Стала вядома аб новай шпіёнскай праграме, якую выкарыстоўвае КДБ для сачэньня праз тэлефон

Як адзначаецца ў справаздачы арганізацыі «Рэпартэры бязь межаў», гэтая шпіёнская праграма спачатку называлася ResidentBat. Пасьля ўсталяваньня ў смартфоны з апэрацыйнай сыстэмай Android праграма атрымлівае доступ да канфідэнцыйных зьвестак — да журналаў выклікаў, запісаў зь мікрафону, здымкаў экрану, SMS-паведамленьняў, паведамленьняў з зашыфраваных праграмаў абмену паведамленьнямі і да лякальна захаваных файлаў.

«Выкарыстоўваючы тэхналёгіі назіраньня, такія, як ResidentBat, беларуская дзяржава ажыцьцяўляе мэтанакіраваную стратэгію рэпрэсіяў супраць незалежнай журналістыкі. Гэтыя інструмэнты ня маюць нічога супольнага з нацыянальнай бясьпекай, як заяўляе Лукашэнка, замест гэтага яны выключна маюць дачыненьне да запалохваньня і прымушэньня журналістаў маўчаць. Сыстэматычнае ўварваньне ў іхнае асабістае і прафэсійнае жыцьцё — беспасярэдняя і незаконная атака на свабоду прэсы і асноўныя правы», — мяркуе экспэрт арганізацыі Антуан Бэрнар.

Аб выкарыстаньні новай шпіёнскай праграмы стала вядома з аналізу смартфона журналіста, якога выклікалі на допыт у КДБ. «Рэпартэры бязь межаў» пацьвердзілі асобу чалавека, але не публікуюць яго імя зь меркаваньняў бясьпекі.

Перад допытам у КДБ журналіста папрасілі здаць тэлефон, а на допыце — паказаць яго зьмесьціва, і ён разблякаваў тэлефон у прысутнасьці супрацоўніка. Журналіст і «Рэпартэры бязь межаў» мяркуюць, што сілавікі назіралі за ўводам PIN-коду, забралі тэлефон падчас допыту і ўсталявалі на ім шпіёнскае праграмнае забесьпячэньне.

Празь некалькі дзён антывірусная аплікацыя на тэлефоне выявіла падазроныя кампанэнты. Журналіст зьвязаўся з Resident.ngo для экспэртызы.

У арганізацыі «Рэпартэры бязь межаў» мяркуюць, што КДБ выкарыстоўвае гэтую праграму сама меней чатыры гады.

Пакуль незразумела, хто распрацаваў ResidentBat. Часткі коду з радкамі па-ангельску. Гэта можа сьведчыць, што праграма не прызначаная выключна для выкарыстаньня ў Беларусі і, магчыма, распрацаваная трэцім бокам.