Інтэрвію Кандалізы Райс для Радыё Свабода ў Кіргізстане

Сьвятлана Курс, Прага Дзяржсакратар Кандаліза Райс распачала трохдзённы візыт у краіны Сярэдняй Азіі. Яна дала інтэрвію Радыё Свабода, у якім выказалася наконт палітыкі ЗША ў гэтым постсавецкім рэгіёне.
Дзяржсакратар ЗША Кандаліза Райс распачала свой трохдзённы візыт у Сярэднюю Азію з Кіргізстану. Яна правяла перамовы з прэзыдэнтам краіны Курманбэкам Бакіевым ды прэм’ерам Фэліксам Кулавым, павітала вайскоўцаў ЗША, што базуюцца ў Кіргізстане, узялаў ўдзел у круглым стале на тэмат будучыні гэтай краіны. Райс заявіла карэспандэнтам Радыё Свабода, што ЗША ўсьцешаныя працягам дэмакратызацыі ў Кіргізстане.

(Райс: ) "Мы ведаем, што імкненьне да дэмакратыі, свабоды й незалежнасьці сапраўды ўнівэрсальнае. І ЗША будуць падтрымліваць Кіргізстан у іхным імкненьні да пабудовы устойлівай і вольнай дэмакратыі".

Дзяржсакратарка падкрэсьліла, што ЗША зьбіраюцца дапамагаць Кіргізстану ў правядзеньні эканамічных рэформаў, каб краіна на роўных увайшла ў сусьветны рынак. Кіраўніца зьнешняй палітыкі ЗША адведае таксама Казахстан, Таджыкістан, Аўганістан ды Пакістан.

Адказваючы на пытаньні Радыё Свабода, Райс заявіла, што Вашынгтон не зьбіраецца канкураваць з Масквой за ўплыў у рэгіёне.

(Райс: ) "Мы вельмі цэнім падтрымку Кіргізстана й гасьціннасьць у дачыненьні да нашых сілаў, сілаў кааліцыі ў Манасе, якія робяць унёсак у стабілізацыю сытуацыі ў Аўганістане згодна мандату ААН. Мы думаем, што Кіргізстан ні ў якім разе не павінны выбіраць паміж добрымі адносінамі з ЗША, з Расеяй ці Кітаем. Кіргізстан павінен мець як наймага лепшыя стасункі з усімі ягонымі суседзямі".

Крэмль, аднак, досыць насьцярожана ўспрымае амэрыканскую палітыку ў дачыненьні да Сярэдняй Азіі і выразна даў зразумець, што лічыць амэрыканскую вайсковую прысутнасьць у рэгіёне строга часовай – да пацыфікацыі Аўганістану.

У сераду расейскі МЗС заявіў, што Масква лічыць прыярытэтам разьвіцьцё вайскова-палітычных сувязяў з Таджыкістанам. Расейская прэса піша, што Райс прыбыла ў Сярэднюю Азію з падвойнай місіяй: дамовіцца аб разьмяшчэньні яшчэ адной амэрыканскай базы (замест выведзенай з Узбэкістану) і запачаткаваць стварэньне новай рэгіянальнай групы, каб аслабіць уплыў Расеі ды Кітаю.

Расейская газэта “Коммерсант” піша, што Ўладзімер Пуцін пераканаў прэзыдэнта Таджыкістана Эмамалі Рахмонава адмовіць у разьмяшчэньні амэрыканскай базы ў Таджыкістане, які мяжуе з Аўганістанам і ў якім дзесяцігодзьдзямі стаяла расейская база. Душанбэ дазваляе амэрыканскім самалётам пралятаць над тэрыторыяй краіны, аднак адмовіў у разьмяшчэньні базы.

Райс прызнала, што ЗША маюць вайсковы інтарэс у Сярэдняй Азіі, аднак ён другасны ў параўнаньні з асноўнай амэрыканскай стратэгіяй – супрацьстаяць экстрэмізму ў сьвеце. “Пашырэньне дэмакратыі – найлепшы спосаб змагацца з тэрарызмам” – зазначыла спадарыня Райс. – "Мы лічым, што існуе складаная сувязь паміж нашымі стратэгічнымі мэтамі дэмакратызацыі й вайны з тэрорам”.

Райс падкрэсьліла, што Вашынгтон падтрымлівае патрабаваньне аб міжнародным расьсьледаваньні Андыжанскай масакры ў траўні 2005 году, калі былі забітыя сотні чалавек. Райс выключыла Узбэкістан са сьпісу краін, якія меркавала адведаць.