ЧОРНЫ КАЛЯНДАР

Алег Грузьдзіловіч, Менск

Андрэй Клімаў можа езьдзіць па ўсёй Беларусі, але яму забаронена выяжджаць за яе межы. Ірына Красоўская камэнтуе выказваньні намесьніка дзяржсакратара наконт пэрспэктываў стварэньня міжнароднай камісіі паводле справаў зьніклых. Валер Ігнатовіч і Максім Малік абскардзілі судовы прысуд, паводле якога іх прызналі вінаватымі ў выкраданьні Зьмітра Завадзкага .

Падзеяй тыдня стала вызваленьне з-за кратаў дэпутата Андрэя Клімава, які адбыў у турме рэкордна даўгі для беларускіх палітвязьняў тэрмін — звыш чатырох гадоў, а дакладна 1512 дзён. За некалькі дзён волі Клімаў пасьпеў даць інтэрвью дзясяткам мэдыяў, і паўсюдна ён заяўляў, што не сыходзіць з палітыкі, а будзе працягваць актыўную барацьбу за дэмакратызацыю.

Пры гэтым дэпутат падкрэсьліваў, што змагацца будзе выключна ў межах закону, з дамапогай сваіх сяброў па Аб'яднанай грамадзянскай партыі. Пасьля візыту ў райадзел міліцыі для пастаноўкі на ўлік Клімаў высьветліў, што ягоныя магчымасьці перасоўвацца па краіне нічым не абмежаваныя. Адзінае існае для яго абмежаваньне — цягам двух гадоў ён пазбаўлены права выяжджаць за межы Беларусі. "А я нікуды ехаць і не зьбіраюся, нават у адпачынак. Хопіць адпачываць, чатыры гады наадпачываўся" — кажа дэпутат і заяўляе, што неадкладна зоймецца працай. Ён плянуе прысьвяціць сябе сацыяльнай і прававой абароне простых людзей, якім асабліва ўдзячны за сваё датэрміновае вызваленьне.

(Клімаў: ) "Падтрымкай маіх выбаршчыкаў, яўнай і няяўнай, у тым ліку выбаршчыкаў ва ўладных структурах, я тлумачу маё вызваленьне, а зусім ня воляю Лукашэнкі. Для яго я асацыююся з заканчэньнем праўленьня. Магчыма, гэтак яно і будзе".

Дарэчы, у райадзеле міліцыі, дзе стаў на ўлік Клімаў, пра ягонае вызваленьне нават ня ведалі.

***

Ірына Красоўская пракамэнтавала для нашага радыё выказваньні намесьніка дзяржсакратара Міхаіла Ўдовікава што да справаў зьніклых. У чацьвер спадар Удовікаў даваў брыфінг для журналістаў, і яго папрасілі ацаніць магчымасьці стварэньня міжнароднай камісіі па наглядзе за расьсьледаваньнямі гэтых справаў. Вядома, што такія прапановы цяпер вывучаюцца ў эўрапейскіх структурах, не задаволеных тым, як марудна і безвынікова вядуцца расьсьледаваньні справаў зьніклых праваахоўчымі органамі Беларусі.

Эўрапейцы заклікаюць улады Беларусі прыкладаць больш намаганьняў у гэтым накірунку, зрабіць расьсьледаваньні больш празрыстымі для грамадзкасьці. Але спадар намесьнік дзяржсакратара Рады бясьпекі такі падыход не вітаў. Міхаіл Удовікаў заявіў, што для стварэньня такой міжнароднай камісіі быццам няма " прававога поля". Ірыну Красоўскую гэткая заява абурыла:

(Красоўская: ) "Як захоплівалі ды расстрэльвалі людзей, дык яны лічылі, што ёсьць прававое поле, а тут яго ўжо няма. Я вельмі абураная гэткай пазыцыяй і, паколькі ён лічыць, што няма такога поля, то я яго буду шукаць, пакуль не знайду. Мяркую, нашая паездка ў Страсбург, калі яна адбудзецца, якраз стане часткай пошукаў гэтага прававога поля. Інакш у нашай краіне яго ніколі і ня будзе".

***
Святлана Завадзкая яшчэ ня ведае, калі будзе разгледжаная яе скарга на прысуд, вынесены ў справе Ігнатовіча і ягоных падзельнікаў. Нагадаю, былы алмазавец Ігнатовіч і амонавец Малік былі прызнаныя вінаватымі ў выкраданьні Зьмітра Завадзкага, хаця яны не прызналі сябе вінаватымі і не назвалі, куды падзелі Завадзкага.

Сьвятлана Завадзкая, яе адвакат Сяргей Цурко і маці Зьмітра Вольга Рыгораўна з мэтай аднаўленьня расьсьледаваньня дамагаюцца скасаваньня прысуду. Яны лічаць, што гэта дазволіць зноў весьці сьледчыя дзеяньні зь Ігнатовічам і Малікам, інакш яны трапяць у турму, дзе зь імі можа здарыцца нават самае горшае. Між тым, яны могуць ведаць пра лёс Зьмітра Завадзкага.

На гэтым тыдні падалі касацыйныя скаргі і асуджаныя. Толькі Ігнатовіч і Малік патрабуюць не перагляду справы, а апраўданьня і яе закрыцьця. Сьвятлана Завадзкая не выключае, што судзьдзі не задаволяць ні адзіны з бакоў, але саступаць не зьбіраецца:

(Завадзкая: ) "Усё роўна нам трэба прайсьці гэты шлях да канца, па ўсіх інстанцыях, каб у рэшце рэшт падаць скаргу ў эўрапейскі суд. Толькі там я спадзяюся знайсьці аб'ектыўных судзьдзяў".