(эфір 18 лістапада)
Эканамічны агляд тыдня прафэсара Ўладзімера Кулажанкі. На пачатку тыдня пад час візыту ў Магілеў Аляксандар Лукашэнка заявіў, што прыняў рашэньне ўжо ў сьнежні падвысіць заробкі бюджэтнікам аж на 40%. Фактычна гэта зроблена пад ціскам глыбокае незадаволенасьці й пратэсту настаўнікаў: у краіне ўжо сабраны дзясяткі тысячаў іх подпісаў пра гатоўнасьць пачаць масавы страйк з прычыны галечы. У кастрычніку сярэднія заробкі настаўнікаў склалі толькі 44 тысячы рублёў, што на 10 тысячаў меней за мінімальны спажывецкі бюджэт. Улады проста напалохаліся. Вось і пасьпяшаўся Лукашэнка зрабіць папулісцкую заяву. Тым болей, што гэта як раз адпавядае задачам кампаніі прэзыдэнцкіх выбараў, якая фактычна пачалася. Але справа ў тым, што эканамічных умоваў для рэальнага падвышэньня заробкаў няма. У Міністэрстве фінансаў заяўляюць, што ў бюджэце можна сабраць дзеля гэтае мэты толькі 6 млрд. рублёў, але гэтага дастаткова для падвышэньня заробкавае платы, і тое — намінальнай, толькі на 10%. Збавіў папулісцкі імпэт і сам Лукашэнка. У чацьвер, праводзячы нараду ў справах аховы здароўя, ён ужо заявіў, што заробкі лекараў ды настаўнікаў будуць падвышаныя ў сьнежні толькі на 20%. І гэта пры тым, што рост цэнаў на спажывецкія тавары з пачатку года дасягнуў 86%. Інфляцыя паглынула ня толькі ранейшыя, а й будучыя падвышэньні заробкаў. Была надзея, што дапаможа Расея. Але пасьля сустрэчы кіраўнікоў урадаў Расеі ды Беларусі 14 лістапада ў Маскве, дзе абмяркоўваліся праблемы ўвядзеньня адзінае валюты, было заяўлена, што Беларусі будзе выдадзены стабілізацыйны крэдыт не 200 млн. даляраў, як было абяцана раней, а напалову меней — 100 млн. даляраў. З гэтае сумы было вырашана выдаткаваць ужо ў сьнежні 30 млн. даляраў. Але расейскі бок паставіў дзеля гэтага шэраг умоваў. Напрыклад, каб дэфіцыт дзяржаўнага бюджэту на 2001 год у Беларусі не перавышаў 0,5% ад валавага ўнутранага прадукту. Толькі як гэта зрабіць, калі бюджэт ужо прыняты, і там гранічныя межы дыфіцыту зафіксаваныя на ўзроўні 248 млрд. рублёў, што амаль утрая болей, чым патрабуе Масква?.. І падобных умоваў шмат. Сытуацыя з падвышэньнем заробкаў ускладняецца тым, што зноў пачала нарастаць запазычанасьць у выплаце заробкаў. Яна ўжо дасягнула 3,4 млрд. рублёў. Чарговы раз стала відавочным, што эканамічныя праблемы вырашаць адміністрацыйнымі мэтодамі немагчыма. Уладзімер Кулажанка, Менск
Эканамічны агляд тыдня прафэсара Ўладзімера Кулажанкі. На пачатку тыдня пад час візыту ў Магілеў Аляксандар Лукашэнка заявіў, што прыняў рашэньне ўжо ў сьнежні падвысіць заробкі бюджэтнікам аж на 40%. Фактычна гэта зроблена пад ціскам глыбокае незадаволенасьці й пратэсту настаўнікаў: у краіне ўжо сабраны дзясяткі тысячаў іх подпісаў пра гатоўнасьць пачаць масавы страйк з прычыны галечы. У кастрычніку сярэднія заробкі настаўнікаў склалі толькі 44 тысячы рублёў, што на 10 тысячаў меней за мінімальны спажывецкі бюджэт. Улады проста напалохаліся. Вось і пасьпяшаўся Лукашэнка зрабіць папулісцкую заяву. Тым болей, што гэта як раз адпавядае задачам кампаніі прэзыдэнцкіх выбараў, якая фактычна пачалася. Але справа ў тым, што эканамічных умоваў для рэальнага падвышэньня заробкаў няма. У Міністэрстве фінансаў заяўляюць, што ў бюджэце можна сабраць дзеля гэтае мэты толькі 6 млрд. рублёў, але гэтага дастаткова для падвышэньня заробкавае платы, і тое — намінальнай, толькі на 10%. Збавіў папулісцкі імпэт і сам Лукашэнка. У чацьвер, праводзячы нараду ў справах аховы здароўя, ён ужо заявіў, што заробкі лекараў ды настаўнікаў будуць падвышаныя ў сьнежні толькі на 20%. І гэта пры тым, што рост цэнаў на спажывецкія тавары з пачатку года дасягнуў 86%. Інфляцыя паглынула ня толькі ранейшыя, а й будучыя падвышэньні заробкаў. Была надзея, што дапаможа Расея. Але пасьля сустрэчы кіраўнікоў урадаў Расеі ды Беларусі 14 лістапада ў Маскве, дзе абмяркоўваліся праблемы ўвядзеньня адзінае валюты, было заяўлена, што Беларусі будзе выдадзены стабілізацыйны крэдыт не 200 млн. даляраў, як было абяцана раней, а напалову меней — 100 млн. даляраў. З гэтае сумы было вырашана выдаткаваць ужо ў сьнежні 30 млн. даляраў. Але расейскі бок паставіў дзеля гэтага шэраг умоваў. Напрыклад, каб дэфіцыт дзяржаўнага бюджэту на 2001 год у Беларусі не перавышаў 0,5% ад валавага ўнутранага прадукту. Толькі як гэта зрабіць, калі бюджэт ужо прыняты, і там гранічныя межы дыфіцыту зафіксаваныя на ўзроўні 248 млрд. рублёў, што амаль утрая болей, чым патрабуе Масква?.. І падобных умоваў шмат. Сытуацыя з падвышэньнем заробкаў ускладняецца тым, што зноў пачала нарастаць запазычанасьць у выплаце заробкаў. Яна ўжо дасягнула 3,4 млрд. рублёў. Чарговы раз стала відавочным, што эканамічныя праблемы вырашаць адміністрацыйнымі мэтодамі немагчыма. Уладзімер Кулажанка, Менск