Лінкі ўнівэрсальнага доступу

500 даляраў заробку забясьпечыць не эканоміка, а друкарскі станок


Урадавыя структуры рапартуюць пра стабільнасьць беларускай эканомікі па выніках першага паўгодзьдзя і пра меркаваны рост прыбыткаў насельніцтва. Адкуль рэсурсы на забесьпячэньне высокіх паказьнікаў і падтрыманьне ўзроўню жыцьця, які пакідае жадаць лепшага?

Як паведаміў намесьнік міністра эканомікі Аляксандар Ярашэнка, 5 месяцаў 2012 году прадэманстравалі «стабільнае функцыянаваньне эканамічнай галіны». Прырост валавога ўнутранага прадукту склаў 2,9%, рост прадукцыйнасьці працы — 5,4%. Асаблівы рост у сфэры паставак на зьнешні рынак прадуктаў нафтахіміі і нафтаперапрацоўкі — на 2 мільярды 300 мільёнаў даляраў. Гэта палова ад усяго аб’ёму беларускага экспарту, які да канца траўня агулам склаў 4 мільярды 600 мільёнаў даляраў. У гэтай статыстыцы — і так званыя разбаўляльнікі і растваральнікі, продаж якіх вырас у разы і выклікае нэрвовую рэакцыю кіраўніцтва Расеі. Увогуле ўлады Беларусі дэкляруюць, што краіна павінна пастаўляць на экспарт 65% вырабленай прадукцыі.

Як пацьвердзіў Аляксандар Ярашэнка, адной са стратэгічных задачаў застаецца рост заробкаў у рэальным сэктары:

«10 траўня мінулага году прыняты ўказ прэзыдэнта, які дазволіў рэальнаму сэктару ў падвышэньні аплаты працы сваіх работнікаў адвязацца ад стаўкі І разраду. Мы такое рашэньне вітаем у тым пляне, што яно дазваляе матываваць нашых работнікаў на рост аплаты працы, і калі такія фінансавыя магчымасьці і рэсурсы ў прадпрыемства ёсьць, то, безумоўна, гэта вітаецца. Аднак я хацеў бы зьвярнуць увагу на такую акалічнасьць: у адпаведнасьці з пастановай ураду аб эканамічным прагнозе мы для дзяржаўнага сэктару вызначылі жорсткі нарматыў — падвышэньне аплаты працы павінна быць увязанае з ростам прадукцыйнасьці працы і не перавышаць гэтага росту. Гэта прынцыповая задача, прынцыповыя патрабаваньні, у тым ліку і ў адносінах да дзяржаўнага сэктару».
Падвышэньне аплаты працы павінна быць увязанае з ростам прадукцыйнасьці працы і не перавышаць гэтага росту.

Мяркуючы па тым, што за студзень-травень рост прадукцыйнасьці працы ненашмат перавысіў 5%, то і карэктаваньня заробкаў можна чакаць у гэтых межах. Гэта пацьвердзіў і намесьнік міністра фінансаў Максім Ермаловіч:

«Задача ў бягучым годзе — павялічыць прыбыткі работнікаў бюджэтнага сэктару на 5% у рэальным вылічэньні. Рэалізуючы гэтую задачу, мы ўжо зрабілі сур’ёзнае падвышэньне сёлета ў студзені, падняўшы тарыфную стаўку на 25%. І ў далейшым, па меры магчымасьці бюджэту, яго напаўняльнасьці, ідзём па шляху захаваньня намінальнага росту заработнай платы, актуалізацыі памеру заробку на ўзровень інфляцыі. Ёсьць закон аб індэксацыі даходаў насельніцтва: калі рост інфляцыі з моманту апошняга падвышэньня тарыфнай стаўкі І разраду перавышае 5%, то неабходна даходы індэксаваць у межах бюджэту пражытковага мінімуму. Такую стратэгію мы абралі і на гэты год. Арыентуемся на ўзровень інфляцыі ад моманту папярэдняга падвышэньня заробку. У тым выпадку, калі інфляцыя пачынае пераступаць 5-працэнтны парог, робім агульнае — ня ў межах бюджэту пражытковага мінімуму — падвышэньне тарыфнай стаўкі І разраду».

Індэкс спажывецкіх коштаў за першае паўгодзьдзе склаў 110,5%. Паводле Аляксандра Ярашэнкі, па гэтым паказьніку эканоміка збольшага ўкладаецца ў графік, і па выніках году ўрад мяркуе «ўціснуцца» у калідор 19–22%. Дарэчы, у 2013 годзе інфляцыя не павінна перавысіць 8,5%. Аднак, на думку экспэртаў, абцяжараная загадамі выйсьці да канца году любым чынам на сярэдні заробак у 500 даляраў эканоміка можа ня вытрымаць такой гонкі, што выкліча дадатковую эмісію і новы віток інфляцыі. Пры такім раскладзе размовы пра мітычныя 500 даляраў зноў могуць ператварыцца ў фармальнасьць. Гаворыць фінансавы аналітык Вадзім Іосуб:
Ёсьць рэальныя апасеньні: дзеля таго каб дасягнуць такога росту, пачнуць друкаваць грошы.

«Цяжка нешта прагназаваць — гэта ж адбудзецца не само па сабе, гэта залежыць ад палітыкі, якая праводзіцца. Атрымліваецца, што ня ўсё тут у руках таго ж Нацыянальнага банку. Увогуле Нацбанк усё, што можа, робіць. У тым пляне, што пакідае працэнтную стаўку дадатнай, вышэйшай за інфляцыю. Але спачатку Снапкоў (міністар эканомікі — РС) заявіў, што мы не адыходзім ад прагнозу 5,5% ВУП на канец году, потым кіраўнік дзяржавы пацьвердзіў гэты прагноз. А паколькі ўнутраных крыніцаў для такога росту эканомікі няма, то ёсьць рэальныя апасеньні: дзеля таго каб дасягнуць такога росту, пачнуць друкаваць грошы. І ў такім выпадку інфляцыя будзе, хутчэй за ўсё, вышэйшая за заплянаваную. Будзе яна такой ці не — гэта цалкам залежыць ад таго, якую эканамічную палітыку будуць нашы ўлады праводзіць у другой палове году. Таму зрабіць нейкі адназначны прагноз пакуль цяжка».

Якім чынам могуць атрымаць прывідныя паўтысячы даляраў работнікі стратных прадпрыемстваў, дзе ў лепшым выпадку выплачваецца мільён рублёў — Лукашэнка папросту забараніў плаціць меней? Коштам якіх рэсурсаў вылезьці з галечы? Намесьнік міністра эканомікі Аляксандар Ярашэнка перакананы: рэзэрвы ў прадпрыемстваў ёсьць, трэба толькі правільна іх пераразьмеркаваць:

«Аналіз фінансавых паказьнікаў і працы арганізацый, праведзены за студзень-травень, сьведчыць, што ўсё ж пэўны рэсурс у прадпрыемстваў ёсьць. У прыватнасьці, рост выручкі ад рэалізацыі прадукцыі, прыбытак і чысты прыбытак расьлі апераджальнымі тэмпамі над ростам сабекошту рэалізаванай прадукцыі. І гэта факт агульнавядомы. Так, прыбытак у нас у 3,5 раза павялічыўся, а калі гаварыць пра чысты прыбытак, то рост — аж у 3,8 раза. Для параўнаньня, сабекошт вырас за гэты пэрыяд у адносінах да студзеня-траўня мінулага году ўсяго ў 2,4 раза. То бок мы бачым, што пэўныя рэзэрвы сапраўды існуюць».

Ня надта вялікія спадзяваньні і на прыцягненьне наўпроставых замежных інвэстыцыяў. За паўгода атрымана 605 мільёнаў даляраў пры пляне 1 мільярд 200 мільёнаў. На наступны год задачы даведзеныя нашмат больш грунтоўныя — 4 мільярды 500 мільёнаў даляраў, з улікам прыватызацыі дзяржаўнай уласнасьці. Праўда, вышэйшае кіраўніцтва краіны ня раз паўтарала, што ласыя кавалкі беларускай эканомікі не прадаюцца.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG