Пакуль усясьветная супольнасьць павольна адыходзіць ад паліўнага крызысу,
беларускія ўлады працягваюць падвышаць кошты на паліва. Цягам толькі аднаго
месяцу яны ўзьняліся да ўзроўню сярэднеэўрапейскіх. Самы папулярны, 92-гі
бэнзын, упершыню за час існаваньня сувэрэннае Беларусі дасягнуў адзнакі
поўдаляры за літар.
Пяты раз цягам верасьня аўтааматары вымушаныя лаяцца, набліжаючыся да
аўтазалівачных станцыяў. Паліўны асартымэнт зноў прапаноўваецца ў новых
коштах. Але, у адрозьненьне ад замежных калегаў, вялізная армія кіроўцаў
па-ранейшым моўчкі праглынула чарговы падарунак уладаў.
У аўтамабільнай службе “Спас 001” паведамілі, што валютны эквівалент
кошту паліва зараз складае наступныя лічбы. А-92 –
(Голас: ) “47 цэнтаў на “Лукойле” на А-100, 48 на “Славнефть”, А-95
–54 на “Славнефть” і “Лукойле”.
Парадокс, але практычна ніхто з апытаных мною ўладных чыноўнікаў ня
здолеў дакладна адказаць, хто і як фармуе цэнавую палітыку на паліва.
У той час, як усясьветныя агэнцыі паведамляюць пра станоўчыя вынікі
ў вырашэньні паліўнага крызысу, і нават вяртаньні коштаў да ранейшых паказьнікаў,
зацікаўленыя беларускія службы з-за інэрцыі (?) працягваюць падвышаць кошты
на паліва. Пачынаючы з 30 цэнтаў за літар самага папулярнага бэнзыну А-92
за год зь невялікім кошт вырас больш як у паўтары разы.
На фоне глябальнага падаражаньня ўсё ж варта задацца пытаньнем: чаму
падобнае адбываецца ў Беларусі, але не ў Расеі, на якую цалкам арыентуецца
беларускае кіраўніцтва? На тэрыторыі Беларусі дзейнічаюць два нафтаперапрацоўныя
заводы ў Наваполацку й Мазыры, якія прывязаныя да расейскае нафтавае трубы
і таму працуюць на два рынкі. Але атрымліваецца, што для спажыўцоў у Расеі
і Беларусі вынік адной і той жа працэдуры нафтаперапрацоўкі мае розныя
кошты.
Разважае прэзыдэнт аналітычнага цэнтру “Стратэгія” эканаміст Леанід
Заіка.
(Заіка: ) “Тое, што адбылося з коштамі на ўсясьветным рынку паказала:
беларуская эканамічная палітыка на інтэграцыю з Расеяй дала асечку. У Расеі
кошты на нафту фармуюцца, зыходзячы з унутраных патрэбаў. Што б ні адбылося
з усясьветнымі коштамі, Расея можа трымаць свае. Беларусь знаходзіцца ў
мытным саюзе, і расейскія ўнутраныя кошты паводле лёгікі мусяць распаўсюджвацца
й на Беларусь. У Калінінградзе, які яшчэ далей ад Цюмені, чым Менск, літар
92-га — 26-28 цэнтаў. У нас — 50. Адпаведна, мы вымушаныя пераплочваць,
і гэта цалкам пераносіцца на жыхароў, на асноўных спажыўцоў.
Уявіць адкат да старых коштаў цяжка. Ён магчымы толькі пры вельмі настойлівых
дзеяньнях беларускага ўраду, калі той захоча абараняць нашыя эканамічныя
інтарэсы”, — лічыць эканаміст Леанід Заіка.
Таксама ён мяркуе, што прынамсі да прэзыдэнцкіх выбараў, калі будзе
неабходнасьць у папулісцкіх кроках, сытуацыя застанецца без аніякіх зьменаў.
Ігар Карней, Менск
