Валер Каліноўскі, Менск Гэтымі днямі ў Брусэлі адбываецца дыскусія наконт вываду Беларусі з генэральнай сыстэмы прэфэрэнцыяў у гандлі з Эўразьвязам за парушэньне беларускім урадам правоў прафсаюзаў.
Прэсавы сакратар эўрапейскага камісара ў справе гандлю Стывен Адамс паведаміў Свабодзе, што гэтае пытаньне ўчора дыскутавалася ў Камітэце сталых прадстаўнікоў дзяржаў-сябраў Эўразьвязу. Узгадненьні працягнуцца яшчэ сёньня і заўтра. Паводле спадара Адамса, ідзе падрыхтоўка да таго, каб рашэньне было ўхваленае 20 сьнежня. Нагадаю, 5 сьнежня экспэрты Эўразьвязу большасьцю галасоў рэкамэндавалі выключыць Беларусь зь ліку краінаў-бэнэфіцыяраў Генэральнай сыстэмы прэфэрэнцыяў. У Эўракамісіі зьвязваюць гэтую прапанову зь невыкананьнем у Беларусі правоў прафсаюзаў і падкрэсьліваюць, што гэта ні ў якім разе нельга лічыць санкцыямі, гэта проста пазбаўленьне ранейшых льгот.
Верагоднасьць станоўчага рашэньня вялікая, але не стопрацэнтная,– гэтак лічыць менскі палітоляг Андрэй Фёдараў.
(Фёдараў: ) “Супраціўленьне будзе вялікае. Літва даволі актыўная тут, Латвія таксама супраць, бо яны самі губляюць з-за гэтага шмат. Голас у голас, здаецца, ідзе там барацьба, вельмі ўпарта яны будуць спрачацца па гэтым пытаньні”.
На самой справе Літва захавала ранейшую пазыцыю, лічыць яе справядлівай і будзе шукаць падтрымку найперш сярод іншых новых сябраў Эўразьвязу. Пра гэта Свабодзе паведаміў дэпутат літоўскага Сойму Вацлаў Станкевіч:
(Станкевіч: ) “Літва мае свае і палітычныя і эканамічныя інтарэсы, у эканамічным сэнсе страчвае не толькі Беларусь, але і суседнія краіны: Літва, Латвія, Польшча. Мы супраць такіх дзеяньняў Эўразьвязу і наколькі гэта будзе магчымым, будзем уплываць, тлумачыць, што такія санкцыі не будуць дзейнічаць на дэмакратызацыю Беларусі. І ў эканамічным сэнсе гэта блага як для беларускага народу, гэтак і для краінаў Эўразьвязу, такіх як Латвіі, Польшчы і Літвы”.
Эканамісты падлічылі, што магчымыя страты ад вываду Беларусі з Генэральнай сыстэмы прэфэрэнцыяў каля 300 мільёнаў эўра штогод. Наконт таго, хто найбольш пацерпіць, ёсьць меркаваньне менскага эканаміста Леаніда Заікі:
(Заіка: ) “Гэта будуць у асноўным прадпрыемствы з жаночай працай, дастаткова праблематычныя ў фінансавых адносінах, тыпу тэкстыльных, камвольных, швейных фабрык”.
Паводле Леаніда Заікі, гандаль нафтапрадуктамі, перапрацаванымі ў Беларусі, асабліва не пацерпіць ад магчымага рашэньня Эўразьвязу.
Тут трэба прызнаць, што скасаваньне эўрапейскіх льгот Беларусі ня йдзе ні ў якое параўнаньне з тым, якая пагроза паўстала перад беларускай эканомікай з-за жорсткай пазыцыі Расеі ў справе павышэньня цаны на яе энэрганосьбіты.
Працэдура прыпыненьня гандлёвых прэфэрэнцыяў для Беларусі была ініцыяваная Радай Эўразьвязу ў жніўні 2005 году па прапанове Міжнароднай арганізацыі працы, якая не змагла пераканаць афіцыйны Менск выканаць 12 рэкамэндацыяў дзеля выкананьня ў Беларусі правоў прафсаюзаў. Гандлёвымі прэфэрэнцыямі з’яўляецца паніжэньне на 10 адсоткаў мыта на тавары, які прадаюцца на рынку краін Эўразьвязу.
Верагоднасьць станоўчага рашэньня вялікая, але не стопрацэнтная,– гэтак лічыць менскі палітоляг Андрэй Фёдараў.
(Фёдараў: ) “Супраціўленьне будзе вялікае. Літва даволі актыўная тут, Латвія таксама супраць, бо яны самі губляюць з-за гэтага шмат. Голас у голас, здаецца, ідзе там барацьба, вельмі ўпарта яны будуць спрачацца па гэтым пытаньні”.
На самой справе Літва захавала ранейшую пазыцыю, лічыць яе справядлівай і будзе шукаць падтрымку найперш сярод іншых новых сябраў Эўразьвязу. Пра гэта Свабодзе паведаміў дэпутат літоўскага Сойму Вацлаў Станкевіч:
(Станкевіч: ) “Літва мае свае і палітычныя і эканамічныя інтарэсы, у эканамічным сэнсе страчвае не толькі Беларусь, але і суседнія краіны: Літва, Латвія, Польшча. Мы супраць такіх дзеяньняў Эўразьвязу і наколькі гэта будзе магчымым, будзем уплываць, тлумачыць, што такія санкцыі не будуць дзейнічаць на дэмакратызацыю Беларусі. І ў эканамічным сэнсе гэта блага як для беларускага народу, гэтак і для краінаў Эўразьвязу, такіх як Латвіі, Польшчы і Літвы”.
Эканамісты падлічылі, што магчымыя страты ад вываду Беларусі з Генэральнай сыстэмы прэфэрэнцыяў каля 300 мільёнаў эўра штогод. Наконт таго, хто найбольш пацерпіць, ёсьць меркаваньне менскага эканаміста Леаніда Заікі:
(Заіка: ) “Гэта будуць у асноўным прадпрыемствы з жаночай працай, дастаткова праблематычныя ў фінансавых адносінах, тыпу тэкстыльных, камвольных, швейных фабрык”.
Паводле Леаніда Заікі, гандаль нафтапрадуктамі, перапрацаванымі ў Беларусі, асабліва не пацерпіць ад магчымага рашэньня Эўразьвязу.
Тут трэба прызнаць, што скасаваньне эўрапейскіх льгот Беларусі ня йдзе ні ў якое параўнаньне з тым, якая пагроза паўстала перад беларускай эканомікай з-за жорсткай пазыцыі Расеі ў справе павышэньня цаны на яе энэрганосьбіты.
Працэдура прыпыненьня гандлёвых прэфэрэнцыяў для Беларусі была ініцыяваная Радай Эўразьвязу ў жніўні 2005 году па прапанове Міжнароднай арганізацыі працы, якая не змагла пераканаць афіцыйны Менск выканаць 12 рэкамэндацыяў дзеля выкананьня ў Беларусі правоў прафсаюзаў. Гандлёвымі прэфэрэнцыямі з’яўляецца паніжэньне на 10 адсоткаў мыта на тавары, які прадаюцца на рынку краін Эўразьвязу.