ВІЦЕБШЧЫНА
"Расейцы спадзяюцца на хуткія перамены ў Беларусі"Віцебская вобласьць мяжуе з расейскімі Пскоўшчынай ды Смаленшчынай. У Гарадоцкім і Лёзьненскім раёнах людзі дзесяцігодзьдзямі падтрымліваюць стасункі з найбліжэйшым замежжам — да прыкладу, возяць з Расеі тавары на тутэйшыя кірмашы ці самі езьдзяць на працу ў Расейскую Фэдэрацыю.
Спадар Яўген, жыхар вёскі Марчанкі Гарадоцкага раёну, кажа, што пагаршэньне палітычных адносінаў паміж Аляксандрам Лукашэнкам і Крамлём з запалам абмяркоўваюць усходнія суседзі — шараговыя жыхары Расеі.
"У мяне толькі прыехаў сын з Расеі, праехаў усю Расею, дык ніхто не разумее, што такое здарылася, чаго ён Расею пачаў ганіць. Кожны ж ужо прыстасаваўся, дык і кажуць: "Што ён, зусім здурнеў, ваш гэты?.." Людзі ў Расеі неабыякавыя, а ў нас — хоць ты трэсьні!"
У памежных рэгіёнах людзі карыстаюцца блізкасьцю дзьвюх краін і адсутнасьцю візавага рэжыму, працягвае гаворку спадарыня Алена, жыхарка пасёлку Езярышча:
"У нас жа за мяжой і могілкі — там бацькі ў мяне пахаваныя. А ў мяне мама руская, а бацька — беларус. Вось езьдзім на могілкі. І ў крамы
Вось куды едуць вучыцца з нашай вёскі? Усе ў Піцер!
Пра тое, што ў рэгіёне можа паўстаць сапраўдная мяжа з усімі наступствамі, мясцовыя жыхары пакуль усур’ёз не задумваюцца, кажа спадарыня Алена:
"Канечне, тады ўскладніцца жыцьцё! Але ж неяк гэта ўсё трэба прадумваць, ня з пылу з жару ўсё рабіць! Я дык нават думаю, што гэта добра — што з Лукашэнкам адносіны папсаваліся. Ня ў нас з Расеяй, а менавіта зь ім. А людзі рознае гавораць. Нехта, хто прапагандай
У віцебскага актывіста Сяргея Парсюкевіча бацькі паходзяць зь Лёзьненскага раёну. Тут, на мяжы са Смаленшчынай, ён бывае даволі часта — прыяжджае ў госьці да сваякоў. Апошняя такая сустрэча адбылася ў мінулыя выходныя, і размовы пра палітыку былі таксама, распавядае Сяргей:
"Там людзі глядзяць расейскія тэлепраграмы і ўсе навіны ведаюць зь першых крыніц. І "Хроснага Бацьку" глядзелі таксама! Таму страху ад таго, што Лукашэнка палаяўся з Пуціным ці зь Мядзьведзевым, у людзей няма. Наадварот — гэта ўспрымаюць станоўча. Бо калі раней рэжым падтрымлівала Расея, то цяпер гэтая падтрымка, падобна, зьмяншаецца. І таму надзеі менавіта на гэта — на перамены ў краіне".
МАГІЛЁЎШЧЫНА
Ваяўнічая рыторыка Крамля і Лукашэнкі жыцьцё суседзям не псуеМногія жыхары беларуска-расейскага памежжа Магілёўшчыны сьцьвярджаюць, што ваяўнічая рыторыка Крамля й Лукашэнкі на іхным жыцьці не адбіваецца. Іх найбольш непакоіць, якім будзе жыцьцё пасьля прэзыдэнцкіх выбараў.
Пяць раёнаў Магілёўшчыны мяжуюць з Расеяй. Тут пражывае больш за сто пяцьдзясят тысяч чалавек. Дабрабыт значнай часткі насельніцтва зьвязаны з камэрцыйнымі паездкамі ў суседнюю краіну. Так езьдзіць і жыхар Хоцімскага раёну Міхаіл:
"Абмяркоўваюць людзі гэтыя пытаньні, аднак паміж сабой ніякай канфліктнай сытуацыі няма. Ёсьць толькі неразуменьне кіраўніцтва. Яны не разумеюць Маскву. Яны так і кажуць, што ў Маскве кіруюць ня Пуцін зь Мядзьведзевым, а алігархі".
На пытаньне: "Хто ж кіруе ў Менску?" спадар Міхаіл не адказаў. Паклаў слухаўку.
Жыхарка Горацкага раёну Галіна мае сваякоў у суседняй Смаленшчыне. Тыя баяцца, кажа спадарыня Галіна, зьменаў у Беларусі:
"Яны ня вераць у тое, што Беларусь можа стаць зусім самастойнай краінай. Больш будзе з Эўропай сябраваць, чым з Расеяй. Да канца яны сабе гэта ня могуць уявіць. Там ім паказваюць нашага кіраўніка з дрэннага боку, але ім ён чамусьці падабаецца. Яны кажуць, што мы яго падтрымаем".
Жыхар Клімавіцкага раёну ўва ўсіх бедах вінаваціць расейцаў і ня верыць абяцаньням Лукашэнкі:
У Крычаўскім раёне інфармацыйная вайна між Лукашэнкам і Крамлём не перашкаджае вывазу сотнямі тон зь Беларусі чорнага лому. У крымінальных зводках гэта займае асаблівае месца, кажа крычаўскі журналіст Сяргей Няроўны:
"Ёсьць пэўныя людзі, якія зьбіраюць і адпраўляюць у Расею пад покрывам ночы. Нават ёсьць у зводках моманты, калі суправаджаюць фуры супрацоўнікі міліцыі. Тады іх ловяць супрацоўнікі КДБ і нейкія яшчэ спэцслужбы".
Ня так даўно двое жыхароў Крычаўскага раёну спрабавалі нават прадаць частку разабранага моста праз раку Сож…
ГОМЕЛЬШЧЫНА
"Лукашэнка — хітры, ён з Расеі ўсё цягне!"У жыхароў Гомельшчыны і Бранскай вобласьці Расеі багата ня толькі вытворчых, але й прыватных повязяў. Варажнеча паміж Крамлём і Менскам больш закранула менавіта вытворчыя дачыненьні й найменш — побытавыя, прыватныя.
68-гадовы Міхаіл Целяшонак апошнія два дзесяцігодзьдзі жыў у Жлобіне, забясьпечваў кіслародам мясцовыя лякарні. Выйшаў тут на пэнсію і цяпер плянуе перабрацца ў Клінцоўскі раён, дзе нарадзіўся.
Пакуль "вярхі" тузаліся, ён спакойна езьдзіў да сваякоў:
"Я застаўся адзін у Беларусі, а сваякі ўсе жывуць на радзіме, на Браншчыне. Сувязі не парываліся, усё было нармальна. Нейкіх, як кажуць, перашкодаў не было. Ніхто нікому не перашкаджаў — езьдзі, калі ласка".
Спадар Целяшонак ня надта разумее, навошта распачата варажнеча ў "вярхах":
"Я не разумею, навошта трэба было ўсё гэта рабіць, распачынаць гэтую вайну? Мы ж, звычайныя людзі, добра жылі — і тут такая
Маладая жыхарка Гомелю спадарыня Жана вучыцца ў расейскім горадзе Арле. Тым часам як беларускія й расейскія кіраўнікі працяглы час абвінавачваюць адзін аднаго, Жана нейкай дыскрымінацыі да сябе ў расейскай ВНУ не адчула:
"Я вучуся ў Арле на сацыяльнага пэдагога. Проста ў мяне там сяброўка, яна параіла, і я захацела туды паступаць. Ужо хутка скончу. Стаўленьне добрае, выкладчыкі ўважлівыя, студэнты, аднагрупнікі. Нічога на нас не ўплывае, усё добра".
У суседнім з Гомельшчынай расейскім райцэнтры Злынка шмат хто таксама ня можа зразумець сваіх кіраўнікоў.
Гаворыць расейская кабета, спадарыня Вольга:
"А што — мы ад веку сябравалі. А тут нечакана невядома што творыцца!"
Расеец Мікалай з той жа Злынкі незадаволены цяперашнімі стасункамі між Масквой і Менскам:
"Побач дзьве дзяржавы — і такое вытвараюць! То з газам утварылі, то з малочнымі прадуктамі. Ведаем і пра цукар. Хіба ж можна так?
Эмацыйная злынкаўская кабета спадарыня Ніна ня вытрымала спакойнай ацэнкі суседа — і выказала сваё бачаньне пагаршэньня стасункаў Масквы й Менску:
"Крэдыты цягне ваш Лукашэнка з нашай Расеі! Беларусь меншая нават за Маскву, а крэдыты — цягне. А мы як павінны жыць? Ні кватэраў у нас няма, ні заробкаў, ні працы. На Расею наплявалі — усё ў Беларусь. Лукашэнка хітры, ён адсюль, з Расеі, усё цягне!".
На здымку: райцэнтар Злынка.
