Іна Студзінская, Менск Указам Аляксандра Лукашэнкі ад 19 ліпеня Фэдэрацыі прафсаюзаў Беларусі дадзена права ажыцьцяўляць грамадзкі кантроль за выкананьнем заканадаўства аб працы ў арганізацыях і ў індывідуальных прадпрымальнікаў — незалежна ад наяўнасьці сярод работнікаў сяброў прафсаюзаў. Што стаіць за гэтым дакумэнтам?
Згодна з новым указам, афіцыйныя прафсаюзы маюць права кантраляваць выкананьне працоўнага заканадаўства ў любых суб’ектах гаспадараньня. Якім чынам гэта будзе ажыцьцяўляцца, я спрабавала высьветліць у намесьніка начальніка юрыдычнага аддзелу Фэдэрацыі Прафсаюзаў Беларусі Андрэя Дубава.
(Дубаў: ) “Мы камэнтароў не даем. Не ўпаўнаважаныя даваць камэнтары”.
(Карэспандэнтка: ) “Але гэта прававыя пытаньні, я і тэлефаную ў юрыдычны аддзел ФПБ. У дакумэнце напісана: “Прававым і тэхнічным інспэкцыям працы Фэдэрацыі прафсаюзаў прадастаўлена права ажыцьцяўляць грамадзкі кантроль”. Менавіта прававым. А вы ж прававая быццам бы структура”.
(Дубаў: ) “Ёсьць яшчэ прававыя інспэктары”.
(Карэспандэнтка: ) “А як гэта будзе ажыцьцяўляцца?”
(Дубаў: ) “Ня ведаю. Ня думалі яшчэ”.
Старшыня Беларускага Кангрэсу дэмакратычных прафсаюзаў Аляксандар Ярашук наконт новага ўказу выказаўся так:
(Ярашук: ) “Насамрэч, дзяржава, улады разглядаюць Фэдэрацыю прафсаюзаў Беларусі як частку дзяржаўнай сыстэмы, як дзяржаўную структуру. Таму і зьяўляюцца таікія “пэрлы”, такія дакумэнты. Калі размова ідзе пра нармальнае дэмакратычнае грамадзтва, дзе ёсьць грамадзянская супольнасьць, дзе кожная арганізацыя займае сваю нішу, то было б дзіўна, калі б дзяржава клапацілася пра нейкую незалежную самастойную арганізацыю. Насамрэч размова ідзе пра жорсткую сыстэму ўлады, у якую жорстка ўбудаваныя сёньняшнія так званыя прафсаюзы”.
Раней афіцыйныя прафсаюзы маглі, нагадаю, ажыцьцяўляць кантроль толькі ў арганізацыях, дзе працуюць сябры ФПБ і створаныя першасныя прафсаюзныя арганізацыі. Цяпер ім дадзена права кантраляваць і прыватных прадпрымальнікаў, прадпрыемствы ўсіх формаў уласнасьці.
Меркаваньне барысаўскага прадпрымальніка, сябра рэспубліканскага грамадзкага аб’яднаньня “Пэрспэктыва” Ігара Ледніка:
(Леднік: ) “Улады, і асабіста Лукашэнка, маюць намер дамагчыся татальнага кантролю над гаспадаркай, над эканамічна актыўным насельніцтвам. Таму гэта будзе яшчэ падставай праводзіць кантроль і на прыватных прадпрыемствах, дзе наагул не існуе ніякіх прафсаюзаў. Гэты кантроль будзе скіраваны ня толькі на сацыяльную абарону працаўных, а будзе ціск з мэтай, каб прыватныя прадпрымальнікі падтрымлівалі дзейную ўладу, яе палітыку”.
(Дубаў: ) “Мы камэнтароў не даем. Не ўпаўнаважаныя даваць камэнтары”.
(Карэспандэнтка: ) “Але гэта прававыя пытаньні, я і тэлефаную ў юрыдычны аддзел ФПБ. У дакумэнце напісана: “Прававым і тэхнічным інспэкцыям працы Фэдэрацыі прафсаюзаў прадастаўлена права ажыцьцяўляць грамадзкі кантроль”. Менавіта прававым. А вы ж прававая быццам бы структура”.
(Дубаў: ) “Ёсьць яшчэ прававыя інспэктары”.
(Карэспандэнтка: ) “А як гэта будзе ажыцьцяўляцца?”
(Дубаў: ) “Ня ведаю. Ня думалі яшчэ”.
Старшыня Беларускага Кангрэсу дэмакратычных прафсаюзаў Аляксандар Ярашук наконт новага ўказу выказаўся так:
(Ярашук: ) “Насамрэч, дзяржава, улады разглядаюць Фэдэрацыю прафсаюзаў Беларусі як частку дзяржаўнай сыстэмы, як дзяржаўную структуру. Таму і зьяўляюцца таікія “пэрлы”, такія дакумэнты. Калі размова ідзе пра нармальнае дэмакратычнае грамадзтва, дзе ёсьць грамадзянская супольнасьць, дзе кожная арганізацыя займае сваю нішу, то было б дзіўна, калі б дзяржава клапацілася пра нейкую незалежную самастойную арганізацыю. Насамрэч размова ідзе пра жорсткую сыстэму ўлады, у якую жорстка ўбудаваныя сёньняшнія так званыя прафсаюзы”.
Раней афіцыйныя прафсаюзы маглі, нагадаю, ажыцьцяўляць кантроль толькі ў арганізацыях, дзе працуюць сябры ФПБ і створаныя першасныя прафсаюзныя арганізацыі. Цяпер ім дадзена права кантраляваць і прыватных прадпрымальнікаў, прадпрыемствы ўсіх формаў уласнасьці.
Меркаваньне барысаўскага прадпрымальніка, сябра рэспубліканскага грамадзкага аб’яднаньня “Пэрспэктыва” Ігара Ледніка:
(Леднік: ) “Улады, і асабіста Лукашэнка, маюць намер дамагчыся татальнага кантролю над гаспадаркай, над эканамічна актыўным насельніцтвам. Таму гэта будзе яшчэ падставай праводзіць кантроль і на прыватных прадпрыемствах, дзе наагул не існуе ніякіх прафсаюзаў. Гэты кантроль будзе скіраваны ня толькі на сацыяльную абарону працаўных, а будзе ціск з мэтай, каб прыватныя прадпрымальнікі падтрымлівалі дзейную ўладу, яе палітыку”.