Вядомы рэжысэр Юры Хашчавацкі піша пра дыск Лявона Вольскага «Саўка ды Грышка. Год першы», на якім сабраныя 50 песьняў, што гучалі на хвалях Радыё Свабода.
Яшчэ зусім нядаўна, калі мастак у сваёй творчасьці закранаў палітыку, ён натыкаўся на іранічныя ўхмылкі і паблажлівыя павучаньні братоў па цэху. І не толькі іх. Здаралася і дылетанты, важна надзімаючы шчокі, тлумачылі, што сапраўднае мастацтва павінна быць па-за палітыкай.
Я гэта ведаю з уласнага досьведу.
Усе довады аб тым, што ў розныя часы творца не можа заставацца ўбаку, што Гойя маляваў ня толькі «Маху», але й «Капрычыёс», што «Вясельле Фігара» Бамаршэ - гэта сатыра на каралеўскі двор, што гістарычныя хронікі Шэкспіра - гэта палітыка, што былі і Сьвіфт, і Брэхт, і Галіч, і Высоцкі, і позьні Васіль Быкаў - усе гэтыя довады не пераконвалі маіх апанэнтаў, заступнікаў «чыстага мастацтва».
Іх пераканала сама жыцьцё, таму што ім так жа, як і мне, сёньня брыдка слухаць маладога папсавіка, які баязьліва хлусіць, што нічога нават не чуў пра тое, што адбываецца на плошчах Беларусі кожную сераду. І ён, маўляў, сьпяваў для людзей! Ды не для людзей ты сьпяваў, халуй, а для ўлады! Ды яшчэ і пад іх дуду! А для людзей сёньня сьпяваюць іншыя. У тым ліку і «Саўка ды Грышка».
Гэта весела, гэта вулічнай мастацтва. Гэта традыцыі скамарохаў, Батлейкі, камэдыі дэль Артэ, бардаў-дысідэнтаў. А гэтыя традыцыі заўсёды ратавалі грамадзтва ад людажэрскай улады.
Гэтыя традыцыі ўратуюць і нас.
Вось, уявіце сабе: ляжыць вялікая цяжэзная жалязяка. А ўнутры яе - мноства атамаў, якія знаходзяцца ў бесьперапынным броўнаўскім руху. Броўнаўскі рух - гэта хто куды, хаатычна, у розныя бакі. І ня ведаюць гэтыя дурныя атамы, што калі б яны дамовіліся і пачалі б рухацца ў адзін бок - уверх - то жалязяка б гэтая на зайздрасьць усім ўзьляцела!
Але мы ж не атамы, мы ж можам дамовіцца!
Шмат якія палітыкі, пісьменьнікі, журналісты спрабуюць дапамагчы нам дамовіцца. І гэты вясёлы праект - «Саўка ды Грышка» - таксама створаны дзеля таго, каб дапамагчы нам ўзьляцець.
Вялікі дзякуй стваральнікам за гэта!
СПАМПАВАЦЬ ДЫСК
Яшчэ зусім нядаўна, калі мастак у сваёй творчасьці закранаў палітыку, ён натыкаўся на іранічныя ўхмылкі і паблажлівыя павучаньні братоў па цэху. І не толькі іх. Здаралася і дылетанты, важна надзімаючы шчокі, тлумачылі, што сапраўднае мастацтва павінна быць па-за палітыкай.
Я гэта ведаю з уласнага досьведу.
Усе довады аб тым, што ў розныя часы творца не можа заставацца ўбаку, што Гойя маляваў ня толькі «Маху», але й «Капрычыёс», што «Вясельле Фігара» Бамаршэ - гэта сатыра на каралеўскі двор, што гістарычныя хронікі Шэкспіра - гэта палітыка, што былі і Сьвіфт, і Брэхт, і Галіч, і Высоцкі, і позьні Васіль Быкаў - усе гэтыя довады не пераконвалі маіх апанэнтаў, заступнікаў «чыстага мастацтва».
Іх пераканала сама жыцьцё, таму што ім так жа, як і мне, сёньня брыдка слухаць маладога папсавіка, які баязьліва хлусіць, што нічога нават не чуў пра тое, што адбываецца на плошчах Беларусі кожную сераду. І ён, маўляў, сьпяваў для людзей! Ды не для людзей ты сьпяваў, халуй, а для ўлады! Ды яшчэ і пад іх дуду! А для людзей сёньня сьпяваюць іншыя. У тым ліку і «Саўка ды Грышка».
Гэта весела, гэта вулічнай мастацтва. Гэта традыцыі скамарохаў, Батлейкі, камэдыі дэль Артэ, бардаў-дысідэнтаў. А гэтыя традыцыі заўсёды ратавалі грамадзтва ад людажэрскай улады.
Гэтыя традыцыі ўратуюць і нас.
Вось, уявіце сабе: ляжыць вялікая цяжэзная жалязяка. А ўнутры яе - мноства атамаў, якія знаходзяцца ў бесьперапынным броўнаўскім руху. Броўнаўскі рух - гэта хто куды, хаатычна, у розныя бакі. І ня ведаюць гэтыя дурныя атамы, што калі б яны дамовіліся і пачалі б рухацца ў адзін бок - уверх - то жалязяка б гэтая на зайздрасьць усім ўзьляцела!
Але мы ж не атамы, мы ж можам дамовіцца!
Шмат якія палітыкі, пісьменьнікі, журналісты спрабуюць дапамагчы нам дамовіцца. І гэты вясёлы праект - «Саўка ды Грышка» - таксама створаны дзеля таго, каб дапамагчы нам ўзьляцець.
Вялікі дзякуй стваральнікам за гэта!
СПАМПАВАЦЬ ДЫСК