Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Сёньня – 90 гадоў з дня нараджэньня Андрэя Сахарава


Андрэй Сахараў, лістапад 1989 г.
Андрэй Сахараў, лістапад 1989 г.
Сёньня спаўняецца 90 гадоў з дня нараджэньня акадэміка Андрэя Сахарава – аднаго з першых савецкіх праваабаронцаў, ляўрэата Нобэлеўскай прэміі міру.

У Маскве з нагоды юбілею адбываецца міжнародная канфэрэнцыя, у якой бяруць ўдзел праваабаронцы, грамадзкія дзеячы, навукоўцы.

Сярод удзельнікаў – камісар Рады Эўропы ў справах правоў чалавека Томас Хаммарберг, міністар замежных спраў Чэхіі Карел Шварцэнберг, міністар замежных спраў Швэцыі Карл Більд.

Расейскі афіцыйны бок прадстаўляе на канфэрэнцыі ўпаўнаважаны ў справе правоў чалавека Уладзімер Лукін.

Андрэй Сахараў (1921-1989) лічыцца стваральнікам савецкай вадароднай бомбы (1953), быў акадэмікам, тройчы Героем сацыялістычнай працы (1953, 1956, 1962), ляўрэатам Сталінскай (1953) і Ленінскай (1956) прэміяў.

У сярэдзіне 1960-ых гадоў далучыўся да дысыдэнцкай дзейнасьці. У 1975 уганараваны Нобэлеўскай прэміяй міру.У сьнежні 1979, праз некалькі гадзінаў пасьля высадкі савецкаіх вайскоўцаў у Кабуле, выступіў супраць савецкай агрэсіі ў Аўганістан.

Андрэй Сахараў і Алена Бонэр у Горкім, 1995 г.1985

У студзені 1980 быў пазбаўлены ўзнагародаў і разам з жонкай Аленай Бонэр высланы ў Горкі (цяпер – Ніжні Ноўгарад). Неаднаразова праводзіў галадоўкі пратэсту, якія выклікалі шырокі розгалас у сьвеце; каб запазьбегчы яшчэ большага міжнароднага скандалу, КДБ загалала карміць Сахарава прымусова.

Вяртаньне Сахарава з ссылкі. 22 сьнежня 1986 г., Яраслаўскі вакзал, Масква.

У сьнежні 1989 г. Гарбачоў дазволіў Сахараву і Бонэр вярнуцца ў Маскву.

У 1989 годзе абраны народным дэпутатам СССР, адзін з астваральнікаў Міжрэгіянальнай дэпутацкай групы, якая супрацьстаяла пракамуністычнай дэпутацкай большасьці (з беларускіх дэпутатаў у яе ўваходзілі Алесь Адамовіч, Васіль Быкаў, Юры Варонежцаў, Аляксандар Дабравольскі, Станіслаў Шушкевіч і інш).
Андрэй Сахараў выступае на Першым З'езьдзе народных дэпутатаў СССР (чэрвень 1989, масква).

Штогод Эўрапейскі парлямэнт прысуджае Сахараўскую прэмію “За свабоду думкі”; у 2006 годзе яе ляўрэатам стаў экс-кандыдат у прэзыдэнты Аляксандар Мілінкевіч.

Гл.таксама:

Дабравольскі: “Бачыў Сахарава за дзень да сьмерці...”

20 гадоў, як няма Андрэя Сахарава. ФОТАГАЛЕРЭЯ

Парадак па-чэкісцку. Юры Андропаў і савецкі КГБ (удзельнічаюць Уладзімер Арлоў і Алена Бонэр)
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG