Юрась Бушлякоў, Менск Новая перадача сэрыі "Жывая мова".
Мінулым тыднем кардынал Казімер Сьвёнтак адзначыў сваё 90-годзьдзе. Віншуючы юбіляра па-беларуску, казалі й пісалі то пра Сьвёнтака, то пра Сьвёнтка. Які з варыянтаў заканамерны, як скланяем па-беларуску названае ды аналягічныя яму ўласныя імёны? У заходнеславянскіх імёнах і прозьвішчах тыпу Збышак, Здэнек, Марак, Гашак, Мрожак, Сьвёнтак суфіксальныя гукі [а], [э] беглыя – пры зьмене слова яны чаргуюцца з нулём гуку. Бегласьць галосных – звычайная зьява для нашай мовы: акраец – акрайца, дадатак – дадатку, маёнтак – маёнтку, Францішак – Францішка. Няма ніякіх падставаў пры беларускім скланеньні славянскіх імёнаў ігнараваць зыходную бегласьць галоснага. Вось жа, як Францішка, так і Збышка, Здэнька, Лешка, Марка, Гашка, Герэмка, Мрожка, Чапка. “Празарліўства Яраслава Гашка добра відаць у праскім музэі васковых фігураў”, – чытаем у запісах Адама Глёбуса. “Адначасна са сьмерцяй Яцка Кураня закончыўся час і эпоха змагароў за ідэю”, – напісаў Сакрат Яновіч з выпадку сьмерці знанага польскага палітыка.
Як бачым, будзе правільна, калі скажам, што ведаем кардынала Казімера Сьвёнтка, што сустракаліся зь Сьвёнткам, шмат чулі аб Сьвёнтку.
Як бачым, будзе правільна, калі скажам, што ведаем кардынала Казімера Сьвёнтка, што сустракаліся зь Сьвёнткам, шмат чулі аб Сьвёнтку.