Ім стала нямецкая пісьменьніца Герта Мюлер (народжаная ў 1953 годзе ў Румыніі).
У афіцыйным вэрдыкце Швэдзкай акадэміі сказана, што Герта Мюлер „з засяроджанасьцю паэзіі і адкрытасьцю прозы малюе краявід пазбаўленых спадчыны”.
Для мяне кожная паездка ў Румынію - гэта таксама падарожжа ў іншы час, у якім я ня ведала, якія падзеі майго жыцьця былі супадзеньнямі, а якія былі некім загадзя сплянаваныя. Вось чаму я ў кожнай сваёй публічнай заяве заўсёды патрабавала доступ да сакрэтных справаў, што вяліся на мяне, аднак з рознымі адгаворкамі мне заўсёды ў гэтым адмаўлялі. Замест гэтага кожны раз я адчувала нейкія знакі, што за мною зноў вялося няспыннае назіраньне.
Сёлета ўвесну я наведала Бухарэст на запрашэньне Новага Эўрапейскага Коледжу (НЭК). У першы дзень. калі я сядзела ў фае гатэлю з журналістам і фатографам, нейкі мускулісты ахоўнік запатрабаваў паказаць дазвол і паспрабаваў вырваць з рук фатографа ягоную фотакамэру. “Тут забаронена здымаць, у тым ліку людзей”, - крычаў ён. Увечары другога дня я дамовілася на вячэру зь сябрам, па тэлефоне мы дамовіліся, што ён заедзе па мяне ў гатэль а шостай гадзіне. Калі ён павярнуў на вуліцу, дзе быў гатэль, ён заўважыў, што за ім нехта сочыць. Калі ён папрасіў у рэгістратуры, каб затэлефанавалі мне ў нумар, сакратарка спачатку папрасіла яго запоўніць адмысловую анкету наведніка. Гэта яго напалохала, бо ён пра такое ніколі ня чуў, нават за часы Чаўшэску.
Мы зь сябрам пайшлі пехатою ў рэстаран. Час ад часу ён прапаноўваў перайсьці на другі бок вуліцы. Я на гэта не зважала. І толькі на другі дзень ён расказаў Андрэю Плэшу, дырэктару НЭК, пра анкету наведніка і пра тое, як нейкі чалавек сачыў за ім па дарозе ў гатэль і за намі дваімі па дарозе ў рэстаран. Разьюшаны Андрэй Плэшу загадаў сваёй сакратарцы скасаваць усе рэзэрвацыі ў тым гатэлі. Мэнэджэр гатэлю схлусіў - нібыта рэгістратарка ў рэгістрацыі працавала першы дзень і таму проста памылілася. Але сакратарка ведала тую жанчыну, яна працавала ў рэгістратуры ўжо дано. Мэнэджэр адказаў, што “патрон”, уласьнік гатэлю - былы супрацоўнік Сэкурытатэ і, на жаль, не зьмяніў сваіх звычак. Пасьля ён усьміхнуўся і сказаў, што, вядома, НЭК можа скасаваць рэзэрвацыі, але тое самае будзе і ва ўсіх іншых гатэлях гэтае клясы. Адзіная розьніца будзе, што, магчыма, мы гэтага не заўважым.
Я выпісалася з гатэлю. Пасьля гэтага я не заўважыла, каб за мной нехта сачыў. Можа сакрэтныя службы пакінулі мяне ў спакоі, а можа працавалі прафэсійна, значыць - незаўважна.
Для таго, каб даведацца, што а шостай за мною трэба прыставіць шпіёна, яны мусілі праслухоўваць тэлефон у маім нумары. Сакрэтная служба Чаўшэску - Сэкурытатэ - не была расфармаваная, яна проста стала называцца інакш - Румынская Інфармацыйная Служба (SRI). Паводле інфармацыі самой SRI, яна прыняла на працу 40% супрацоўнікаў Сэкурытатэ. Сапраўдныя лічбы, магчыма, яшчэ вышэйшыя. Астатнія 60% цяпер або пэнсіянэры (і атрымліваюць утрая вышэйшую пэнсію за ўсіх астатніх грамадзянаў), або ствараюць цяпер румынскую рынкавую эканоміку. За выключэньнем пасады дыплямата былы агент спэцслужбаў у сёньняшняй Румыніі можа атрымаць любую працу...
Урывак з тэксту:
Herta Müller
Die Securitate ist noch im Dienst
Die Zeit, 23 ліпеня 2009
http://www.zeit.de/2009/31/Securitate
У афіцыйным вэрдыкце Швэдзкай акадэміі сказана, што Герта Мюлер „з засяроджанасьцю паэзіі і адкрытасьцю прозы малюе краявід пазбаўленых спадчыны”.
Герта Мюлер. Сэкурытатэ ўсё яшчэ на службе
(пераклад Сяргея Шупы)Для мяне кожная паездка ў Румынію - гэта таксама падарожжа ў іншы час, у якім я ня ведала, якія падзеі майго жыцьця былі супадзеньнямі, а якія былі некім загадзя сплянаваныя. Вось чаму я ў кожнай сваёй публічнай заяве заўсёды патрабавала доступ да сакрэтных справаў, што вяліся на мяне, аднак з рознымі адгаворкамі мне заўсёды ў гэтым адмаўлялі. Замест гэтага кожны раз я адчувала нейкія знакі, што за мною зноў вялося няспыннае назіраньне.
Сёлета ўвесну я наведала Бухарэст на запрашэньне Новага Эўрапейскага Коледжу (НЭК). У першы дзень. калі я сядзела ў фае гатэлю з журналістам і фатографам, нейкі мускулісты ахоўнік запатрабаваў паказаць дазвол і паспрабаваў вырваць з рук фатографа ягоную фотакамэру. “Тут забаронена здымаць, у тым ліку людзей”, - крычаў ён. Увечары другога дня я дамовілася на вячэру зь сябрам, па тэлефоне мы дамовіліся, што ён заедзе па мяне ў гатэль а шостай гадзіне. Калі ён павярнуў на вуліцу, дзе быў гатэль, ён заўважыў, што за ім нехта сочыць. Калі ён папрасіў у рэгістратуры, каб затэлефанавалі мне ў нумар, сакратарка спачатку папрасіла яго запоўніць адмысловую анкету наведніка. Гэта яго напалохала, бо ён пра такое ніколі ня чуў, нават за часы Чаўшэску.
Мы зь сябрам пайшлі пехатою ў рэстаран. Час ад часу ён прапаноўваў перайсьці на другі бок вуліцы. Я на гэта не зважала. І толькі на другі дзень ён расказаў Андрэю Плэшу, дырэктару НЭК, пра анкету наведніка і пра тое, як нейкі чалавек сачыў за ім па дарозе ў гатэль і за намі дваімі па дарозе ў рэстаран. Разьюшаны Андрэй Плэшу загадаў сваёй сакратарцы скасаваць усе рэзэрвацыі ў тым гатэлі. Мэнэджэр гатэлю схлусіў - нібыта рэгістратарка ў рэгістрацыі працавала першы дзень і таму проста памылілася. Але сакратарка ведала тую жанчыну, яна працавала ў рэгістратуры ўжо дано. Мэнэджэр адказаў, што “патрон”, уласьнік гатэлю - былы супрацоўнік Сэкурытатэ і, на жаль, не зьмяніў сваіх звычак. Пасьля ён усьміхнуўся і сказаў, што, вядома, НЭК можа скасаваць рэзэрвацыі, але тое самае будзе і ва ўсіх іншых гатэлях гэтае клясы. Адзіная розьніца будзе, што, магчыма, мы гэтага не заўважым.
Я выпісалася з гатэлю. Пасьля гэтага я не заўважыла, каб за мной нехта сачыў. Можа сакрэтныя службы пакінулі мяне ў спакоі, а можа працавалі прафэсійна, значыць - незаўважна.
Для таго, каб даведацца, што а шостай за мною трэба прыставіць шпіёна, яны мусілі праслухоўваць тэлефон у маім нумары. Сакрэтная служба Чаўшэску - Сэкурытатэ - не была расфармаваная, яна проста стала называцца інакш - Румынская Інфармацыйная Служба (SRI). Паводле інфармацыі самой SRI, яна прыняла на працу 40% супрацоўнікаў Сэкурытатэ. Сапраўдныя лічбы, магчыма, яшчэ вышэйшыя. Астатнія 60% цяпер або пэнсіянэры (і атрымліваюць утрая вышэйшую пэнсію за ўсіх астатніх грамадзянаў), або ствараюць цяпер румынскую рынкавую эканоміку. За выключэньнем пасады дыплямата былы агент спэцслужбаў у сёньняшняй Румыніі можа атрымаць любую працу...
Урывак з тэксту:
Herta Müller
Die Securitate ist noch im Dienst
Die Zeit, 23 ліпеня 2009
http://www.zeit.de/2009/31/Securitate
