У Рэгенсбургу ад 30 красавіка да 26 чэрвеня адбываецца цыкль імпрэзаў «Ці ведаеце вы Беларусь?», дзе будзе прадстаўленая жывая беларуская культура — літаратура, тэатр, музыка, кіно, фатаграфія.
«Эўрапэўм» — Усходне-Заходні Цэнтар пры Рэгенсбурскім унівэрсытэце — арганізуе ў гэтыя месяцы культурную акцыю «Ці ведаеце вы Беларусь?». Гэты дасьледны цэнтар займаецца разьвіцём кантактаў паміж Усходняй і Заходняй Эўропай у галіне навучаньня і дасьледаваньня.
«Мэта цыклю імпрэзаў „Ці ведаеце вы Беларусь?“ — пазнаёміць немцаў з разнастайнай жывой культурай Беларусі. Немцы сёньня маюць аднабаковае ўяўленьне пра Беларусь — калі наагул яго маюць — якое абмяжоўваецца палітыкай, — падкрэсьліў дырэктар «Эўрапэўму» славіст Вальтэр Кошмаль. — У гэтым і важнасьць нашай цяперашняй культурніцкай акцыі — мы хочам будаваць такія масты».
Цыкль імпрэзаў адкрыўся 30 красавіка лекцыяй Лявона Баршчэўскага «Беларусь для пачаткоўцаў». 8 траўня адбылася тэатральная імпрэза — перад нямецкай публікай выступіў плястычны тэатар «ІнЖэст» Вячаслава Іназемцава з спэктаклем «ДК Данс 2013». 13 траўня госьцем рэгенсбурскіх культурных імпрэзаў быў пісьменьнік Альгерд Бахарэвіч, які жыве ў Гамбургу.
6 чэрвеня адбыўся канцэрт джазавага саксафаніста Паўла Аракеляна.
Павал выступіў з эксклюзыўнай праграмай, складзенай зь дзьвюх частак.
Першая частка на вершы паэта Анатоля Сыса. Другая частка складаецца зь беларускіх арыгінальных кампазыцыяў.
12 чэрвеня адбылася закрытая прэзэнтацыя «Жыве Беларусь!» у нямецкім Рэгенсбургу. Фільм прадставіў адзін з аўтараў Францішак Вячорка. Пасьля фільму ён адказаў на пытаньні гледачоў. Немцаў цікавіла, што ў фільме праўда, а што мастацкая выдумка. Таксама пыталіся, наколькі ў Беларусі кантралюецца інтэрнэт і мэдыі.
«Фільм мае унівэрсальны мэсыдж, магчыма, таму ён зразумелы ня толькі беларусам. Гэта фільм пра страх, як ён скоўвае людзей, і пра тое, як яго пераадолець. Акрамя таго, многія эўрапейскія народы прайшлі праз дыктатуру», — адзначыў Вячорка.
Наступным мерапрыемствам цыклю 18 чэрвеня стала грамадзкая дыскусія на тэму "Чаму Беларусі трэба ўступіць у Эўразьвяз". У ёй узялі ўдзел кіраўнік Фонду для дэмакратыі ў Беларусі пры Нямецкім фондзе Маршала Ёрг Форбрыг, журналіст, сябра ўправы Нямецка-беларускага таварыства Інга Пэц і журналіст Радыё Свабода Сяргей Шупа.
Ёрг Форбрыг растлумачыў, які шлях трэба прайсьці Беларусі да поўнага сяброўства ў Эўразьвязе:
«Наагул перадумовы далучэньня даволі ясна рэглямэнтаваныя ў Капэнгагенскіх крытэрыях Эўразьвязу. Краіны, якія былі прынятыя ў Эўразьвяз на працягу апошніх дваццаці гадоў мусілі выканаць каталёг, які складаўся з чатырох галоўных умоваў, якія ўключалі аб’яднаньне дэмакратычных інстытутаў, сыстэмы вяршэнства права, рынкавай эканомікі.
Паколькі самі ўмовы адносна ясна рэглямэнтаваныя — гэтыя тыя самыя ўмовы прымяняліся да Польшчы, Славаччыны і іншых новых краінаў ЭЗ — іх выкананьне ёсьць непасрэднай перадумовай для ўступленьня ў Эўразьвяз такой краіны, як Беларусь. Але ж, вядома, да гэтага яшчэ далёка.
У краіне мусіць адбыцца прынцыповая перамена — там мусяць узьнікнуць свабодныя выбары, дэмакратычныя структуры, рынкавыя структуры, вяршэнства права — перш чым Беларусь наагул можа аднавіць дачыненьні з Эўразьвязам, якія б маглі разьвівацца ў бок поўнага сяброўства.
Калі гэта адбудзецца, калі наступіць гэтая першая перамена — тое, што адбылося ў краінах Цэнтральнай Эўропы ў 1989-1990 гадах — тады краіну будзе чакаць цэлы шэраг прамежкавых крокаў, якія прайшлі і іншыя краіны па шляху да поўнага сяброўства, на што ў іх пайшло прыблізна паўтара дзесяцігодзьдзя.
У большасьці выпадкаў першым крокам было Пагадненьне аб партнэрстве і супрацоўніцтве, наконт якога зь Беларусьсю вяліся перамовы яшчэ ў 1995 годзе, аднак пасьля яны былі замарожаныя. Наступны крок — атрыманьне статусу кандыдата».
Інга Пэц ужо амаль дваццаць гадоў рэгулярна бывае ў Беларусі. Мы спыталіся ў яго, ці заўважаюцца ў Беларусі нейкія зьмены?
«Я бываў у Беларусі ад 1994 году і за гэты час, вядома, адчуваюцца перамены на розных узроўнях, аднак апісаць гэтыя зьмены даволі цяжка. Для таго, хто сёньня наведвае Беларусь і ня ведае гэтую краіну, і бачыць людзей на вуліцах, машыны — карацей кажучы, павярхоўную карціну краіны — ён заўважыць, што там усё выглядае як і ў нас, чаго ў 90-х гадах не было. Моладзь сёньня ў Беларусі выглядае больш свабоднай, выказваецца больш свабодна, хоць старэйшае пакаленьне яшчэ захоўвае савецкія звычкі і часам баіцца казаць нешта публічна або выявіць свае эмоцыі. Вядома, усе гэтыя перамены прыходзяць перадусім праз інтэрнэт, праз дыяспару, празь людзей, якія пажылі за мяжой і вярнуліся ў Беларусь. Цяпер, калі ёсьць грошы, можна свабодна выяжджаць зь Беларусі за мяжу, і маладыя людзі езьдзяць і прывозяць з сабою жаданьне і прагу пераменаў. І ў гэтым ужо ёсьць перамена.
Што да палітычных пераменаў, то ў мяне ўражаньне, што маладых людзей, якія б хацелі рызыкаваць, якія былі б гатовыя нечым ахвяраваць, сесьці ў турму або сутыкнуцца з абмежаваньнямі ў грамадзкім ці прафэсійным жыцьці, робіцца ўсё меней. Уражаньне такое, што людзі, якія вырасьлі ўжо пры Лукашэнку, добра засвоілі, што ў палітыку лепш ня ўмешвацца, каб ня мець праблемаў. Мне здаецца, што пакаленьне маладых 90-х, якія вырасьлі яшчэ ў савецкія часы, мела больш змагарны настрой — варта прыгадаць масавыя дэманстрацыі, у якіх удзельнічалі дзясяткі тысячаў людзей, калі адбываліся сутычкі зь міліцыяй. Сёньня нічога такога больш няма».
Закончыцца цыкль рэгенсбурскіх беларускіх імпрэзаў 26 чэрвеня - бібліятэкар Матыяс Вэнцэль азнаёміць з асобнікам Бібліі Скарыны, знойдзеным у 2005 годзе ў Верхнелужыцкай навуковай бібліятэцы ў Гёрліцы.
Аляксандра Фарн, Франак Вячорка, Сяргей Шупа
Рэгенсбург
«Мэта цыклю імпрэзаў „Ці ведаеце вы Беларусь?“ — пазнаёміць немцаў з разнастайнай жывой культурай Беларусі. Немцы сёньня маюць аднабаковае ўяўленьне пра Беларусь — калі наагул яго маюць — якое абмяжоўваецца палітыкай, — падкрэсьліў дырэктар «Эўрапэўму» славіст Вальтэр Кошмаль. — У гэтым і важнасьць нашай цяперашняй культурніцкай акцыі — мы хочам будаваць такія масты».
Цыкль імпрэзаў адкрыўся 30 красавіка лекцыяй Лявона Баршчэўскага «Беларусь для пачаткоўцаў». 8 траўня адбылася тэатральная імпрэза — перад нямецкай публікай выступіў плястычны тэатар «ІнЖэст» Вячаслава Іназемцава з спэктаклем «ДК Данс 2013». 13 траўня госьцем рэгенсбурскіх культурных імпрэзаў быў пісьменьнік Альгерд Бахарэвіч, які жыве ў Гамбургу.
КАНЦЭРТ ПАЎЛА АРАКЕЛЯНА
6 чэрвеня адбыўся канцэрт джазавага саксафаніста Паўла Аракеляна.
Павал выступіў з эксклюзыўнай праграмай, складзенай зь дзьвюх частак.
Першая частка на вершы паэта Анатоля Сыса. Другая частка складаецца зь беларускіх арыгінальных кампазыцыяў.
Your browser doesn’t support HTML5
«ЖЫВЕ БЕЛАРУСЬ!»
12 чэрвеня адбылася закрытая прэзэнтацыя «Жыве Беларусь!» у нямецкім Рэгенсбургу. Фільм прадставіў адзін з аўтараў Францішак Вячорка. Пасьля фільму ён адказаў на пытаньні гледачоў. Немцаў цікавіла, што ў фільме праўда, а што мастацкая выдумка. Таксама пыталіся, наколькі ў Беларусі кантралюецца інтэрнэт і мэдыі.
«Фільм мае унівэрсальны мэсыдж, магчыма, таму ён зразумелы ня толькі беларусам. Гэта фільм пра страх, як ён скоўвае людзей, і пра тое, як яго пераадолець. Акрамя таго, многія эўрапейскія народы прайшлі праз дыктатуру», — адзначыў Вячорка.
Your browser doesn’t support HTML5
ЭЎРАПЕЙСКІЯ ПЭРСПЭКТЫВЫ БЕЛАРУСІ
Наступным мерапрыемствам цыклю 18 чэрвеня стала грамадзкая дыскусія на тэму "Чаму Беларусі трэба ўступіць у Эўразьвяз". У ёй узялі ўдзел кіраўнік Фонду для дэмакратыі ў Беларусі пры Нямецкім фондзе Маршала Ёрг Форбрыг, журналіст, сябра ўправы Нямецка-беларускага таварыства Інга Пэц і журналіст Радыё Свабода Сяргей Шупа.
Ёрг Форбрыг растлумачыў, які шлях трэба прайсьці Беларусі да поўнага сяброўства ў Эўразьвязе:
«Наагул перадумовы далучэньня даволі ясна рэглямэнтаваныя ў Капэнгагенскіх крытэрыях Эўразьвязу. Краіны, якія былі прынятыя ў Эўразьвяз на працягу апошніх дваццаці гадоў мусілі выканаць каталёг, які складаўся з чатырох галоўных умоваў, якія ўключалі аб’яднаньне дэмакратычных інстытутаў, сыстэмы вяршэнства права, рынкавай эканомікі.
Паколькі самі ўмовы адносна ясна рэглямэнтаваныя — гэтыя тыя самыя ўмовы прымяняліся да Польшчы, Славаччыны і іншых новых краінаў ЭЗ — іх выкананьне ёсьць непасрэднай перадумовай для ўступленьня ў Эўразьвяз такой краіны, як Беларусь. Але ж, вядома, да гэтага яшчэ далёка.
У краіне мусіць адбыцца прынцыповая перамена — там мусяць узьнікнуць свабодныя выбары, дэмакратычныя структуры, рынкавыя структуры, вяршэнства права — перш чым Беларусь наагул можа аднавіць дачыненьні з Эўразьвязам, якія б маглі разьвівацца ў бок поўнага сяброўства.
Калі гэта адбудзецца, калі наступіць гэтая першая перамена — тое, што адбылося ў краінах Цэнтральнай Эўропы ў 1989-1990 гадах — тады краіну будзе чакаць цэлы шэраг прамежкавых крокаў, якія прайшлі і іншыя краіны па шляху да поўнага сяброўства, на што ў іх пайшло прыблізна паўтара дзесяцігодзьдзя.
У большасьці выпадкаў першым крокам было Пагадненьне аб партнэрстве і супрацоўніцтве, наконт якога зь Беларусьсю вяліся перамовы яшчэ ў 1995 годзе, аднак пасьля яны былі замарожаныя. Наступны крок — атрыманьне статусу кандыдата».
Інга Пэц ужо амаль дваццаць гадоў рэгулярна бывае ў Беларусі. Мы спыталіся ў яго, ці заўважаюцца ў Беларусі нейкія зьмены?
«Я бываў у Беларусі ад 1994 году і за гэты час, вядома, адчуваюцца перамены на розных узроўнях, аднак апісаць гэтыя зьмены даволі цяжка. Для таго, хто сёньня наведвае Беларусь і ня ведае гэтую краіну, і бачыць людзей на вуліцах, машыны — карацей кажучы, павярхоўную карціну краіны — ён заўважыць, што там усё выглядае як і ў нас, чаго ў 90-х гадах не было. Моладзь сёньня ў Беларусі выглядае больш свабоднай, выказваецца больш свабодна, хоць старэйшае пакаленьне яшчэ захоўвае савецкія звычкі і часам баіцца казаць нешта публічна або выявіць свае эмоцыі. Вядома, усе гэтыя перамены прыходзяць перадусім праз інтэрнэт, праз дыяспару, празь людзей, якія пажылі за мяжой і вярнуліся ў Беларусь. Цяпер, калі ёсьць грошы, можна свабодна выяжджаць зь Беларусі за мяжу, і маладыя людзі езьдзяць і прывозяць з сабою жаданьне і прагу пераменаў. І ў гэтым ужо ёсьць перамена.
Што да палітычных пераменаў, то ў мяне ўражаньне, што маладых людзей, якія б хацелі рызыкаваць, якія былі б гатовыя нечым ахвяраваць, сесьці ў турму або сутыкнуцца з абмежаваньнямі ў грамадзкім ці прафэсійным жыцьці, робіцца ўсё меней. Уражаньне такое, што людзі, якія вырасьлі ўжо пры Лукашэнку, добра засвоілі, што ў палітыку лепш ня ўмешвацца, каб ня мець праблемаў. Мне здаецца, што пакаленьне маладых 90-х, якія вырасьлі яшчэ ў савецкія часы, мела больш змагарны настрой — варта прыгадаць масавыя дэманстрацыі, у якіх удзельнічалі дзясяткі тысячаў людзей, калі адбываліся сутычкі зь міліцыяй. Сёньня нічога такога больш няма».
АДЗІНЫ НЯМЕЦКІ СКАРЫНА
Закончыцца цыкль рэгенсбурскіх беларускіх імпрэзаў 26 чэрвеня - бібліятэкар Матыяс Вэнцэль азнаёміць з асобнікам Бібліі Скарыны, знойдзеным у 2005 годзе ў Верхнелужыцкай навуковай бібліятэцы ў Гёрліцы.
Аляксандра Фарн, Франак Вячорка, Сяргей Шупа
Рэгенсбург