Старажытнае сьвята Купальле на старажытнай полацкай зямлі (з фота)

Вінцэсь Мудроў, Полацак Гэтымі днямі летняга сонцастаяньня, парою росквіту жыватворных сілаў прыроды, беларусы адзначаюць сьвята Купалы. Яно мае адметныя нацыянальныя рысы і нездарма напачатку мінулага стагодзьдзя Купальле было названае сьвятам беларускага адраджэньня. Сёньня шмат у якіх мясьцінах моладзь ладзіць аўтэнтычныя сьвяты, аднаўляючы да жыцьця пракаветныя, вядомыя з паганскіх часоў, абрады. Адно з такіх сьвятаў прайшло сёньняшняе начы ў ваколіцах Полацку.
Сёлетняе Купальле ладзілася на беразе маляўнічага Наўліцкага возера. Народу, а гэта была ў асноўным студэнцкая моладзь, сабралася багата, а арганізавалі сьвята наваполацкі гісторыка-культурніцкі клюб “Княжыч” і грамадзянская супольнасьць “Усяслаў Чарадзей”. Прайшло яно дакладна так, як і пракаветнымі часамі: са зьбіраньнем сьвятаянскіх зёлак, з купальскімі вянкамі, з палаючым колам на вершаку трынаццацімэтровага шосту, з карагодамі, скокамі праз вогнішча, варажбою на вянках, гушканьнем на арэлях, качаньнем у расе і купаньнем на досьвітку ў возеры.

Сьвята прайшло гучна, і нават камарэча, якая сёлета лютуе як ніколі, ня здолела яго сапсаваць. Самая пара даць слова непасрэдным арганізатарам сьвята.



Гаворыць маршалак клюбу “Княжыч” Аляксей Кавалёў:

(Кавалёў:) “Гэта ўжо дзявятае Купальле, якое ладзіць наш клюб, і на якое мы запрасілі шматлікіх гасьцей. Галоўная адметнасьць сьвята тая, што яно ідзе па старым абрадзе: і вогнішча запальваем “жывым агнём”, з дапамогаю крэсіва, ну і ўсе абрадавыя моманты намі ўлічаныя”.

Віцэ-маршалак клюбу Сяржук Балай дадае:

(Балай:) “Галоўнае мэта Купальля – ня проста сабрацца разам зь сябрамі і зьезьдзіць адпачыць на прыроду, а рэканструкцыя вельмі каштоўнага, архаічнага, традыцыйна-беларускага абраду Купальля. І рэканструяваць яго неабходна таму, што ў вёсках паміраюць, на жаль, старыя бабулі, якія зьяўляюцца апошнімі носьбітамі традыцый. Мы застаемся пасьля іх і лічам, што пераемнасьць у сьвяткаваньні традыцыйнага Купальля надзвычай важная. Мы павінныя гэтым займацца, каб традыцыя тая ня зьнікла”.

На сьвята прыехала шмат гасьцей зь Менску, Віцебску і нават з-за мяжы. Ім слова:

(Першы голас:) “Вельмі прыемна зноў пабываць на Купальлі. Нягледзячы на тое, што зараз жыву ў Нямеччыне, але, тым ня менш, я ўсё ж такі прыехала і, спадзяюся, што наступным годам буду зноў з “Княжычам” сьпяваць песьні, зьбіраць кветкі і вадзіць карагоды вакол купальскага вогнішча”.

(Другі голас:) “Мы прыехалі зь Віцебску. Упершыню на такім сьвяце: прыехалі паглядзець як беларусы традыцыйна адзначалі сьвята Купалы. Паглядзелі, як дзяўчаты плятуць вянкі, як ўсё гэта адбываецца на прыродзе… Хутка ўжо запаляць вогнішча – пабачым, як будзе валіцца кола. Як нам апавядалі, гэта адно з самых цікавых відовішчаў на сьвяце”.

(Трэці голас:) “Купальле – такое вось аўтэнтычнае, беларускае -- гэта і ёсьць праява сапраўднай беларускасьці. Бо менавіта праз культуру, праз традыцыі; не праз тое, што было навязанае іншымі народамі, а праз тое, што было спрадвеку: вось менавіта адсюль прыходзіць любоў да мовы, да краіны, да Радзімы, да сваёй зямлі”.