Абавязковы экзамэн замест выпускных і льготы для «мэтавікаў». Расказваем пра зьмены ў правілах паступленьня

У студэнцкай аўдыторыі. Горкі Магілёўскай вобласьці. Архіўнае фота

3 студзеня Лукашэнка падпісаў указ, які зацьвярджае новыя правілы для паступленьня ў ВНУ і каледжы; ён ужо апублікаваны на сайце president.gov.by. Глядзім, як было і як стала.

Выпускныя іспыты і ЦТ

Як было

Абітурыенты на большасьці спэцыяльнасьцяў здавалі цэнтралізаваны тэст па расейскай ці беларускай мове, а таксама яшчэ два ЦТ па профільных спэцыяльнасьцях. У выніку іх залічвалі ў ВНУ паводле набраных на трох тэстах балах. Таксама ў школе абітурыенты здавалі ўнутраныя іспыты.

Як стала

З гэтага году выпускнікі будуць здаваць адзіны экзамэн у школе па расейскай ці беларускай мове і яшчэ адзін прадмет на выбар у фармаце цэнтралізаванага іспыту. Сэртыфікаты аб цэнтралізаваным іспыце можна будзе падаваць у ВНУ нароўні з сэртыфікатамі аб цэнтралізаваным тэставаньні. Таксама гэты экзамэн заменіць сабой выпускныя іспыты.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Лукашэнка падпісаў указ аб новых правілах прыёму ў ВНУ, увёў льготы для сілавікоў

Ільготы

Як было

Раней ільготы пры паступленьні мелі пераможцы міжнародных і рэспубліканскіх алімпіядаў, многія зь іх паступалі без іспытаў.

Як стала

Засталіся льготы для пераможцаў алімпіядаў, па-за конкурсам будуць залічвацца дзеці вайскоўцаў, супрацоўнікаў органаў унутраных спраў, якія сталі інвалідамі пры выкананьні службовых абавязкаў. А таксама выхаванцы вайскова-патрыятычных клюбаў пры паступленьні ў ВНУ Мінабароны, МУС, Дзяржаўнага памежнага камітэту і на вайсковыя факультэты.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: «Я проста зьеду». Як студэнты-платнікі адрэагавалі на абавязковае разьмеркаваньне для іх

«Мэтавікі» і абітурыенты сілавых ВНУ

Для гэтых катэгорый значна спрасьцілася працэдура паступленьня. «Мэтавікі» — гэта тыя абітурыенты, хто мае адмысловы ліст ад раённых уладаў, дзе прапісана, што раёну патрэбен менавіта такі спэцыяліст. Пасьля сканчэньня ВНУ яны адпрацоўваюць па разьмеркаваньні ня 2, а 5 гадоў.

Як было

Раней мэтавікі здавалі іспыты, як і ўсе іншыя абітурыенты, але паступалі паводле свайго асобнага конкурсу. Таксама паступалі па агульнай праграме абітурыенты сілавых ВНУ.

Як стала

Цяпер ва ўказе прапісана, што мэтавікі могуць здаць два экзамэны ў школе, але паступаюць па адным унутраным у ВНУ. Тое ж самае працуе для абітурыентаў сілавых ВНУ. Таксама значна павялічыцца колькасьць месцаў для мэтавікаў. На мэдычных спэцыяльнасьцях ім могуць аддаць да 80% месцаў, на сельскагаспадарчых спэцыяльнасьцях — да 70% месцаў, на ўсіх іншых — да 60%. Гэта максымальная магчымая колькасьць месцаў, але можа быць і менш, іх вызначэньнем зоймецца Міністэрства адукацыі.

Пры гэтым ва ўказе не прапісаныя квоты. Ці будуць у мэтавікаў асобныя месцы, або яны будуць дзяліць агульную колькасьць месцаў зь іншымі абітурыентамі, незразумела.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: У Магілёве памёр звольнены пасьля пратэстаў выкладчык унівэрсытэту Віталь Еўмянькоў

Ліцэі пры ўнівэрсытэтах

Як было

Раней выпускнікі ліцэяў пры ўнівэрсытэтах (напрыклад ліцэй БДУ ці БНТУ) здавалі іспыты і паступалі ва ўнівэрсытэты, як і ўсе іншыя абітурыенты.

Як стала

Цяпер выпускнікі ліцэяў пры ВНУ могуць мець права паступаць без іспытаў, але не ва ўсе ўнівэрсытэты, а толькі ў той, ад якога быў іх ліцэй. Канчатковыя сьпісы ліцэяў складае Міністэрства адукацыі. Пакуль вядома толькі, што такім ліцэем будзе ліцэй пры БДУ.