На Захадзе толькі лянівы не высьмейваў расейскую прапаганду адносна Ўкраіны і Крыму як грубую і прымітыўную. Справа аднак у тым, што гэтая прапаганда эфэктыўна працуе — прынамсі ў Расеі і прынамсі цяпер.
Сытуацыю тлумачыць аглядальнік нашага радыё Браян Уітмар:
Заканчваючы сваю прамову на сумесным пасяджэньні парлямэнту на гэтым тыдні, Уладзімер Пуцін заявіў, што 92% расейцаў выказаліся за далучэньне Крыму.
Лік быў разьдзьмуты, але не нашмат. Сацыёляг Леў Гудкоў, дырэктар незалежнага Левада-Цэнтру, кажа, што паводле ягонага апытаньня амаль 80% расейцаў лічаць Крым часткай Расеі.
У апошнія тыдні людзі з Захаду назіралі з насьмешкамі за тым, як кантраляваныя дзяржавай СМІ ў Расеі паказвалі падзеі ў Украіне: менавіта, як пераварот нэанацыстаў, які выклікаў хвалю антысэмітызму і рэпрэсій супраць расейскамоўных ды гуманітарны крызыс і паток уцекачоў ад хаосу.
Хто паверыць у такі матэрыял? Факты на месцах настолькі ж відавочныя, што скажоная і ілжывая карціна крамлёўскіх прапагандыстаў адразу кідаецца ў вочы.
Аказваецца, былі такія, якія паверылі.
Паводле Гудкова, у пэрыяд зь лістапада 2013 году, калі пачаліся масавыя дэманстрацыі ў Кіеве, да канца лютага, калі быў скінуты прэзыдэнт Віктар Януковіч, пераважная большасьць расейцаў думала, што тое, што адбывалася ў Украіне, было ўнутранай справай, у якую Расея не павінна ўмешвацца.
Цяпер, у дадатак да 79% расейцаў, якія разглядаюць Крым як частку Расеі, блізка 58% падтрымліваюць разьмяшчэньне расейскіх войскаў.
«Кампанія, якая пачалася ў апошні тыдзень лютага — і якая аказалася незвычайнай па сваёй інтэнсіўнасьці і агрэсіўным тоне — рэзка зьмяніла грамадзкія настроі. Прапаганда агаломшыла людзей. Грамадзкасьць цяпер ва ўзбуджаным стане, у ёй абудзіліся ўсе імпэрскія комплексы» — кажа Гудкоў.
Значыць, Пуціну няма чым турбавацца?
Паводле Гудкова, пакуль што крамлёўская прапаганда вырабляе цуды. Але ў даўжэйшай пэрспэктыве павінна прыйсьці працьверажэньне. А пасьля працьверажэньня можа прыйсьці адмоўная рэакцыя. Чаму? Гудкоў тлумачыць, што такі мэханізм тоіцца ў самой прыродзе прапаганды:
«Эфэктыўнасьць прапаганда наўпрост зьвязаная з прадметам прапаганды. Вельмі цяжка пераканаць людзей, што ўлады складаюцца з кампэтэнтных і прыстойных людзей. Аднак лёгка пераканаць іх, што амэрыканцы катуюць прынятых на ўсынаўленьне расейскіх дзяцей, таму што гэтага нельга праверыць».
Паводле Гудкова, Крэмль у канчатковым выніку можа стаць ахвярай свайго ўласнага посьпеху.
«Крамлёўскія паліттэхнолягі і маніпулятары не разумеюць, што празь некаторы час гэта абернецца супраць саміх расейскіх уладаў. Гэта закончыцца тым, што ў людзей узьнікнуць выразныя аналёгіі паміж цяперашняй расейскай уладай і рэжымам Януковіча» — лічыць Гудкоў.
Гудкоў не самотны ў прадказаньнях, што крамлёўскай прапагандзе ня ўдасца ўтрымаць такога імпэрскага грамадзкага напалу, які назіраецца цяпер.
«Не, вядома, Пуцін будзе сядзець у прэзыдэнцкім крэсьле яшчэ вельмі доўга. Але жалезабэтоннага тылу у яго больш ня будзе. Як экс-супрацоўнік службы дзяржбясьпекі, ён, калі гэтага не разумее, то ўжо, напэўна, павінен адчуваць. Ды і доўга трымаць на вышыні нацыяналістычны напал вельмі ня проста. Людзей хутка вернуцца да безупыннага росту цэнаў, інфляцыі і таму падобных пытаньняў, увага да якіх часова аслабла» — нядаўна Аляксей Малашэнка з Маскоўскага цэнтру Карнэгі.
Падобна мяркуе расейскі палітоляг Мікалай Пятроў:
«З аднаго боку — назіраецца ўсплёск папулярнасьці Пуціна, умацоўваецца легітымнасьць рэжыму. Але гэты ўсплёск будзе вельмі нядоўгі — калі высьветліцца цана, акажацца, што людзі не гатовыя яе плаціць. Не гатовыя ўдзельнічаць у вайне, не гатовыя жыць пад жорсткімі санкцыямі Захаду і г. д. І задача Пуціна будзе заключацца ў тым, каб за гэты кароткі час выбудаваць рэпрэсіўныя мэханізмы. Каб, калі спадзе грамадзкі энтузіязм, захаваць сыстэму кіраваньня краінай».
Заканчваючы сваю прамову на сумесным пасяджэньні парлямэнту на гэтым тыдні, Уладзімер Пуцін заявіў, што 92% расейцаў выказаліся за далучэньне Крыму.
У апошнія тыдні людзі з Захаду назіралі з насьмешкамі за тым, як кантраляваныя дзяржавай СМІ ў Расеі паказвалі падзеі ў Украіне: менавіта, як пераварот нэанацыстаў, які выклікаў хвалю антысэмітызму і рэпрэсій супраць расейскамоўных ды гуманітарны крызыс і паток уцекачоў ад хаосу.
Хто паверыць у такі матэрыял? Факты на месцах настолькі ж відавочныя, што скажоная і ілжывая карціна крамлёўскіх прапагандыстаў адразу кідаецца ў вочы.
Аказваецца, былі такія, якія паверылі.
назіраецца ўсплёск папулярнасьці Пуціна, умацоўваецца легітымнасьць рэжыму. Але гэты ўсплёск будзе вельмі нядоўгі
Цяпер, у дадатак да 79% расейцаў, якія разглядаюць Крым як частку Расеі, блізка 58% падтрымліваюць разьмяшчэньне расейскіх войскаў.
«Кампанія, якая пачалася ў апошні тыдзень лютага — і якая аказалася незвычайнай па сваёй інтэнсіўнасьці і агрэсіўным тоне — рэзка зьмяніла грамадзкія настроі. Прапаганда агаломшыла людзей. Грамадзкасьць цяпер ва ўзбуджаным стане, у ёй абудзіліся ўсе імпэрскія комплексы» — кажа Гудкоў.
Значыць, Пуціну няма чым турбавацца?
Паводле Гудкова, пакуль што крамлёўская прапаганда вырабляе цуды. Але ў даўжэйшай пэрспэктыве павінна прыйсьці працьверажэньне. А пасьля працьверажэньня можа прыйсьці адмоўная рэакцыя. Чаму? Гудкоў тлумачыць, што такі мэханізм тоіцца ў самой прыродзе прапаганды:
«Эфэктыўнасьць прапаганда наўпрост зьвязаная з прадметам прапаганды. Вельмі цяжка пераканаць людзей, што ўлады складаюцца з кампэтэнтных і прыстойных людзей. Аднак лёгка пераканаць іх, што амэрыканцы катуюць прынятых на ўсынаўленьне расейскіх дзяцей, таму што гэтага нельга праверыць».
Паводле Гудкова, Крэмль у канчатковым выніку можа стаць ахвярай свайго ўласнага посьпеху.
«Крамлёўскія паліттэхнолягі і маніпулятары не разумеюць, што празь некаторы час гэта абернецца супраць саміх расейскіх уладаў. Гэта закончыцца тым, што ў людзей узьнікнуць выразныя аналёгіі паміж цяперашняй расейскай уладай і рэжымам Януковіча» — лічыць Гудкоў.
Гудкоў не самотны ў прадказаньнях, што крамлёўскай прапагандзе ня ўдасца ўтрымаць такога імпэрскага грамадзкага напалу, які назіраецца цяпер.
Вельмі цяжка пераканаць людзей, што ўлады складаюцца з кампэтэнтных і прыстойных людзей. Аднак лёгка пераканаць іх, што амэрыканцы катуюць прынятых на ўсынаўленьне расейскіх дзяцей
Падобна мяркуе расейскі палітоляг Мікалай Пятроў:
«З аднаго боку — назіраецца ўсплёск папулярнасьці Пуціна, умацоўваецца легітымнасьць рэжыму. Але гэты ўсплёск будзе вельмі нядоўгі — калі высьветліцца цана, акажацца, што людзі не гатовыя яе плаціць. Не гатовыя ўдзельнічаць у вайне, не гатовыя жыць пад жорсткімі санкцыямі Захаду і г. д. І задача Пуціна будзе заключацца ў тым, каб за гэты кароткі час выбудаваць рэпрэсіўныя мэханізмы. Каб, калі спадзе грамадзкі энтузіязм, захаваць сыстэму кіраваньня краінай».