Ігар Карней, Менск У Менску скончыўся адбор кандыдатаў на ўдзел у музычным конкурсе расейскага тэлеканалу “Россия” “Народный артист”. Болей за дзьве тысячы чалавек штурмавалі сталічны Палац моладзі ў спадзяваньні стаць знакамітасьцямі расейскага маштабу. Чаму расейскія тэлеконкурсы выклікаюць у Беларусі такі ажыятаж? Якая катэгорыя людзей удзельнічае ў падобных конкурсах?
Адкуль людзі ўвогуле даведваюцца пра гэта? Калі пашчоўкаць па кнопках расейскіх каналаў, то практычна на кожным можна спатыкнуцца аб “Фабрыку зорак” ці таго ж “Народнага артыста”. І калі на пэрыфэрыі расейскае тэлебачаньне трансьлюецца не паўсюдна, то ў гарадах асноўныя праграмы ідуць. Натуральна, што маладых прывабліваюць сучасныя шоў, асабліва тыя, якія ўчорашніх Папялушак раптам робяць знакамітымі. І сапраўды, гэта ўжо ня ўзровень мастацкай самадзейнасьці, а ўдзельнікі такіх шоў хутка робяцца любімцамі расейскіх тынэйджараў. На гэтых жа каналах ідуць абвесткі такога кшталту: “Заўтра мы будзем у вас”. І вось стваральнікі шоў “Народный артист” зьявіліся ў Менску.
Увогуле, трэба адзначыць, што такая праца на расейскім тэлебачаньні пастаўленая на шырокую нагу: у журы зоркі расейскай поп-музыкі, куратарамі конкурсаў найлепшыя кампазытары і прадусары; мільённымі накладамі выпускаюцца касэты і кампакт-дыскі. Каманда той жа “Фабрыкі зорак” гастралюе па ўсім СНД. Праект прыносіць рэальныя прыбыткі. Але ўпершыню адборачныя конкурсы выйшлі за межы астанкінскіх тэлестудый. У апошнія дні мінулага тыдня расейскія шоў-эмісары ў пошуку талентаў акупавалі менскі Палац моладзі. Балазе, выбар быў: паспытаць шчасьця захацелі найменей дзьве тысячы чалавек. За працэсам назіраў і вядомы беларускі выканаўца Аляксандар Памідораў. Вось што ён сказаў для Радыё Свабода:
(Памідораў: ) “Гэта пошук талентаў для нейкіх сваіх мэтаў за межамі краіны. Проста ўжо вытаптаная ўся Расея гэтымі “народнымі артыстамі” за мінулы год. У дадатак, трохі стаміўся расейскі слухач ад украінскай экспансіі. І зараз ідзе накірунак у бок пошуку: што ёсьць у Беларусі? І ўсё ж такая прапаганда заклікае да супраціву: каб не забываўся, што ты ня ёсьць савецкі чалавек, і гэта не нашая агульная Радзіма, і не сталіца нашай Радзімы Масква. Трэба працаваць у рэчышчы контарпрапаганды”.
(Карэспандэнт: ) “Ці можна чакаць, што людзі, якія праб’юцца (а, пэўна ж, нехта на расейскі экран праб’ецца), прынясуць туды нацыянальны калярыт? Ці іх зноў падвядуць пад расейскія стандарты?”
(Памідораў: ) “Вельмі таго хацелася б. Але, калі браць на ўлік, што няма ў нас сталай і моцнай контрапрапаганды расейшчыне, якая запаланіла ўсе аўдыёкропкі, вельмі цяжка сказаць, што так будзе. Бальшыня моладзі не разумее: людзей, якія сьпяваюць па-ангельску, падлічыць немагчыма. Людзей, сьпяваючых па-расейску, таксама процьма. А для тых, хто сьпявае па-беларуску, хопіць пальцаў адной рукі. Чамусьці дагэтуль ня могуць уцяміць: лепей быць першым у сваёй краіне, чым пяцідзесятым у чужой”.
Даспадобы расейцам прыйшлося 14 чалавек, якіх праз нейкі час будуць экзамэнаваць ужо ў Маскве. Кампазытар Эдуард Ханок, які апошнія чатыры гады стала жыве ў Маскве і ёсьць сталым сябрам журы падобных мерапрыемстваў, перакананы: працэс міграцыі таленавітых кадраў у Расею цалкам зразумелы – маўляў, ён і сам зьбег у Расею ад безвыходнасьці.
(Ханок: ) “Вы ж, прабачце, гаворыце шмат, а карыстаецеся шоў-бізнэсам расейскім. Чаго варты ваш “Славянскі базар” без расейскага шоў-бізнэсу? – нічога. Беларускія артысты на “Славянскім базары” ёсьць толькі бясплатным дадаткам. Усё гэта трыюмф расейскай папсы. І гэта ўжо даказана. Я сыходжу з агульнага разьвіцьця і агульнаэўрапэйскай, і расейскай музыкі”.
Арганізатары і стваральнікі шоў “Народный артист” перад разьвітаньнем зь беларускімі канкурсантамі папярэдзілі, што неўзабаве зноў могуць вярнуцца. Прынамсі, фактычны матэрыял іх задаволіў.
Увогуле, трэба адзначыць, што такая праца на расейскім тэлебачаньні пастаўленая на шырокую нагу: у журы зоркі расейскай поп-музыкі, куратарамі конкурсаў найлепшыя кампазытары і прадусары; мільённымі накладамі выпускаюцца касэты і кампакт-дыскі. Каманда той жа “Фабрыкі зорак” гастралюе па ўсім СНД. Праект прыносіць рэальныя прыбыткі. Але ўпершыню адборачныя конкурсы выйшлі за межы астанкінскіх тэлестудый. У апошнія дні мінулага тыдня расейскія шоў-эмісары ў пошуку талентаў акупавалі менскі Палац моладзі. Балазе, выбар быў: паспытаць шчасьця захацелі найменей дзьве тысячы чалавек. За працэсам назіраў і вядомы беларускі выканаўца Аляксандар Памідораў. Вось што ён сказаў для Радыё Свабода:
(Памідораў: ) “Гэта пошук талентаў для нейкіх сваіх мэтаў за межамі краіны. Проста ўжо вытаптаная ўся Расея гэтымі “народнымі артыстамі” за мінулы год. У дадатак, трохі стаміўся расейскі слухач ад украінскай экспансіі. І зараз ідзе накірунак у бок пошуку: што ёсьць у Беларусі? І ўсё ж такая прапаганда заклікае да супраціву: каб не забываўся, што ты ня ёсьць савецкі чалавек, і гэта не нашая агульная Радзіма, і не сталіца нашай Радзімы Масква. Трэба працаваць у рэчышчы контарпрапаганды”.
(Карэспандэнт: ) “Ці можна чакаць, што людзі, якія праб’юцца (а, пэўна ж, нехта на расейскі экран праб’ецца), прынясуць туды нацыянальны калярыт? Ці іх зноў падвядуць пад расейскія стандарты?”
(Памідораў: ) “Вельмі таго хацелася б. Але, калі браць на ўлік, што няма ў нас сталай і моцнай контрапрапаганды расейшчыне, якая запаланіла ўсе аўдыёкропкі, вельмі цяжка сказаць, што так будзе. Бальшыня моладзі не разумее: людзей, якія сьпяваюць па-ангельску, падлічыць немагчыма. Людзей, сьпяваючых па-расейску, таксама процьма. А для тых, хто сьпявае па-беларуску, хопіць пальцаў адной рукі. Чамусьці дагэтуль ня могуць уцяміць: лепей быць першым у сваёй краіне, чым пяцідзесятым у чужой”.
Даспадобы расейцам прыйшлося 14 чалавек, якіх праз нейкі час будуць экзамэнаваць ужо ў Маскве. Кампазытар Эдуард Ханок, які апошнія чатыры гады стала жыве ў Маскве і ёсьць сталым сябрам журы падобных мерапрыемстваў, перакананы: працэс міграцыі таленавітых кадраў у Расею цалкам зразумелы – маўляў, ён і сам зьбег у Расею ад безвыходнасьці.
(Ханок: ) “Вы ж, прабачце, гаворыце шмат, а карыстаецеся шоў-бізнэсам расейскім. Чаго варты ваш “Славянскі базар” без расейскага шоў-бізнэсу? – нічога. Беларускія артысты на “Славянскім базары” ёсьць толькі бясплатным дадаткам. Усё гэта трыюмф расейскай папсы. І гэта ўжо даказана. Я сыходжу з агульнага разьвіцьця і агульнаэўрапэйскай, і расейскай музыкі”.
Арганізатары і стваральнікі шоў “Народный артист” перад разьвітаньнем зь беларускімі канкурсантамі папярэдзілі, што неўзабаве зноў могуць вярнуцца. Прынамсі, фактычны матэрыял іх задаволіў.