)
Вы не моглі б даць нам…? – Konnen Sie uns bitte … geben? (Кённэн зі унс біттэ … гебэн?)
Вы не маглі б паказаць мне…? – Konnen Sie mir bitte zeigen? (Кённэн зі мір біттэ цайгэн?)
Вы не маглі б сказаць мне…? – Konnen Sie mir bitte sagen? (Кённэн зі мір біттэ загэн?)
Вы не маглі б дапамагчы мне…? – Konnen Sie mir bitte helfen? Кённэн зі мір біттэ хэльфэн)
Дапамажыце мне, калі ласка! – Helfen Sie mir bitte (Хэльфэн зі мір біттэ)
Я хацеў бы… – Ich mochte… (Іхь мёйхьтэ…)
Мы хацелі б… – Wir mochten… (Вір мёйхьтэн…)
Дайце мне, калі ласка… – Geben Sie mir bitte… (Гебэн зі мір біттэ…)
Дайце мне гэта, калі ласка… – Geben Sie mir bitte das. (Гебэн зі мір біттэ дас)
Пакажыце мне… – Zeigen Sie mir bitte… (Цайгэн зі мір біттэ…)
Пашпартны кантроль і мытня
Пашпартны кантроль – Die Paskontrolle
Вось мой пашпарт і мытная дэклярацыя – Hier ist mein Reisepas und meine Zollerklarung. (Хір іст майн райзэпас унд майнэ цолль-эрклерунг)
Вось мой багаж – Hier ist mein Gepack. (Хір іст майн гепэк)
Гэта прыватная паездка – Ich reise privat. (Іхь райзэ пріват)
Гэта дзелавая паездка – Ich reise dienstlich. (Іхь райзэ дзінстліхь)
Гэта турыстычная паездка – Ich reise als Tourist. (Іхь райзэ альс туріст)
Я еду ў складзе тургрупы – Ich reise mit einer Reisegruppe. (Іхь райзэ міт айнэр райзэ-группэ)
Прабачце, я не разумею – Entschuldigung, ich verstehe nicht. (Энтшульдзігунг, іхь фэрштээ ніхьт)
Мне патрэбны перакладчык – Ich brauche einen Dolmetscher. (Іхь браухэ айнэн дольмэчер)
Паклічце кіраўніка групы – Rufen Sie den Reiseleiter! (Руфэн зі дэн райзэ-ляйтэр)
Мяне сустракаюць – Ich werde abgeholt. (Іхь вэрдэ апгехольт)
Мытня – Die Zollkontrolle.
Мне няма чаго дэкляраваць – Ich habe nichts zu verzollen. (Іхь хабэ ніхьтс цу фэрцоллен)
Гэта рэчы для прыватнага ўжытку – Das sind einige Sachen fur den personlichen Bedarf. (Дас зінт айніге захэн фюр дэн перзёнліхен бедарф)
Гэта падарунак – Das ist ein Geschenk. (Дас іст айн гешэнк)
Гэта падарункі – Das sind Geschenke. (Дас зінт гешэнке)
Мена грошай
Дзе найбліжэйшы пункт мены або банк? – Wo ist die nachte Geldwechselstelle oder die Bank? (Во іст дзі нэкстэ гельдвексель-штэлле одэр дзі банк?)
Вы можаце памяняць гэтыя дарожныя чэкі? – Bezahlen Sie Reiseschecks? (Бецален зі райзэшэкс?)
Які цяпер курс валюты? – Wie ist der Wechselkurs? (Ві іст дзі вэкселькурс?)
Я хачу зьмяніць даляры на нямецкія маркі – Ich mochte US dollar in Deutsche Mark umtauschen. (Іхь мёйштэ у-эс доллар ін дойче марк умтаушен)
Колькі я атрымаю за сто даляраў? – Wieviel bekomme ich fur einhundert US-dollar? (Віфіль бекоммэ іхь фюр айн хундэрт у-эс доллар?)
Мне патрэбныя драбнейшыя грошы – Ich brauche klinere Scheine. (Іхь браухэ кляйнэрэ шайнэ)
Гатэль
Рэгістрацыя (адміністратар) – Rezeption. (Рецепцьон)
У вас ёсьць вольныя нумары? – Haben Sie noch freie Zimmer? (Хабэн зі нох фрайэ ціммэр?)
Нумар на аднаго? – ein Einzelzimmer (Айн айнцель-ціммэр?
Нумар на дваіх? – ein Doppelzimmer (Айн доппель-ціммэр?)
Я хацеў бы замовіць нумар – Ich mochte bitte ein Zimmer reservieren. (Іхь мёйхьтэ айн ціммэр резервірэн?)
З ваннай – Mit Bad. (Міт бат)
З душам – Mit Dusche. (Міт душэ)
Ня вельмі дорага – Nicht sehr teuer. (Ніхьт зэр тойер)
На одну ноч – Fur eine Nacht (Фюр айнэ нахт)
На адзін тыдзень – Fur eine Woche (Фюр айнэ вохэ)
Колькі каштуе нумар на чалавека на адны содні? –Wieviel kostet es pro Nacht/Person? (Віфіль костэт эс про нахт / перзон?)
Я заплачу гатоўкай – Ich werde bar bezahlen. (Іхь вэрдэ бар бецален)
Мне патрэбны прас – Ich brauche ein Bugeleisen. (Іхь браухэ айн бюгель-айзэн)
Сьвятло не запальваецца – Der Licht funktioniert nicht. (Дэр ліхьт функцьонірт ніхьт)
Нешта здарылася з душам – Etwas stimmt nicht mit der Dusche. Этвас штімт ніхьт міт дэр душэ)
Нешта здарылася з тэлефонам – Etwas stimmt nicht mit dem Telefon. (Этвас штімт ніхьт міт дэм тэлефон)
Разбудзіце мяне калі ласка а 8 гадзіне – Wecken Sie mich bitte um acht Uhr. (Вэкэн зі міхь біттэ ум ахт ур)
Замоўце калі ласка таксі на дзясятую гадзіну – B estellen Sie bitte ein Taxi fur zehn Uhr. (Бештэллен зі біттэ айн таксі фюр цэн ур)
Арыентацыя ў месьце
Я шукаю… – Ich suche… (Іхь зухэ…)
мой гатэль – mein Hotel (майн хотэль)
турыстычны офіс – das Verkehrsamt (дас феркерзамт)
тэлефон-аўтамат – eine Telefonzelle (айнэ тэлефон – цэлле)
аптэку – die Apotheke (дзі апотэкэ)
супэрмаркет – Die Kaufhalle (дзі кауф-халле)
пошту – das Postamt (дас поштамт)
банк – eine Bank (айнэ банк)
Дзе тут бліжэйшы пастарунак? – Wo ist hier das nachste Polizeirevier? (Во іст хір дас нэкстэ поліцай-ревір?)
Дзе тут бліжэйшая… – Wo ist hier die nachste… (Во іст хір дзі нэкстэ…)
Станцыя метро – U-Bahnstation (У-бан-штацьон)
Аўтобусны прыпынак – Bushaltestelle (Бус-хальтэ-штэлле)
Бензазапраўка – tankstelle (Танк-штэлле)
Таксі
Дзе я магу ўзяць таксі? – Wo kann ich ein Taxi nehmen? (Во кан іхь айн таксі нэмен?)
Выклічце таксі, калі ласка – Rufen Sie bitte ein Taxi (Руфэн зі біттэ айн таксі)
Колькі каштуе даехаць да…? – Was kostet die Fahrt… (Вас костэт ді фарт…?)
На гэты адрас, калі ласка! – Diese Adresse bitte! (Дзізэ адрэссэ біттэ)
Завязіце мяне... – Fahren Sie mich … (Фарэн зі міхь…)
Завязіце мяне ў аэрапорт – Fahren Sie mich zum Flughafen (Фарэн зі міхь цум флюк-хафэн)
Завязіце мяне на чыгуначную станцыю – Fahren Sie mich zum Bahnhof (Фарэн зі міхь цум банхоф)
Завязіце мяне ў гатэль... – Fahren Sie mich zum Hotel (Фарэн зі міхь цум хотэль…)
Завязіце мяне ў добры гатэль – Fahren Sie mich zu einem guten Hotel (Фарэн зі міхь цу айнэм гутэн хотэль)
Завязіце мяне ў танны гатэль – Fahren Sie mich zu einem billigen Hotel (Фарэн зі міхь цу айнэм біллигэн хотэль)
Завязіце мяне ў цэнтар горадў – Fahren Sie mich zum Stadtzentrum (Фарэн зі міхь цум штат-центрум)
Налева – Nach links (Нах лінкс)
Направа – Nach rechts (Нах рехьтс)
Мне трэба вярнуцца – Ich mus zuruck (Іхь мус цурюк)
Спыніцеся тут, калі ласка – Halten Sie bitte hier (Хальтэн зі біттэ хір)
Колькі я вам вінаваты? – Was soll ich zahlen? (Вас золь іхь цален?)
Вы не маглі б мяне пачакаць? – Konnen Sie mir bitte warten? (Кённэн зі мір біттэ вартэн?)
На вагзале
Мне трэба даехаць да… – Ich mus nach… gehen. (Іхь мус нах … гэен)
Колькі каштуе квіток да…? – Wieviel kostet die Fahrkarte nach…? (Віфіль костэт дзі фар-картэ нах…?)
Мне патрэбны адзін квіток да Гамбургу – Einmal Hamburg bitte! (Айнмаль Хамбург біттэ)
Мне патрэбны адзін квіток да Гамбургу і назад – Einmal Hamburg bitte, hin und zuruck. (Айнмаль Хамбург біттэ, хін унт цурюк)
Мне патрэбны два квіткі да Гамбургу – Zweimal Hamburg bitte! (Цваймаль Хамбург біттэ)
Мне патрэбны квіток выхаднога дню – Ich brauche ein Wochenend-Ticket (Іхь браухэ айн вохэн-эндэ тікет)
Першая/другая кляса – Erste/zweite Klasse. (Эрстэ/цвайтэ классэ)
Дзе я мушу зрабіць перасадку? – Wo mus ich umsteigen? (Во мус іхь умштайгэн?)
Прабачце, гэты цягнік ідзе ў…? – Entschuldigung, geht dieser Zug nach…? (Энтшульдзігунг, гейт дізэр цуг нах…?)
Гэтае месца не занятае? – Ist dieser Platz frei? (Іст дізэр плац фрай?)
Цягнік спазьняецца? – Hat der Zug Verspatung? (Хат дэр цук фэршпэтунг?)
Набыткі
Я толькі гляджу – Ich schaue nur. (Іхь шауэ нур)
Пакажыце мне калі ласка, гэта – Zeigen Sie mir bitte das. (Цайгэн зі мір біттэ дас)
Я хацеў бы(хацела б)… – Ich suche… (Іхь зухэ…)
Дайце мне гэта, калі ласка – Geben Sie mir bitte das. (Гебэн зі мір біттэ дас)
Колькі гэта каштуе? – Was kostet es (das)? (Вас костэт эс (дас)?)
Я это купляю – Ich nehme es (Іхь нэмэ эс)
Напішыце цану, калі ласка – Schreiben Sie bitte den Preis (Шрайбен зі біттэ дэн прайс)
Занадта дорага – Es ist zu teuer (Эс іст цу тойер)
Распродаж – Ausverkauf (Аусферкауф)
Ці магу я гэта прымерыць? – Kann ich es anprobieren? (Кан іхь эс анпробірэн?)
Дзе прымерачная кабіна? – Wo ist die Anprobekabine? (Во іст дзі анпробэ-кабінэ?)
Мой памер 44 – Meine Grose ist 44 (Майнэ грёссэ іст фір унд фірціхь)
Мне патрэбны … памер – Ich brauche Grose… (Іхь браухэ грёссэ…)
Гэта мне замалое – Das ist mir zu eng (Дас іст мір цу энг)
Гэта мне завялікае – Das ist mir zu gros (Дас іст мір цу грос)
Гэта мне пасуе – Das past mir (Дас паст мір)
У вас ёсьць падобнае, толькі большае (меншае)? – Haben Sie etwas Anliches, aber ein wenig groser (kleiner)? (Хабэн зі этвас энлішес абэ айн веніг грёссэр (кляйнэр)?)
Рэшта няслушная – Der Rest stimmt nicht ganz (Дэр рэст штіммт ніхьт ганц)
Надпісы
Eingang Увойсьце Ausgang Выйсьце
Zimmer frei Ёсьць вольныя нумары Voll/Besetzt Няма вольных нумароў
Offen / Geschlossen Адчынена / Зачынена
Verboten Забаронена Polizei Паліцыя
Toiletten Прыбіральня Herren/Damen Для мыжчын/Для жанчын
Auskunft/Information Інфармацыя Geldwechsel Мена валюты
Refund tax-free Зварот НДС (такс-фры) Frei Задарма
Frei/Besetzt Вольна/Занята Nicht beruhren Не чапаць
Privateigentum Прыватная ўласнасьць Ziehen Да сябе
Stosen/Drucken Ад сябе Altstadt Старое места
Hauptbahnhof Цэнтральная чыгуначная станцыя
Markt Кірмаш Rathaus Ратуша
Platz Плошча Strasse Вуліца
Лічэньне
0 null нуль 1 eins (ein)* айнс (айн) 2 zwei (zwo) цвай (цво)
3 drei драй 4 vier фір 5 funf фюнф
6 sechs зэкс 7 sieben зібэн 8 acht ахт
9 neun нойн
=== === ===
10 zehn цэн 11 elf эльф 12 zwolf цвёльф
13 dreizehn драйцэн 14 vierzehn фірцэн 15 funfzehn фюнфцэн
16 sechzehn зэхьцэн 17 siebzehn зіпцэн 18 achtzehn ахтцэн
19 neunzehn нойнцэн
=== === ===
20 zwanzig цванцыхь 21 einundzwanzig** айн-унт-цванцыхь
22 zweiundzwanzig цвай-унт-цванцыхь
=== === ===
30 dreiSig драйсыхь 40 vierzig фірцыхь 50 funfzig фюнфцыхь
60 sechzig зэхьцыхь 70 siebzig зіпцыхь 80 achtzig ахтцыхь
90 neunzig нойнцыхь
=== === ===
100 hundert хундэрт 101 hunderteins хундэрт-айнс
110 hundertzehn хундэрт-цэн 200 zweihundert цвай-хундэрт
=== === ===
258 zweihundertachtundfunfzig*** цвай-хундэрт-ахт-унт-фюнфцыхь
300 dreihundert драй-хундэрт 400 vierhundert фир-хундэрт
500 funfhundert фюнф-хундэрт 600 sechshundert зэкс-хундэрт
700 siebenhundert зібэн-хундэрт 800 achthundert ахт-хундэрт
900 neunhundert нойн-хундэрт 1 000 tausend таузэнт
=== === ===
1 100 tausendeinhundert**** таузэнт-айн-хундэрт
2 000 zweitausend цвайтаузэнт
10 000 zehntausend цэнтаузэнт
1 000 000 eine Million айнэ мільон
10 000 000 zehn Millionen цэн мільонен
=== === ===
* Пры пасьлядоўным лічэньні і на прыканцы лічэбніка ўжываецца eins=1 (eins, hunderteins), у іншых выпадках - ein (einundvierzig=41). З назоўнікамі заместа лічэбніка ўжываецца неазначальны артыкль - ein Mann, ein Hotel, eine Frau.
** Двухзначныя лічэбнікі чытаюцца наступным чынам: адзінкі + und + дзясяткі
*** Трохзначныя лічэбнікі чытаюцца наступным чынам: сотні + адзінкі + und + дзясяткі
**** Чатырохзначныя лічэбнікі чытаюцца наступным чынам: тысячы + сотні + адзінкі + und + дзясяткі
