МВФ адзначыў посьпехі Беларусі ў рэфармаваньні фінансавай інфраструктуры і паляпшэньні бізнэс-клімату.
Між тым, некаторыя незалежныя эканамісты лічаць, што шматлікія крэдыты, якія апошнім часам атрымлівае беларуская ўлада на Захадзе, праядаюцца ці дазваляюць падтрымліваць курс беларускага рубля, але не ідуць на рэфармаваньне эканомікі.
З улікам чарговага траншу сума дапамогі Беларусі ў рамках праграмы stand-by перавысіла 2,2 мільярда даляраў. Але гэта яшчэ не канчатковая лічба: калі беларускі ўрад выканае ўсе патрабаваньні МВФ, то да красавіка 2010 году атрымае агулам больш за 3,5 мільярда даляраў. Падрабязнасьці падае кіраўніца прадстаўніцтва МВФ у Беларусі Натальля Калядзіна:
“Наша праграма разьлічаная на 15 месяцаў і агляды праводзяцца кожны квартал. То бок абавязковыя паквартальныя агляды. Другі агляд, які разглядаў выкананьне паказьнікаў на канец чэрвеня, быў завершаны ўчора. А ўжо цяпер, праз два тыдні, прыяжджае місія па трэцім аглядзе. І гэта ніяк не зьвязана зь нейкімі просьбамі Менску, гэта ўсё адбываецца ў рамках той жа самай праграмы. Тады, калі будзе завершаны трэці агляд, то будзе выдадзены чарговы транш — прыкладна столькі ж, колькі і зараз. Усё залежыць ад курсу даляра да СДР (спэцыяльныя правы запазычаньня — РС). А сама па сабе праграма дзейнічае да красавіка”.
Паводле вынікаў агляду, экспэрты фонду адзначылі посьпехі Менску ў рэфармаваньні фінансавай інфраструктуры і паляпшэньні дзелавога клімату. Аднак некаторыя незалежныя аналітыкі робяць іншыя высновы — маўляў, такім чынам МВФ працягвае фінансавую падтрымку цяперашняга рэжыму. У той час як нават сталы беларускі донар — Расея — адмаўляецца фінансаваць неэфэктыўную эканоміку Беларусі. Гаворыць эканаміст, адзін з распрацоўнікаў антыкрызіснай плятформы Аб’яднаных дэмакратычных сілаў Леў Марголін:
“Думаю, што вялікай карысьці гэтыя крэдыты не прынясуць, хоць, безумоўна, яны дазваляюць беларускай уладзе ўратавацца. Я б зьвярнуў увагу на тое, што ня так даўно расейскі міністар фінансаў Кудрын казаў пра падзеі ў Расеі. У прыватнасьці, ён сказаў, што высокія кошты на нафту і на газ перашкаджаюць разьвіцьцю Расеі. Гэтак жа я сказаў бы і пра Беларусь: гэтыя крэдыты, якія даюць Беларусі, яны дазваляюць зноў адсоўваць на нейкі неабмежаваны пэрыяд рэформы ў беларускай эканоміцы. А без рэформаў мы ўсё роўна ня выратуемся. Адзін крэдыт, другі крэдыт — гэта ж ня можа доўжыцца вечна. Яны папросту праядаюцца ці дазваляюць падтрымліваць курс беларускага рубля. Мы ж усе бачым, што кожны месяц сальда плацёжнага балянсу ўвесь час адмоўнае. І вось такія крэдыты дазваляюць яго выраўноўваць”.
Калі беларускім уладам чакаць жывых грошай — 700 мільёнаў даляраў чарговага эмвээфаўскага траншу? Натальля Калядзіна ўдакладняе, што гэта пытаньне літаральна некалькіх дзён:
“Гэта будзе паступаць адразу, то бок грашовы транш паступіць сёньня ці заўтра, у скрайнім выпадку — празь дзень. Гэта ўжо чыста тэхнічнае пытаньне. Іншымі словамі, пытаньне вырашанае і агляд завершаны. Станоўчае рашэньне было прынятае, таму цяпер Беларусь атрымае чарговы транш”.
Дзеля таго каб дэкляраваныя намеры сталі рэальнасьцю, МВФ паставіў перад урадам Беларусі задачу скараціць колькасьць ільготных крэдытаў юрыдычным і фізычным асобам. Такія крэдыты, на думку экспэртаў, зараз беларускай эканоміцы папросту не па кішэні. Таксама рэкамэндуецца фарсіраваць працэс прыватызацыі дзяржаўных прадпрыемстваў. Абмежаваць ільготнае крэдытаваньне кіраўніцтва краіны паабяцала ў 4-м квартале 2009 году, і праблемы з атрыманьнем банкаўскіх пазыкаў у людзей ужо пачаліся. А на мінулым тыдні Аляксандар Лукашэнка, наведваючы Менскі гадзіньнікавы завод, заявіў пра намер пусьціць на “Луч” швайцарскі капітал. Апроч таго, на продаж будзе выстаўлены Менскі падшыпнікавы завод і некаторыя другарадныя прадпрыемствы.
Тым часам фінансавы аналітык Сяргей Чалы лічыць, што дапамога ад МВФ можа не абмяжоўвацца толькі праграмай stand-by. Падчас апошніх самітаў кіраўнікоў “вялікай дваццаткі” разглядалася пытаньне апэратыўнай дапамогі ад імя МВФ найбольш пацярпелым ад эканамічнага крызісу дзяржавам, у лік якіх, паводле фармальных прыкметаў, трапляе і Беларусь:
Сяргей Чалы“Роля МВФ традыцыйна была ў дапамозе краінам, якія пацярпелі ад нездавальняючай зьнешняй каньюнктуры. У дадзеным выпадку чыста па фармальных прыкметах, калі не ўдавацца ва ўласна нашыя эканамічныя праблемы, то насамрэч мы сутыкнуліся з рэзкім падзеньнем коштаў на наш экспарт, зь іншага боку — рост цэнаў на наш сыравінны імпарт, з трэцяга боку — закрыцьцё рынкаў зьнешняга фінансаваньня. То бок, па ўсіх фармальных паказьніках мы праходзім у гэты плян дапамогі. Таму з той праграмай stand-by, якая ў нас ёсьць, у рамках гэтай новай праграмы апэратыўнай дапамогі мы маем магчымасьць цалкам у яе ўпісацца”.
У сваю чаргу зацягваецца чаканьне Менскам расейскага стабілізацыйнага крэдыту. Напачатку кастрычніка міністар фінансаў Расеі Аляксей Кудрын заявіў, што Расея ня дасьць Беларусі апошні паўмільярдны транш. Рашэньне пра крэдыт у памеры 2 мільярды даляраў Масква прыняла пры канцы 2008 году. З гэтай сумы пералічана 1,5 мільярда даляраў, аднак апошні транш расейскі Мінфін прыпыніў, матывуючы гэта неабходнасьцю ўважліва ацаніць пэрспэктывы вяртаньня крэдыту. Усяго ж за апошнія два гады Расея выдала Беларусі крэдытаў на суму 3 мільярды даляраў.
Між тым, некаторыя незалежныя эканамісты лічаць, што шматлікія крэдыты, якія апошнім часам атрымлівае беларуская ўлада на Захадзе, праядаюцца ці дазваляюць падтрымліваць курс беларускага рубля, але не ідуць на рэфармаваньне эканомікі.
З улікам чарговага траншу сума дапамогі Беларусі ў рамках праграмы stand-by перавысіла 2,2 мільярда даляраў. Але гэта яшчэ не канчатковая лічба: калі беларускі ўрад выканае ўсе патрабаваньні МВФ, то да красавіка 2010 году атрымае агулам больш за 3,5 мільярда даляраў. Падрабязнасьці падае кіраўніца прадстаўніцтва МВФ у Беларусі Натальля Калядзіна:
ніяк не зьвязана зь нейкімі просьбамі Менску, гэта ўсё адбываецца ў рамках той жа самай праграмы ...
“Наша праграма разьлічаная на 15 месяцаў і агляды праводзяцца кожны квартал. То бок абавязковыя паквартальныя агляды. Другі агляд, які разглядаў выкананьне паказьнікаў на канец чэрвеня, быў завершаны ўчора. А ўжо цяпер, праз два тыдні, прыяжджае місія па трэцім аглядзе. І гэта ніяк не зьвязана зь нейкімі просьбамі Менску, гэта ўсё адбываецца ў рамках той жа самай праграмы. Тады, калі будзе завершаны трэці агляд, то будзе выдадзены чарговы транш — прыкладна столькі ж, колькі і зараз. Усё залежыць ад курсу даляра да СДР (спэцыяльныя правы запазычаньня — РС). А сама па сабе праграма дзейнічае да красавіка”.
Паводле вынікаў агляду, экспэрты фонду адзначылі посьпехі Менску ў рэфармаваньні фінансавай інфраструктуры і паляпшэньні дзелавога клімату. Аднак некаторыя незалежныя аналітыкі робяць іншыя высновы — маўляў, такім чынам МВФ працягвае фінансавую падтрымку цяперашняга рэжыму. У той час як нават сталы беларускі донар — Расея — адмаўляецца фінансаваць неэфэктыўную эканоміку Беларусі. Гаворыць эканаміст, адзін з распрацоўнікаў антыкрызіснай плятформы Аб’яднаных дэмакратычных сілаў Леў Марголін:
“Думаю, што вялікай карысьці гэтыя крэдыты не прынясуць, хоць, безумоўна, яны дазваляюць беларускай уладзе ўратавацца. Я б зьвярнуў увагу на тое, што ня так даўно расейскі міністар фінансаў Кудрын казаў пра падзеі ў Расеі. У прыватнасьці, ён сказаў, што высокія кошты на нафту і на газ перашкаджаюць разьвіцьцю Расеі. Гэтак жа я сказаў бы і пра Беларусь: гэтыя крэдыты, якія даюць Беларусі, яны дазваляюць зноў адсоўваць на нейкі неабмежаваны пэрыяд рэформы ў беларускай эканоміцы. А без рэформаў мы ўсё роўна ня выратуемся. Адзін крэдыт, другі крэдыт — гэта ж ня можа доўжыцца вечна. Яны папросту праядаюцца ці дазваляюць падтрымліваць курс беларускага рубля. Мы ж усе бачым, што кожны месяц сальда плацёжнага балянсу ўвесь час адмоўнае. І вось такія крэдыты дазваляюць яго выраўноўваць”.
Калі беларускім уладам чакаць жывых грошай — 700 мільёнаў даляраў чарговага эмвээфаўскага траншу? Натальля Калядзіна ўдакладняе, што гэта пытаньне літаральна некалькіх дзён:
“Гэта будзе паступаць адразу, то бок грашовы транш паступіць сёньня ці заўтра, у скрайнім выпадку — празь дзень. Гэта ўжо чыста тэхнічнае пытаньне. Іншымі словамі, пытаньне вырашанае і агляд завершаны. Станоўчае рашэньне было прынятае, таму цяпер Беларусь атрымае чарговы транш”.
Дзеля таго каб дэкляраваныя намеры сталі рэальнасьцю, МВФ паставіў перад урадам Беларусі задачу скараціць колькасьць ільготных крэдытаў юрыдычным і фізычным асобам. Такія крэдыты, на думку экспэртаў, зараз беларускай эканоміцы папросту не па кішэні. Таксама рэкамэндуецца фарсіраваць працэс прыватызацыі дзяржаўных прадпрыемстваў. Абмежаваць ільготнае крэдытаваньне кіраўніцтва краіны паабяцала ў 4-м квартале 2009 году, і праблемы з атрыманьнем банкаўскіх пазыкаў у людзей ужо пачаліся. А на мінулым тыдні Аляксандар Лукашэнка, наведваючы Менскі гадзіньнікавы завод, заявіў пра намер пусьціць на “Луч” швайцарскі капітал. Апроч таго, на продаж будзе выстаўлены Менскі падшыпнікавы завод і некаторыя другарадныя прадпрыемствы.
Тым часам фінансавы аналітык Сяргей Чалы лічыць, што дапамога ад МВФ можа не абмяжоўвацца толькі праграмай stand-by. Падчас апошніх самітаў кіраўнікоў “вялікай дваццаткі” разглядалася пытаньне апэратыўнай дапамогі ад імя МВФ найбольш пацярпелым ад эканамічнага крызісу дзяржавам, у лік якіх, паводле фармальных прыкметаў, трапляе і Беларусь:
У сваю чаргу зацягваецца чаканьне Менскам расейскага стабілізацыйнага крэдыту. Напачатку кастрычніка міністар фінансаў Расеі Аляксей Кудрын заявіў, што Расея ня дасьць Беларусі апошні паўмільярдны транш. Рашэньне пра крэдыт у памеры 2 мільярды даляраў Масква прыняла пры канцы 2008 году. З гэтай сумы пералічана 1,5 мільярда даляраў, аднак апошні транш расейскі Мінфін прыпыніў, матывуючы гэта неабходнасьцю ўважліва ацаніць пэрспэктывы вяртаньня крэдыту. Усяго ж за апошнія два гады Расея выдала Беларусі крэдытаў на суму 3 мільярды даляраў.
