На адным зь нядаўніх перадалімпійскіх сходаў дзяржаўны куратар беларускіх алімпійцаў, віцэ-прэм’ер Уладзімер Дражын агучыў такія лічбы: летась фізычная культура была прафінансаваная на 98%, у той час як ахова здароўя на 88%, а сацыяльная сфэра – на 85%. Калі верыць афіцыйнай прапагандзе, спорт у Беларусі сапраўды ўзьведзены ў ранг дзяржаўнай палітыкі, але самі людзі спорту кажуць, што лічбы гэтыя ніяк не адлюстроўваюць рэальную сытуацыю. У адпаведнасьці з адмысловай “стратэгіяй падрыхтоўкі нацыянальных камандаў” дзяржаўныя сродкі не разьмяркоўваюцца ў гэтай сфэры прапарцыянальна паміж усімі відамі спорту, а канцэнтруюцца на прыярытэтных дысцыплінах.
У зьвязку з гэтым нaйбoльшы аб’ём фінансаваньня мае лёгкая aтлетыка, кулявая стральба, акадэмічная гpэбля, мастацкая і спартовая гімнacтыка ды асобныя віды адзінаборстваў. Усе астатнія жывуць, як кажуць, “з барскага стала”. І ў гэтым сэнсе спартоўцы трапляюць у зачараванае кола: дзяржава не фінансуе асобныя “непэрспэктыўныя” спартовыя галіны, паколькі там няма вынікаў. Але адкуль чакаць высокіх паказчыкаў, ня маючы крыніцы фінансаваньня? Сябра Кансультатыўнай рады НАК, алімпійскі чэмпіён у вэляспорце Уладзімер Камінскі кажа, што ў такой сытуацыі кіраўнікі фэдэрацыяў вымушаныя ісьці на хітрыкі.
(Камінскі: ) “Літаральна пасьля Сыднэя пачалася падрыхтоўка да наступных гульняў. І калі не даеш міністэрству спорту абавязацельствы на пэрспэктыўныя мэдалі, то чуеш адказ: а што цябе фінансаваць, калі ты не прэтэндуеш на мэдаль? Таму многія фэдэрацыі “замаўлялі” мэдалі дзеля таго, каб атрымаць фінансаваньне”.
Беларускі НАК плянуе, што мэдалі ў агульную скарбонку нацыянальнай каманды дадуць 16 відаў спорту. Але калі асноўнае фінансаваньне маюць 5-6 пэрспэктыўных відаў спорту, то якіх вынікаў чакаць ад тых, хто цягам папярэдніх гадоў быў увогуле па-за бюджэтам?
Той жа віцэ-прэм’ер Дражын неяк сказаў, што нікому ня будзе выціраць сьлёзы, калі чалавек узяў на сябе абавязацельствы і іх ня выканаў – пэўна, маючы пры гэтым на ўвазе, што прысуд будзе суровы. Дзяржаўныя асобы на чале з Лукашэнкам лічаць, што зрабілі для спартоўцаў усё магчымае і могуць патрабаваць аддачу – 25 алімпійскіх мэдалёў. Спартовыя ж адмыслоўцы тым часам адзначаюць, што ўвогуле фінансаваньне спорту рэзка згортваецца ў міжсэзоньне. Грошы пачынаюць выдаткоўваць не тады, калі трэба заваёўваць алімпійскія ліцэнзіі, а напярэдадні галоўных спаборніцтваў, калі дзяржаўныя чыноўнікі пачынаюць выклікаць на дыван старшыняў фэдэрацыяў і трэнэраў, ды сурова запытваць: дзе алімпійскія ліцэнзіі?
Вось некаторыя красамоўныя лічбы: калі фінансаваньне ў алімпійскі, 2000 гoд, узяць зa 100% (гэта 8 мільёнаў даляраў), тo ў 2001 яно склала 86% ад cумы, а ў 2002-м –толькі 73%. Сёлета фінансаваньне зноў наблізіцца да 8 мільёнаў даляраў, але многія лічаць, што схамянуліся зацікаўленыя асобы дастаткова позна: падрыхтоўка на фінансавым “пайку” дала свае адмоўныя вынікі.
Да таго ж, застаецца папулярнай і такая пазыцыя: маўляў, бальшыня спартоўцаў, якія маюць мэдалёвыя пэрспэктывы, падрыхтуюцца і безь дзяржаўнай дапамогі. Так, вясьлярка Кацярына Карстэн, гулец у настольны тэніс Уладзімер Самсонаў, плыўчыха Алена Попчанка, вэлясыпэдыстка Натальля Цылінская ды іншыя трэніруюцца за мяжой, на ўласным абсталяваньні і паводле індывідуальных плянаў. У дадзеным выпадку можна казаць пра далёка не спартовы дэвіз: “Меншымі сродкамі – большы вынік”.
У зьвязку з гэтым нaйбoльшы аб’ём фінансаваньня мае лёгкая aтлетыка, кулявая стральба, акадэмічная гpэбля, мастацкая і спартовая гімнacтыка ды асобныя віды адзінаборстваў. Усе астатнія жывуць, як кажуць, “з барскага стала”. І ў гэтым сэнсе спартоўцы трапляюць у зачараванае кола: дзяржава не фінансуе асобныя “непэрспэктыўныя” спартовыя галіны, паколькі там няма вынікаў. Але адкуль чакаць высокіх паказчыкаў, ня маючы крыніцы фінансаваньня? Сябра Кансультатыўнай рады НАК, алімпійскі чэмпіён у вэляспорце Уладзімер Камінскі кажа, што ў такой сытуацыі кіраўнікі фэдэрацыяў вымушаныя ісьці на хітрыкі.
(Камінскі: ) “Літаральна пасьля Сыднэя пачалася падрыхтоўка да наступных гульняў. І калі не даеш міністэрству спорту абавязацельствы на пэрспэктыўныя мэдалі, то чуеш адказ: а што цябе фінансаваць, калі ты не прэтэндуеш на мэдаль? Таму многія фэдэрацыі “замаўлялі” мэдалі дзеля таго, каб атрымаць фінансаваньне”.
Беларускі НАК плянуе, што мэдалі ў агульную скарбонку нацыянальнай каманды дадуць 16 відаў спорту. Але калі асноўнае фінансаваньне маюць 5-6 пэрспэктыўных відаў спорту, то якіх вынікаў чакаць ад тых, хто цягам папярэдніх гадоў быў увогуле па-за бюджэтам?
Той жа віцэ-прэм’ер Дражын неяк сказаў, што нікому ня будзе выціраць сьлёзы, калі чалавек узяў на сябе абавязацельствы і іх ня выканаў – пэўна, маючы пры гэтым на ўвазе, што прысуд будзе суровы. Дзяржаўныя асобы на чале з Лукашэнкам лічаць, што зрабілі для спартоўцаў усё магчымае і могуць патрабаваць аддачу – 25 алімпійскіх мэдалёў. Спартовыя ж адмыслоўцы тым часам адзначаюць, што ўвогуле фінансаваньне спорту рэзка згортваецца ў міжсэзоньне. Грошы пачынаюць выдаткоўваць не тады, калі трэба заваёўваць алімпійскія ліцэнзіі, а напярэдадні галоўных спаборніцтваў, калі дзяржаўныя чыноўнікі пачынаюць выклікаць на дыван старшыняў фэдэрацыяў і трэнэраў, ды сурова запытваць: дзе алімпійскія ліцэнзіі?
Вось некаторыя красамоўныя лічбы: калі фінансаваньне ў алімпійскі, 2000 гoд, узяць зa 100% (гэта 8 мільёнаў даляраў), тo ў 2001 яно склала 86% ад cумы, а ў 2002-м –толькі 73%. Сёлета фінансаваньне зноў наблізіцца да 8 мільёнаў даляраў, але многія лічаць, што схамянуліся зацікаўленыя асобы дастаткова позна: падрыхтоўка на фінансавым “пайку” дала свае адмоўныя вынікі.
Да таго ж, застаецца папулярнай і такая пазыцыя: маўляў, бальшыня спартоўцаў, якія маюць мэдалёвыя пэрспэктывы, падрыхтуюцца і безь дзяржаўнай дапамогі. Так, вясьлярка Кацярына Карстэн, гулец у настольны тэніс Уладзімер Самсонаў, плыўчыха Алена Попчанка, вэлясыпэдыстка Натальля Цылінская ды іншыя трэніруюцца за мяжой, на ўласным абсталяваньні і паводле індывідуальных плянаў. У дадзеным выпадку можна казаць пра далёка не спартовы дэвіз: “Меншымі сродкамі – большы вынік”.