Верныя Канстытуцыi 1994 году грамадзяне Беларусi адзначаюць Дзень Незалежнасьцi. Афiцыйныя ўлады сьцьвярджаюць, што сапраўдны Дзень Незалежнасьцi ўжо быў – у пачатку бягучага месяца, 3 лiпеня. Некаторыя замежныя аглядальнiкi называюць Беларусь краiнаю з двума днямi незалежнасьцi. Наш карэспандэнт налiчыў такiх дзён ажно дзесяць… Распачаць агляд усiх беларускiх дзён незалежнасьцi прыйдзецца зь «першага» дня календару – 1 студзеня 1919 году адбылося афiцыйнае абвяшчэньне пра ўтварэньне Сацыялiстычнае Савецкае Рэспублiкi Беларусь (ССРБ, якую толькi потым зрабiлi БССР). Гэты дзень, якi для бальшыні жыхароў Беларусi проста Новы год, i цяпер лiчаць галоўным сьвятам дзяржавы беларускiя камунiсты. Але ўжо 2 лютага таго ж 1919 году можна таксама лiчыць пэўным Днём Незалежнасьцi, бо гэтая дата склiканьня I-га Ўсебеларускага зьезду Саветаў, на якiм была прынятая першая Канстытуцыя Савецкае Беларусi й зацьверджаны яе герб. З прычыны нязручнасьцi навагодняе даты камунiсты могуць галоўную ўвагу надаць гэтаму «другому» Дню Незалежнасьцi. На першы месяц вясны – сакавiк (праўда, папярэдняга – 1918 году) – прыпадае галоўнае сьвята для ўсiх сьвядомых беларусаў сьвету – Дзень Волi, 25 сакавiка. У гэты дзень была абвешчаная незалежнасьць Беларускае Народнае Рэспублiкi. У сёньняшнiм Менску ды iншых буйных гарадох Беларусi пра яго не даюць забыцца масавыя апазыцыйныя акцыi, што ладзяцца штогод. Масавыя акцыi адбываюцца i ў сярэдзiне лета: y пачатку лiпеня гэта робяць улады, што ўжо чатыры разы пасьля апошняга рэфэрэндуму адсьвяткавалi Дзень Рэспублiкi, якi да таго быў проста днём вызваленьня Менску ад фашыстаў. А ў канцы лiпеня, 27-га, традыцыйную дэманстрацыю зьбiрае апазыцыя. Сёньня гэта будзе юбiлейнае сьвяткаваньне – з дня ўхваленьня Вярхоўным Саветам Дэклярацыi дзяржаўнага сувэрэнiтэту Беларускае Савецкае Сацыялiстычнае Рэспублiкi прайшло 10 год. Мiж тым, мала хто ведае пра трэцi лiпеньскi i «шосты» ў гэтым аглядзе Дзень Незалежнасьцi. 31 лiпеня 1920 году была ўхваленая Дэклярацыя пра абвяшчэньне незалежнасьцi Савецкае Сацыялiстычнае Рэспублiкi Беларусь – як гаварылася ў першым сказе гэтага дакумэнту, "краiны беларускiх, расейскiх, польскiх i габрэйскiх рабочых i сялянаў". Таму ў блiжэйшы панядзелак выпаўнiцца 80 год першай савецкай дэклярацыi Незалежнасьцi Беларусi. «Сёмым» Днём Незалежнасьцi можна лiчыць 25 жнiўня 1991 году, калi адразу пасьля путчу ГКЧП ў Маскве Дэклярацыi 27 лiпеня папярэдняга году быў нададзены статус канстытуцыйнага закону. Дарэчы, ва Ўкраiне афiцыйны Дзень Незалежнасцi быў перанесены з 16 лiпеня 1990 году – дня зьяўленьня iхнае Дэклярацыi Незалежнасьцi – на 24 жнiўня 1991 году, калi дэклярацыя таксама стала канстытуцыйным законам. «Восьмым» днём магло б стаць 17 верасьня 1939 году, калi да БССР была далучаная Заходняя Беларусь. Хоць гэта сталася дзякуючы пакту Молатава–Рыбэнтропа, а Беласток пасьля вайны Савецкi Саюз аддаў Польшчы, ўсё ж такi Берасьцейшчына ды Гарадзеншчына ўзьядналiся з бальшавiцкай бальшынёю беларускiх земляў. «Дзявяты» беларускi Дзень Незалежнасьцi – гэта 19 верасьня 1991 году, калi Беларуская ССР была перайменаваная ў Рэспублiку Беларусь, а герб "Пагоня" ды бел-чырвона-белы сьцяг сталi афiцыйнай дзяржаўнай сымболiкаю. I нарэшце, «дзясяты», а можа, самы галоўны не ў сымбалiчнасьцi, а ў сутнасьцi ды рэальным зьмесьце, Дзень беларускае Незалежнасьцi, – гэта 8 сьнежня 1991 году, калi ў белавескiх Вiскулях быў скасаваны Савецкi Саюз. Толькi пасьля гэтае падзеi Рэспублiку Беларусь пачалi прызнаваць незалежнай дзяржаваю iншыя краiны.
Верныя Канстытуцыi 1994 году грамадзяне Беларусi адзначаюць Дзень Незалежнасьцi. Афiцыйныя ўлады сьцьвярджаюць, што сапраўдны Дзень Незалежнасьцi ўжо быў – у пачатку бягучага месяца, 3 лiпеня. Некаторыя замежныя аглядальнiкi называюць Беларусь краiнаю з двума днямi незалежнасьцi. Наш карэспандэнт налiчыў такiх дзён ажно дзесяць… Распачаць агляд усiх беларускiх дзён незалежнасьцi прыйдзецца зь «першага» дня календару – 1 студзеня 1919 году адбылося афiцыйнае абвяшчэньне пра ўтварэньне Сацыялiстычнае Савецкае Рэспублiкi Беларусь (ССРБ, якую толькi потым зрабiлi БССР). Гэты дзень, якi для бальшыні жыхароў Беларусi проста Новы год, i цяпер лiчаць галоўным сьвятам дзяржавы беларускiя камунiсты. Але ўжо 2 лютага таго ж 1919 году можна таксама лiчыць пэўным Днём Незалежнасьцi, бо гэтая дата склiканьня I-га Ўсебеларускага зьезду Саветаў, на якiм была прынятая першая Канстытуцыя Савецкае Беларусi й зацьверджаны яе герб. З прычыны нязручнасьцi навагодняе даты камунiсты могуць галоўную ўвагу надаць гэтаму «другому» Дню Незалежнасьцi. На першы месяц вясны – сакавiк (праўда, папярэдняга – 1918 году) – прыпадае галоўнае сьвята для ўсiх сьвядомых беларусаў сьвету – Дзень Волi, 25 сакавiка. У гэты дзень была абвешчаная незалежнасьць Беларускае Народнае Рэспублiкi. У сёньняшнiм Менску ды iншых буйных гарадох Беларусi пра яго не даюць забыцца масавыя апазыцыйныя акцыi, што ладзяцца штогод. Масавыя акцыi адбываюцца i ў сярэдзiне лета: y пачатку лiпеня гэта робяць улады, што ўжо чатыры разы пасьля апошняга рэфэрэндуму адсьвяткавалi Дзень Рэспублiкi, якi да таго быў проста днём вызваленьня Менску ад фашыстаў. А ў канцы лiпеня, 27-га, традыцыйную дэманстрацыю зьбiрае апазыцыя. Сёньня гэта будзе юбiлейнае сьвяткаваньне – з дня ўхваленьня Вярхоўным Саветам Дэклярацыi дзяржаўнага сувэрэнiтэту Беларускае Савецкае Сацыялiстычнае Рэспублiкi прайшло 10 год. Мiж тым, мала хто ведае пра трэцi лiпеньскi i «шосты» ў гэтым аглядзе Дзень Незалежнасьцi. 31 лiпеня 1920 году была ўхваленая Дэклярацыя пра абвяшчэньне незалежнасьцi Савецкае Сацыялiстычнае Рэспублiкi Беларусь – як гаварылася ў першым сказе гэтага дакумэнту, "краiны беларускiх, расейскiх, польскiх i габрэйскiх рабочых i сялянаў". Таму ў блiжэйшы панядзелак выпаўнiцца 80 год першай савецкай дэклярацыi Незалежнасьцi Беларусi. «Сёмым» Днём Незалежнасьцi можна лiчыць 25 жнiўня 1991 году, калi адразу пасьля путчу ГКЧП ў Маскве Дэклярацыi 27 лiпеня папярэдняга году быў нададзены статус канстытуцыйнага закону. Дарэчы, ва Ўкраiне афiцыйны Дзень Незалежнасцi быў перанесены з 16 лiпеня 1990 году – дня зьяўленьня iхнае Дэклярацыi Незалежнасьцi – на 24 жнiўня 1991 году, калi дэклярацыя таксама стала канстытуцыйным законам. «Восьмым» днём магло б стаць 17 верасьня 1939 году, калi да БССР была далучаная Заходняя Беларусь. Хоць гэта сталася дзякуючы пакту Молатава–Рыбэнтропа, а Беласток пасьля вайны Савецкi Саюз аддаў Польшчы, ўсё ж такi Берасьцейшчына ды Гарадзеншчына ўзьядналiся з бальшавiцкай бальшынёю беларускiх земляў. «Дзявяты» беларускi Дзень Незалежнасьцi – гэта 19 верасьня 1991 году, калi Беларуская ССР была перайменаваная ў Рэспублiку Беларусь, а герб "Пагоня" ды бел-чырвона-белы сьцяг сталi афiцыйнай дзяржаўнай сымболiкаю. I нарэшце, «дзясяты», а можа, самы галоўны не ў сымбалiчнасьцi, а ў сутнасьцi ды рэальным зьмесьце, Дзень беларускае Незалежнасьцi, – гэта 8 сьнежня 1991 году, калi ў белавескiх Вiскулях быў скасаваны Савецкi Саюз. Толькi пасьля гэтае падзеi Рэспублiку Беларусь пачалi прызнаваць незалежнай дзяржаваю iншыя краiны.