Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Навіны 01 сьнежня 2000 г.


Ігар Карней, Менск

Ніна Кішчанка, удава мастака Аляксандра Кішчанкі, які атрымаў найбольшую вядомасьць дзякуючы "Габелену стагодзьдзя", сьцьвярджае: глябальнае палотнішча апынулася ў крытычным стане. Год за годам вядомы твор вымушаны пыліцца ў майстэрні.

Пэўны час мастацкія вартасьці "Габелену стагодзьдзя" абмяркоўваліся нароўні з палітычнымі падзеямі. Нават Аляксандар Лукашэнка, выява якога ў апошні момант трапіла на габелен, на цырымоніі прэзэнтацыі ў "МенскЭКСПО", так падсумаваў вартасьці твора: "Вось яно, сапраўднае мастацтва!". Што нельга было ігнараваць, дык гэта, бадай, памеры габелена — амаль 300 м2 адборнае воўны.

Пасьля 95-га году габелен прылюдна дэманстраваўся толькі двойчы: у 98-м напярэдадні 2000-годзьдзя Хрысьціянства, і сёлета пад час саміту кіраўнікоў СНД у Палацы Рэспублікі. Увесь астатні час палотнішча ў выглядзе скручанага дывана захоўваецца ў сямейнай майстэрні Кішчанкаў. Вось што сказала ў інтэрвію нашаму радыё сама спадарыня Кішчанка:

(Ніна Кішчанка: ) "Справа ня толькі ў стане. Крыўдна, што людзі ня бачаць гэтую працу. Гэта вельмі філязафічны твор, які адлюстраваў асноўныя падзеі ХХ ст. Нічога падобнага ў сьвеце няма. Само сабою, палотнішча вельмі вялікае і паўстае пытаньне, дзе яго можна разьмесьціць. У Менску яно месьціцца толькі ў ЭКСПА. Аляксандар Міхайлавіч марыў, што можна будзе пабудаваць адмысловы будынак, зь незвычайнай архітэктураю, гэткі цэнтар навукі, культуры й мастацтва. На жаль, ні ў каго няма адпаведнага зацікаўленьня…"

(Карэспандэнт: ) "Атрымліваецца, спадар Кішчанка стаў закладнікам перш за ўсё глябальных задумаў?"

(Ніна Кішчанка: ) "Гэта адзіны твор, што ён зрабіў не пад заказ. Мазаікі, сьценапісы, інтэр'еры былі сацыяльнымі заказамі, ён адразу быў прывязаны да канкрэтных памераў. Ідэя "Габелена стагодзьдзя" нарадзілася пад час вяртаньня з Амэрыкі, куды муж вазіў сваю працу "Чарнобыль" (яна, дарэчы, і зараз мае сталае месца ў Сацыяльнай залі ААН). Яго вельмі ўразіла архітэктура Нью-Ёрку. Пасьля ён сказаў: "такі твор мусіць быць прымацаваны да зорак"…"

Гэта была Ніна Кішчанка.

Бадай, функцыянэры пажаданьне мастака ўспрынялі занадта літаральна. На запыт жонкі даць магчымасьць хоць зрэдку выстаўляць працу, у Міністэрстве культуры адказалі, што ў лепшым выпадку могуць надаць палотнішчу статус "гісторыка-культурнае каштоўнасьці". Усё астатняе ім не пад сілу.

…Пяць год пайшло ў Аляксандра Кішчанкі на стварэньне эскізу "Габелена стагодзьдзя". Цягам двух гадоў адмысловая брыгада барысаўскіх ткачых працавала над ягоным рэальным увасабленьнем. Цягам апошняга часу габеленам ласуецца моль.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG