Практычна ўсе 11 абавязковых паслугаў, якія прадастаўляюцца вясковым жыхарам дзяржаўнымі бытавымі службамі, зьяўляюцца стратнымі. Каб не фінансавая падтрымка з боку дзяржавы, комплексна-прыёмных пунктаў на вёсках наагул бы не існавала.
Я ў мястэчку Індура, што ў 20 км ад Горадні. Заходжу ў комплексна-прыёмны пункт Гарадзенскага райбыткамбіната. Цішыня.
Загадчыца Марыя Маркевіч у адной асобе і прыёмшчыца, і швачка, і прыбіральшчыца. Распавядае: пункт абслугоўвае, акрамя Індуры, яшчэ 19 вёсак. Аднак у іх, як правіла, людзі карыстаюцца паслугамі КПП вельмі рэдка.
За мінулы тыдзень купілі пяць трунаў з навакольных вёсак. І з Адэльска прыяжджалі, і з Падліпак, і з Старадубавой, і з Луцкаўлян... Нешта мруць людзі
Карэспандэнт: “А якімі паслугамі найчасьцей карыстаюцца вашыя кліенты, якія жывуць непасрэдна ў Індуры?”
Маркевіч: “Цырульня, рамонт абутку, адзеньня, пральня й кампутары. Дзеці вельмі задаволеныя кампутарамі”.
Побач з пакоем, дзе стаяць кампутары, пакой рытуальных рэчаў: вянкі, труны, ленты...
Маркевіч: “За мінулы тыдзень купілі пяць трунаў з навакольных вёсак. І з Адэльска прыяжджалі, і з Падліпак, і з Старадубавой, і з Луцкаўлян... Нешта мруць людзі”.
Перад цырульняй сядзяць дзяўчаты і чакаюць сваёй чаргі. Пытаюся, ці карыстаюцца яны яшчэ нейкімі паслугамі?
Дзяўчына: “Ды не, мы толькі ў цырульню”.
Карэспандэнт: “А ў кампутары пасядзець?”
Дзяўчына: “А мы не адсюль, мы са Старадубавой, гэта ў сямі кілямэтрах”.
Дзяўчына: “У нас шмат моладзі, але няма ніякага Дома быта. Акрамя цырульні не пашкодзілі б і кампутары на пракат, ды й каб пашыць можна было што-небудзь”.
Між тым гаспадыня КПП – спадарыня Маркевіч гаворыць, што зьбіраецца наагул звальняцца. Чаму? Яе заробак складае 300 тысяч беларускіх рублёў, а пражыць за гэта нават у вёсцы даволі складана…
Усе бытавыя паслугі, асабліва сацыяльна-значныя – усе стратныя, рэнтабельнасьць іх там нуль
Кавальчук: “Усе бытавыя паслугі, асабліва сацыяльна-значныя – усе стратныя, рэнтабельнасьць іх там нуль. І пра гэта нават не даводзіцца гаварыць. Мы наладзілі выпуск бэтоннай агароджы й разьлічваем атрымаць за сакавік да 200 мільёнаў, што і дапаможа скараціць адмоўную рэнтабэльнасьць”.
Васіль Кавальчук перакананы: шанец разьвіваць службу бытавых паслугаў у глыбінцы зьявіцца толькі пры ўмове, калі дзяржава дасьць ім паболей свабоды.