Усім нашым слухачам добры дзень. Мая мінулая перадача была прысьвечаная лічбаваму радыёвяшчаньню, якое, магчыма, у найбліжэйшай будучыні зойме вядучае становішча ў радыёсьвеце. Сёньня – яшчэ пра адну навінку радыётэхналёгіяў – гэтак званы подкастынг.
Подкастынг – зьява вельмі маладая. Гэтае слова ўпершыню зьявілася на старонках друку і ў сеціве леташняй восеньню.
Былы ві-джэй ("відэажакей") музычнага каналу mtv Эдам Кэры, шукаючы магчымасьці пашырэньня сваіх радыёперадачаў, прыйшоў да арыгінальнага рашэньня, спалучыўшы тры элемэнты, якія існавалі раней паасобку адзін ад аднаго. Гэта mp3 – папулярны аўдыёфармат, RSS – фармат сартаваньня і сьцягваньня інфармацыі і iPod – прайгравальнік гукавых файлаў фірмы Apple.
У выніку атрымалася вось што. Практычна любы, хто мае магчымасьць запісаць гукавы файл і адрэдагаваць яго з дапамогай праграмы-аўдыёрэдактара, можа стварыць сваю радыёперадачу – музычную, палітычную або якую іншую – і выкласьці яе ў Інтэрнэт. З дапамогай простай праграмы – прататып яе стварыў Эдам Кэры, а шматлікія энтузіясты ўдасканалілі яе далей – можна выбраць сабе тыпы перадачаў, падпісацца на іх, і ваш кампутар сам будзе пэрыядычна сьцягваць іх і аўтаматычна загружаць на ваш пераносны прайгравальнік – mp3-player або iPod. І пасьля ў любы зручны для вас час вы зможаце слухаць радыёперадачы – па дарозе на працу, у машыне, на прагулцы ў лесе і гэтак далей. Натуральна, гэтыя перадачы можна слухаць і проста на кампутары.
***
Тыя з нашых слухачоў, хто рэгулярна карыстаецца Інтэрнэтам, магчыма ведаюць, што такое блог – гэта тэксты, часта запісы дзёньнікавага тыпу або камэнтары на бягучыя падзеі, якія іх аўтары выстаўляюць у Інтэрнэт і якія можна чытаць на выбар, стварыўшы сваю стужку, у якую ўключаныя аўтары, тэксты якіх вас цікавяць. Дык вось, подкастынг – гэта такі аўдыёблог або радыёблог – тут вы не чытаеце тэксты і глядзіце карцінкі, а слухаеце радыёперадачы. З аднаго боку, вы можаце стаць радыёвядучым і знайсьці сваю аўдыторыю слухачоў безь ніякіх перадатчыкаў, ліцэнзіяў, частотаў, а з другога – вы можаце слухаць тое, што вас цікавіць, безь ніякіх прыймачоў, антэнаў і атмасфэрных перашкодаў.
Само слова “подкастынг” створана з двух словаў – iPod (пераносны прайгравальнік аўдыёфайлаў кампаніі Apple) і broadcasting – вяшчаньне.
Подкастынг – гэта ня проста блог у аўдыёвэрсіі. Блог апошнімі гадамі ўсё больш пачынае прэтэндаваць на тое, каб стацца новым відам журналізму. Вельмі часта блогеры знаходзяцца ў гарачых кропках, у эпіцэнтры падзеяў, і інтэрнэтная супольнасьць часам атрымвае інфармацыю пра гэтыя падзеі менавіта празь іх, а ня толькі і ня гэтулькі праз традыцыйныя мас-мэдыі. Блог-журналізм мае свае асаблівасьці – ён нецэнзураваны, нерэдагаваны, часта вельмі суб’ектыўны, палітычна афарбаваны. Гэта – народны, хатні журналізм. Тое самае можна сказаць і пра подкастынг. Гэта – новае радыё, народнае, самаробнае, хатняе радыё, што, вядома, не выключае магчымасьці ўзьнікненьня якасных, прафэсійных праграмаў, якія адпавядаюць усім патрабаваньням журналізму.
***
Подкастынг першапачаткова стаў пашырацца ў Амэрыцы, але цяпер разышоўся па розных краінах сьвету. Подкаст-тэрміналы – інтэрнэт-сайты, дзе можна выбраць перадачы на свой густ – існуюць у шэрагу эўрапейскіх краінаў, а таксама ў Расеі (праўда, дзяржаўныя межы маюць тут чыста ўмоўнае значэньне). У Літве, прыкладам, ужо ідзе дыскусія – як перакласьці слова “подкастынг” на літоўскую мову. Выглядае, што беларускіх подкастэраў пакуль што няма – прынамсі мне іх знайсьці не ўдалося, а на расейскім подкаст-тэрмінале выявіць магчымых аўтараў зь Беларусі даволі цяжка. Калі я памыляюся – дык прашу беларускіх подкастэраў – адгукнецеся, калі ласка.
Ясна, што ў Беларусі істотным бар’ерам для разьвіцьця подкастынгу застаюцца тэхнічныя абмежаваньні – малыя хуткасьці інтэрнэтнай сувязі. Дый далёка ня кожны жыхар Беларусі мае mp3-player або iPod, хоць, што праўда, свае mp3-плэеры плянуе выпускаць менскі завод “Гарызонт”. Дый магчымасьці інтэрнэтнай сувязі з часам будуць толькі пашырацца, таму можна спадзявацца, што неўзабаве подкастынг перастане быць у Беларусі нейкай замежнай экзотыкай.
І яшчэ адна заўвага. Подкастынг – гэта ня толькі пляцоўка для аматараў. Апошнім часам гэтай тэхналёгіяй зацікавіліся і буйныя радыёвяшчальныя карпарацыі, напрыклад Бі-Бі-Сі або Дацкае дзяржаўнае радыё. Урэшце, пра пэрспэктывы подкастынгу гавораць і на нашым радыё. Новы сродак дастаўкі радыёзьместу мог бы вельмі прыдацца ў рэдакцыях, якія вяшчаюць на краіны, дзе няма ўнутранай рэтрансьляцыі. Спадзяюся, што калі Радыё Свабода пачне выпрабоўваць гэтую навінку, беларуская рэдакцыя будзе адной зь першых.
Адрасы некаторых подкаст-тэрміналаў:
http://www.podcastalley.com http://www.podcast.net http://www.podcasting.pl http://www.russianpodcasting.ru/
***
І зноў я зьвяртаюся да ўсіх нашых слухачоў у розных кутках Беларусі – раскажэце нам пра тое, як нас чуваць на радыёхвалях – кароткіх і сярэдніх. І яшчэ адна просьба да ўсіх слухачоў – паведамце нам, калі ласка, ці прымаюцца ў вашай мясцовасьці ў дыяпазоне FM або на ультракароткіх хвалях (я маю на ўвазе два дыяпазоны – гэтак званы савецкі (УКХ) і заходні (FM) – дык вось, ці прымаюцца ў вас у гэтых дыяпазонах радыёстанцыі суседніх дзяржаваў – Латвіі, Літвы, Польшчы, Украіны, Расеі.
Для тых, каго цікавіць тэма радыёпрыёму і радыё наагул, я маю маленькую абвестку. У верасьні мы плянуем правесьці конкурс сярод нашых слухачоў, пераможцы якога атрымаюць у якасьці прызоў усехвалевыя радыёпрыймачы фірмаў Sony або Grundig. Пра ўмовы конкурсу будзе абвешчана ў адной зь перадачаў “Настрой на Свабоду”.
Завяршаючы перадачу, я зноў прашу – напішыце, калі ласка, на якім прыймачы вы слухаеце нашыя праграмы (пры магчымасьці, калі ласка, назавеце дакладна марку прыймача, напрыклад, “Акіян-209” або “ВЭФ-202”), а таксама ці мае ваш прыймач дыяпазон кароткіх хваляў 19 мэтраў. Апрача гэтага запрашаю ўсіх больш тэхнічна дасьведчаных слухачоў дзяліцца сваімі парадамі і рэкамэндацыямі, якія б дапамаглі палепшыць прыём нашых праграмаў. Наш адрас у Менску – паштовая скрынка 111, Менск, 220005; адрас у Празе – Vinohradska 1, Praha 11000, Чэская Рэспубліка; ад 9 вечара да 9 раніцы ў Менску працуе наш тэлефон-аўтаадказьнік 290-39-52. Адрас электроннай пошты Belarus@rferl.org.
Чакаем вашых водгукаў і жадаем добрага прыёму.
Подкастынг – зьява вельмі маладая. Гэтае слова ўпершыню зьявілася на старонках друку і ў сеціве леташняй восеньню.
Былы ві-джэй ("відэажакей") музычнага каналу mtv Эдам Кэры, шукаючы магчымасьці пашырэньня сваіх радыёперадачаў, прыйшоў да арыгінальнага рашэньня, спалучыўшы тры элемэнты, якія існавалі раней паасобку адзін ад аднаго. Гэта mp3 – папулярны аўдыёфармат, RSS – фармат сартаваньня і сьцягваньня інфармацыі і iPod – прайгравальнік гукавых файлаў фірмы Apple.
У выніку атрымалася вось што. Практычна любы, хто мае магчымасьць запісаць гукавы файл і адрэдагаваць яго з дапамогай праграмы-аўдыёрэдактара, можа стварыць сваю радыёперадачу – музычную, палітычную або якую іншую – і выкласьці яе ў Інтэрнэт. З дапамогай простай праграмы – прататып яе стварыў Эдам Кэры, а шматлікія энтузіясты ўдасканалілі яе далей – можна выбраць сабе тыпы перадачаў, падпісацца на іх, і ваш кампутар сам будзе пэрыядычна сьцягваць іх і аўтаматычна загружаць на ваш пераносны прайгравальнік – mp3-player або iPod. І пасьля ў любы зручны для вас час вы зможаце слухаць радыёперадачы – па дарозе на працу, у машыне, на прагулцы ў лесе і гэтак далей. Натуральна, гэтыя перадачы можна слухаць і проста на кампутары.
***
Тыя з нашых слухачоў, хто рэгулярна карыстаецца Інтэрнэтам, магчыма ведаюць, што такое блог – гэта тэксты, часта запісы дзёньнікавага тыпу або камэнтары на бягучыя падзеі, якія іх аўтары выстаўляюць у Інтэрнэт і якія можна чытаць на выбар, стварыўшы сваю стужку, у якую ўключаныя аўтары, тэксты якіх вас цікавяць. Дык вось, подкастынг – гэта такі аўдыёблог або радыёблог – тут вы не чытаеце тэксты і глядзіце карцінкі, а слухаеце радыёперадачы. З аднаго боку, вы можаце стаць радыёвядучым і знайсьці сваю аўдыторыю слухачоў безь ніякіх перадатчыкаў, ліцэнзіяў, частотаў, а з другога – вы можаце слухаць тое, што вас цікавіць, безь ніякіх прыймачоў, антэнаў і атмасфэрных перашкодаў.
Само слова “подкастынг” створана з двух словаў – iPod (пераносны прайгравальнік аўдыёфайлаў кампаніі Apple) і broadcasting – вяшчаньне.
Подкастынг – гэта ня проста блог у аўдыёвэрсіі. Блог апошнімі гадамі ўсё больш пачынае прэтэндаваць на тое, каб стацца новым відам журналізму. Вельмі часта блогеры знаходзяцца ў гарачых кропках, у эпіцэнтры падзеяў, і інтэрнэтная супольнасьць часам атрымвае інфармацыю пра гэтыя падзеі менавіта празь іх, а ня толькі і ня гэтулькі праз традыцыйныя мас-мэдыі. Блог-журналізм мае свае асаблівасьці – ён нецэнзураваны, нерэдагаваны, часта вельмі суб’ектыўны, палітычна афарбаваны. Гэта – народны, хатні журналізм. Тое самае можна сказаць і пра подкастынг. Гэта – новае радыё, народнае, самаробнае, хатняе радыё, што, вядома, не выключае магчымасьці ўзьнікненьня якасных, прафэсійных праграмаў, якія адпавядаюць усім патрабаваньням журналізму.
***
Подкастынг першапачаткова стаў пашырацца ў Амэрыцы, але цяпер разышоўся па розных краінах сьвету. Подкаст-тэрміналы – інтэрнэт-сайты, дзе можна выбраць перадачы на свой густ – існуюць у шэрагу эўрапейскіх краінаў, а таксама ў Расеі (праўда, дзяржаўныя межы маюць тут чыста ўмоўнае значэньне). У Літве, прыкладам, ужо ідзе дыскусія – як перакласьці слова “подкастынг” на літоўскую мову. Выглядае, што беларускіх подкастэраў пакуль што няма – прынамсі мне іх знайсьці не ўдалося, а на расейскім подкаст-тэрмінале выявіць магчымых аўтараў зь Беларусі даволі цяжка. Калі я памыляюся – дык прашу беларускіх подкастэраў – адгукнецеся, калі ласка.
Ясна, што ў Беларусі істотным бар’ерам для разьвіцьця подкастынгу застаюцца тэхнічныя абмежаваньні – малыя хуткасьці інтэрнэтнай сувязі. Дый далёка ня кожны жыхар Беларусі мае mp3-player або iPod, хоць, што праўда, свае mp3-плэеры плянуе выпускаць менскі завод “Гарызонт”. Дый магчымасьці інтэрнэтнай сувязі з часам будуць толькі пашырацца, таму можна спадзявацца, што неўзабаве подкастынг перастане быць у Беларусі нейкай замежнай экзотыкай.
І яшчэ адна заўвага. Подкастынг – гэта ня толькі пляцоўка для аматараў. Апошнім часам гэтай тэхналёгіяй зацікавіліся і буйныя радыёвяшчальныя карпарацыі, напрыклад Бі-Бі-Сі або Дацкае дзяржаўнае радыё. Урэшце, пра пэрспэктывы подкастынгу гавораць і на нашым радыё. Новы сродак дастаўкі радыёзьместу мог бы вельмі прыдацца ў рэдакцыях, якія вяшчаюць на краіны, дзе няма ўнутранай рэтрансьляцыі. Спадзяюся, што калі Радыё Свабода пачне выпрабоўваць гэтую навінку, беларуская рэдакцыя будзе адной зь першых.
Адрасы некаторых подкаст-тэрміналаў:
http://www.podcastalley.com http://www.podcast.net http://www.podcasting.pl http://www.russianpodcasting.ru/
***
І зноў я зьвяртаюся да ўсіх нашых слухачоў у розных кутках Беларусі – раскажэце нам пра тое, як нас чуваць на радыёхвалях – кароткіх і сярэдніх. І яшчэ адна просьба да ўсіх слухачоў – паведамце нам, калі ласка, ці прымаюцца ў вашай мясцовасьці ў дыяпазоне FM або на ультракароткіх хвалях (я маю на ўвазе два дыяпазоны – гэтак званы савецкі (УКХ) і заходні (FM) – дык вось, ці прымаюцца ў вас у гэтых дыяпазонах радыёстанцыі суседніх дзяржаваў – Латвіі, Літвы, Польшчы, Украіны, Расеі.
Для тых, каго цікавіць тэма радыёпрыёму і радыё наагул, я маю маленькую абвестку. У верасьні мы плянуем правесьці конкурс сярод нашых слухачоў, пераможцы якога атрымаюць у якасьці прызоў усехвалевыя радыёпрыймачы фірмаў Sony або Grundig. Пра ўмовы конкурсу будзе абвешчана ў адной зь перадачаў “Настрой на Свабоду”.
Завяршаючы перадачу, я зноў прашу – напішыце, калі ласка, на якім прыймачы вы слухаеце нашыя праграмы (пры магчымасьці, калі ласка, назавеце дакладна марку прыймача, напрыклад, “Акіян-209” або “ВЭФ-202”), а таксама ці мае ваш прыймач дыяпазон кароткіх хваляў 19 мэтраў. Апрача гэтага запрашаю ўсіх больш тэхнічна дасьведчаных слухачоў дзяліцца сваімі парадамі і рэкамэндацыямі, якія б дапамаглі палепшыць прыём нашых праграмаў. Наш адрас у Менску – паштовая скрынка 111, Менск, 220005; адрас у Празе – Vinohradska 1, Praha 11000, Чэская Рэспубліка; ад 9 вечара да 9 раніцы ў Менску працуе наш тэлефон-аўтаадказьнік 290-39-52. Адрас электроннай пошты Belarus@rferl.org.
Чакаем вашых водгукаў і жадаем добрага прыёму.
