Казімір Яноўскі, Гомель У сельгаспрадпрыемстве “Камінтэрн” Буда-Кашалёўскага раёну сталі практыкаваць перадачу саўгасных кароў на ўтрыманьне вяскоўцам. За гэта прыватнікі павінны абавязкова здаваць саўгасу малако і прыплод.
Цяпер шмат вядзецца размоваў на самым вышэйшым узроўні пра адраджэньне вёскі, рэфармаваньне сельгасвытворчасьці. Калгасы і саўгасы прапануюць аддаваць прадпрымальнікам – аднак пра дэкалектывізацыю фэрмаў нешта не было чутна. Як так здарылася, што ў “Камінтэрне” саўгасных кароў сталі аддаваць на ўтрыманьне вяскоўцам?
Сталася гэта яшчэ пры былым кіраўніку “Камінтэрну”. Паколькі бракавала кармоў і прадуктыўнасьць кароў у саўгасе была вельмі нізкай, то кіраўніцтва і вырашыла раздаваць іх прыватнікам у часовае карыстаньне. Узамен вяскоўцы павінны былі здаць саўгасу цягам году 2 тоны малака і прыплод. Калі дамова выконвалася, то карову ўрэшце пакідалі прыватніку.
Цяперашні дырэктар Сяргей Шаўчук падоўжыў практыку перадачы саўгасных кароў на ўтрыманьне вяскоўцам. У жніўні дырэкцыя зьбіраецца надзяліць каровамі каля дзесятка маладых спэцыялістаў.
Выглядае, што перадача кароў выгадна саўгасу – а вось наколькі гэта задавальняе вяскоўцаў? Тыя больш ахвотна бяруць кароў на ўмовах разьліку прадукцыяй. Купіць карову большасьці не па кішэні: дарослая дойная жывёліна каштуе цяпер каля 400 даляраў, а зарабляюць многія вяскоўцы ў межах 40-50 даляраў.
Адным словам, купіць карову вясковаму жыхару складана, а здаць за яе ў год нават дзьве тоны малака і цяля пры жаданьні можна. Вось як ставіцца да каровы маці чацьвярых дзяцей Сьвятлана Какавуліна:
(Какавуліна: ) “Карова ў хаце – гэта карміліца”.
Малады вясковец Аляксей Вараксін, які ўсьлед за бацькам нядаўна стаў працаваць у саўгасе, таксама лічыць, што без каровы нельга:
(Вараксін: ) “У нас была адна ды прапала. Другую ўзялі на фэрме”.
Саўгасу ў сваю чаргу выгадна, каб вяскоўцы бралі кароў на свае падворкі. Распавядае бугальтарка Марына Будзянкова:
(Будзянкова: ) “Саўгасу таксама выгадна. Гаспадары лепей даглядаюць карову, раздойваюць яе. І кормяць лепей”.
А як фінансава пачувае сябе “Камінтэрн”: ці паспрыяла перадача кароў прыватнікам фінансаваму стану гаспадаркі?
(Будзянкова: ) “Дзесяць гадоў таму даходы былі большымі. Цяпер вельмі вялікія выдаткі на паліва. Усе энэрганосьбіты дарагія. Газ вельмі дарагі. Мы, людзі, таксама адчуваем, што газ вельмі дарагі. Многа забірае квартплата і газ – зімою амаль увесь заробак”.
Перадаваць прыватнікам іншую саўгасную жывёлу пакуль не плянуецца. Напрыклад, у сельгаспрадпрыемстве ёсьць буйны комплекс вырошчваньня сьвіней. Іх там больш за 10 тысячаў. Але ў бліжэйшых вёсках няма столькі людзей, каб раздаць парсюкоў. Хаця й на комплексе сьвінаркі ад сваёй працы не ў захапленьні. Вось што кажа адна зь іх, Любоў Белавус:
(Белавус:) “Я сьвінаркаю працую 16 гадоў. 120 тысячаў рублёў заробак. Бруднымі! Тры тоны кармоў кожны дзень трэба перацягнуць ўручную. Вельмі цяжка для жанчыны. Разьлічылася, няма здароўя болей працаваць”.
Сталася гэта яшчэ пры былым кіраўніку “Камінтэрну”. Паколькі бракавала кармоў і прадуктыўнасьць кароў у саўгасе была вельмі нізкай, то кіраўніцтва і вырашыла раздаваць іх прыватнікам у часовае карыстаньне. Узамен вяскоўцы павінны былі здаць саўгасу цягам году 2 тоны малака і прыплод. Калі дамова выконвалася, то карову ўрэшце пакідалі прыватніку.
Цяперашні дырэктар Сяргей Шаўчук падоўжыў практыку перадачы саўгасных кароў на ўтрыманьне вяскоўцам. У жніўні дырэкцыя зьбіраецца надзяліць каровамі каля дзесятка маладых спэцыялістаў.
Выглядае, што перадача кароў выгадна саўгасу – а вось наколькі гэта задавальняе вяскоўцаў? Тыя больш ахвотна бяруць кароў на ўмовах разьліку прадукцыяй. Купіць карову большасьці не па кішэні: дарослая дойная жывёліна каштуе цяпер каля 400 даляраў, а зарабляюць многія вяскоўцы ў межах 40-50 даляраў.
Адным словам, купіць карову вясковаму жыхару складана, а здаць за яе ў год нават дзьве тоны малака і цяля пры жаданьні можна. Вось як ставіцца да каровы маці чацьвярых дзяцей Сьвятлана Какавуліна:
(Какавуліна: ) “Карова ў хаце – гэта карміліца”.
Малады вясковец Аляксей Вараксін, які ўсьлед за бацькам нядаўна стаў працаваць у саўгасе, таксама лічыць, што без каровы нельга:
(Вараксін: ) “У нас была адна ды прапала. Другую ўзялі на фэрме”.
Саўгасу ў сваю чаргу выгадна, каб вяскоўцы бралі кароў на свае падворкі. Распавядае бугальтарка Марына Будзянкова:
(Будзянкова: ) “Саўгасу таксама выгадна. Гаспадары лепей даглядаюць карову, раздойваюць яе. І кормяць лепей”.
А як фінансава пачувае сябе “Камінтэрн”: ці паспрыяла перадача кароў прыватнікам фінансаваму стану гаспадаркі?
(Будзянкова: ) “Дзесяць гадоў таму даходы былі большымі. Цяпер вельмі вялікія выдаткі на паліва. Усе энэрганосьбіты дарагія. Газ вельмі дарагі. Мы, людзі, таксама адчуваем, што газ вельмі дарагі. Многа забірае квартплата і газ – зімою амаль увесь заробак”.
Перадаваць прыватнікам іншую саўгасную жывёлу пакуль не плянуецца. Напрыклад, у сельгаспрадпрыемстве ёсьць буйны комплекс вырошчваньня сьвіней. Іх там больш за 10 тысячаў. Але ў бліжэйшых вёсках няма столькі людзей, каб раздаць парсюкоў. Хаця й на комплексе сьвінаркі ад сваёй працы не ў захапленьні. Вось што кажа адна зь іх, Любоў Белавус:
(Белавус:) “Я сьвінаркаю працую 16 гадоў. 120 тысячаў рублёў заробак. Бруднымі! Тры тоны кармоў кожны дзень трэба перацягнуць ўручную. Вельмі цяжка для жанчыны. Разьлічылася, няма здароўя болей працаваць”.