Муніцыпалітэт італьянскага гораду Генуя надаў старшыні Праваабарончага цэнтру "Вясна" Алесю Бяляцкаму ганаровае грамадзянства. На адмысловай цырымоніі ганаровае пасьведчаньне яму ўручыла мэр Генуі Марта Вінцэнзі. Што азначае гэтае грамадзянства і чаму яго надалі праваабаронцу зь Беларусі?
“Сярод ганаровых грамадзянаў Генуі — экс-прэзыдэнт Польшчы, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру Лех Валэнса, экс-прэзыдэнт СССР Міхаіл Гарбачоў, прэм’ер-міністар, прэзыдэнт Ізраілю, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру Шымон Пэрэс. Алесь, што ж для вас азначае грамадзянства Генуі?”
"Яно азначае вялізную ўвагу італьянскай грамадзкасьці, у прыватнасьці муніцыпалітэту Генуі, да праблемаў з правамі чалавека, якія ёсьць у Беларусі. Яны вельмі ўстурбаваныя тымі масавымі парушэньнямі, якія ў нас адбываюцца цягам апошніх 15 гадоў. І яны хацелі неяк выказаць сваю салідарнасьць, падтрымку грамадзянскай супольнасьці Беларусі, праваабаронцам і незарэгістраванаму Праваабарончаму цэнтру "Вясна". Трэба была нейкая асоба, празь якую яны маглі перадаць ясны сыгнал і беларускай грамадзянскай супольнасьці, што яны падтрымліваюць наша змаганьне за дэмакратыю, і сыгнал беларускім уладам, што яны пратэстуюць супраць пэрманэнтных парушэньняў правоў чалавека ў розных галінах. Недарэмна ў гэтым акце, які мне далі пра ганаровае грамадзянства, гаворыцца, што яны ўстурбаваныя і праблемамі са сьмяротным пакараньнем, праблемамі з мэдыямі і зь іншымі грамадзянскімі і палітычнымі правамі, у якіх беларускія грамадзяне рэзка абмежаваныя. То бок гэта такі сымбалічны акт падтрымкі, салідарнасьці з той часткай беларускага народу, якая жадае дэмакратычных зьменаў".
“Як можа дапамагчы вам у вашай праваабарончай дзейнасьці грамадзянства Генуі?”
"Гэта таксама знак беларускім уладам, што мусяць адбыцца дэмакратычныя перамены ў нашым грамадзтве, што нельга трымаць 10 мільёнаў людзей у ярме, у палітычнай няволі, якая існуе ў Беларусі. Я згадваю хіба Юрыя Бандажэўскага, які стаў ганаровым грамадзянінам аднаго з францускіх гарадоў падчас знаходжаньня ў зьняволеньні. Таму гэта такая даволі рэдкая мера падтрымкі. Але яна дарэчы, улічваючы, што ў нас неўзабаве адбудуцца прэзыдэнцкія выбары. Мы прагназуем эскаляцыю нэрвознасьці з боку ўладаў у дачыненьні да грамадзянскіх, палітычных, моладзевых актывістаў. Адпаведна — павелічэньне ўзроўню рэпрэсіяў. І мы, натуральна, будзем зьвяртацца да сваіх калегаў, сяброў на розных узроўнях, цяпер і да генуэскага муніцыпалітэту ў зьвязку з тымі праблемамі, якія ў нас могуць узьнікнуць з правамі чалавека ў перадвыбарчы і выбарчы пэрыяды".
“Ці азначае ваша далучэньне да сьпісу ганаровых грамадзянаў Генуі, што беларускія праваабаронцы становяцца больш вядомымі за межамі, чым у самой Беларусі?”
"Безумоўна, пэўны такі эфэкт ёсьць, улічваючы, што мы фактычна адрэзаныя ад афіцыйных сродкаў масавай інфармацыі, вялікай аўдыторыі. Напрыклад, у "Вясны" ўжо няма рэгістрацыі сем гадоў. Улады вельмі мэтанакіравана стваралі вось такую рэзэрвацыю, у якую зьмясьцілі грамадзянскую супольнасьць, актывістаў, праваабаронцаў, адгарадзіўшы нас ад усяго іншага грамадзтва. І нас улады, пазбавіўшы рэгістрацыі, паспрабавалі ізаляваць ад грамадзтва. Але мы тым ня менш не здаемся. І сапраўды за мяжою, прынамсі ў некаторых краінах, вядомасьць пра беларускіх праваабаронцаў, можа, нават большая, чым у Беларусі".
“Як адбывалася цырымонія наданьня грамадзянства Генуі?”
"Працэдура адбывалася ў палацы Турсі, у гістарычным цэнтры Генуі. На гэтым мерапрыемстве прысутнічалі каля 200 асобаў, і наогул гэтым адкрываўся "Тыдзень правоў", які праводзіў муніцыпалітэт. Паўтары гадзіны гэта была размова пра Беларусь, пра Лукашэнку, пра правы чалавека, пра дачыненьні Беларусі з Расеяй, пра пэрспэктывы разьвіцьця Беларусі. Пасьля мэр Генуі зачытала ліст пра ганаровае грамадзянства і ўручыла пасьведчаньне. Гэта сымбалічнае грамадзянства. Кіраўніцтва муніцыпалітэту казала, што я магу быць у Генуі як дома і павінен пачувацца як грамадзянін, таму нашы праблемы — гэта і іхнія праблемы. Мы будзем падтрымліваць кантакты з генуэскім муніцыпалітэтам".
“Пасьля атрыманьня грамадзянства ці пазнавалі вас мінакі-генуэзцы?”
"Прынамсі, у гатэлі сапраўды ведалі, што тут зьявіўся ганаровы грамадзянін, і працаўнікі гатэлю бралі ў мяне аўтографы. Гэта было даволі нязвыкла, бо я не супэр-стар і не вядомы спартовец".
“Як часта вы мяркуеце наведваць Геную?”
"Па меры неабходнасьці. Адпачываць туды я езьдзіць ня буду, натуральна".
“Сярод ганаровых грамадзянаў Генуі — экс-прэзыдэнт Польшчы, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру Лех Валэнса, экс-прэзыдэнт СССР Міхаіл Гарбачоў, прэм’ер-міністар, прэзыдэнт Ізраілю, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру Шымон Пэрэс. Алесь, што ж для вас азначае грамадзянства Генуі?”
"Яно азначае вялізную ўвагу італьянскай грамадзкасьці, у прыватнасьці муніцыпалітэту Генуі, да праблемаў з правамі чалавека, якія ёсьць у Беларусі. Яны вельмі ўстурбаваныя тымі масавымі парушэньнямі, якія ў нас адбываюцца цягам апошніх 15 гадоў. І яны хацелі неяк выказаць сваю салідарнасьць, падтрымку грамадзянскай супольнасьці Беларусі, праваабаронцам і незарэгістраванаму Праваабарончаму цэнтру "Вясна". Трэба была нейкая асоба, празь якую яны маглі перадаць ясны сыгнал і беларускай грамадзянскай супольнасьці, што яны падтрымліваюць наша змаганьне за дэмакратыю, і сыгнал беларускім уладам, што яны пратэстуюць супраць пэрманэнтных парушэньняў правоў чалавека ў розных галінах. Недарэмна ў гэтым акце, які мне далі пра ганаровае грамадзянства, гаворыцца, што яны ўстурбаваныя і праблемамі са сьмяротным пакараньнем, праблемамі з мэдыямі і зь іншымі грамадзянскімі і палітычнымі правамі, у якіх беларускія грамадзяне рэзка абмежаваныя. То бок гэта такі сымбалічны акт падтрымкі, салідарнасьці з той часткай беларускага народу, якая жадае дэмакратычных зьменаў".
“Як можа дапамагчы вам у вашай праваабарончай дзейнасьці грамадзянства Генуі?”
нельга трымаць 10 мільёнаў людзей у ярме, у палітычнай няволі ...
"Гэта таксама знак беларускім уладам, што мусяць адбыцца дэмакратычныя перамены ў нашым грамадзтве, што нельга трымаць 10 мільёнаў людзей у ярме, у палітычнай няволі, якая існуе ў Беларусі. Я згадваю хіба Юрыя Бандажэўскага, які стаў ганаровым грамадзянінам аднаго з францускіх гарадоў падчас знаходжаньня ў зьняволеньні. Таму гэта такая даволі рэдкая мера падтрымкі. Але яна дарэчы, улічваючы, што ў нас неўзабаве адбудуцца прэзыдэнцкія выбары. Мы прагназуем эскаляцыю нэрвознасьці з боку ўладаў у дачыненьні да грамадзянскіх, палітычных, моладзевых актывістаў. Адпаведна — павелічэньне ўзроўню рэпрэсіяў. І мы, натуральна, будзем зьвяртацца да сваіх калегаў, сяброў на розных узроўнях, цяпер і да генуэскага муніцыпалітэту ў зьвязку з тымі праблемамі, якія ў нас могуць узьнікнуць з правамі чалавека ў перадвыбарчы і выбарчы пэрыяды".
“Ці азначае ваша далучэньне да сьпісу ганаровых грамадзянаў Генуі, што беларускія праваабаронцы становяцца больш вядомымі за межамі, чым у самой Беларусі?”
"Безумоўна, пэўны такі эфэкт ёсьць, улічваючы, што мы фактычна адрэзаныя ад афіцыйных сродкаў масавай інфармацыі, вялікай аўдыторыі. Напрыклад, у "Вясны" ўжо няма рэгістрацыі сем гадоў. Улады вельмі мэтанакіравана стваралі вось такую рэзэрвацыю, у якую зьмясьцілі грамадзянскую супольнасьць, актывістаў, праваабаронцаў, адгарадзіўшы нас ад усяго іншага грамадзтва. І нас улады, пазбавіўшы рэгістрацыі, паспрабавалі ізаляваць ад грамадзтва. Але мы тым ня менш не здаемся. І сапраўды за мяжою, прынамсі ў некаторых краінах, вядомасьць пра беларускіх праваабаронцаў, можа, нават большая, чым у Беларусі".
“Як адбывалася цырымонія наданьня грамадзянства Генуі?”
"Працэдура адбывалася ў палацы Турсі, у гістарычным цэнтры Генуі. На гэтым мерапрыемстве прысутнічалі каля 200 асобаў, і наогул гэтым адкрываўся "Тыдзень правоў", які праводзіў муніцыпалітэт. Паўтары гадзіны гэта была размова пра Беларусь, пра Лукашэнку, пра правы чалавека, пра дачыненьні Беларусі з Расеяй, пра пэрспэктывы разьвіцьця Беларусі. Пасьля мэр Генуі зачытала ліст пра ганаровае грамадзянства і ўручыла пасьведчаньне. Гэта сымбалічнае грамадзянства. Кіраўніцтва муніцыпалітэту казала, што я магу быць у Генуі як дома і павінен пачувацца як грамадзянін, таму нашы праблемы — гэта і іхнія праблемы. Мы будзем падтрымліваць кантакты з генуэскім муніцыпалітэтам".
“Пасьля атрыманьня грамадзянства ці пазнавалі вас мінакі-генуэзцы?”
"Прынамсі, у гатэлі сапраўды ведалі, што тут зьявіўся ганаровы грамадзянін, і працаўнікі гатэлю бралі ў мяне аўтографы. Гэта было даволі нязвыкла, бо я не супэр-стар і не вядомы спартовец".
“Як часта вы мяркуеце наведваць Геную?”
"Па меры неабходнасьці. Адпачываць туды я езьдзіць ня буду, натуральна".
