Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Крокі на калідоры


15 жніўня 1892 году ў адным зь ня самых дарагіх праскіх гатэляў, у аднамесным нумары без асаблівых выгодаў, проста пасярод пакоя моўчкі стаяў чалавек зь пісталетам у руцэ.

Ён стаяў і ўяўляў сабе, як паднясе дула пісталета да сэрца... як націсьне спускавы кручок... а можа, да скроні... А можа, засуне яе, халодную, сабе ў рот... Да сэрца, да скроні... і там, і там спалохана і неяк безнадзейна тахкала... яшчэ хвіліна — і...

Чалавека звалі Густаў Майрынк, яму было дваццаць чатыры, а яшчэ яму было вельмі пагана. Ён нарадзіўся ў адзін дзень з Эдгарам По, а гэта штосьці ды значыла. Значна пазьней яго назавуць Эдгарам По нямецкамоўнай літаратуры, значна пазьней ён напіша свой самы знакаміты раман «Голэм», а пакуль што: у сэрца або ў скронь? Ён уяўляў сабе, як ягоны распалены мозг, які, здавалася, зараз і так папросту выкіпіць, выльецца з галавы, разьляціцца па пакоі, пырсьне на сьцены, на гэты ўбогі рукамыйнік, на шпалеры ў кветачкі, як падкосяцца ногі, як цела заваліцца набок — быццам у штучна ажыўленай істоты, якую толькі што выключылі, пазбавілі сілкаваньня...

На калідоры пачуліся крокі. Густаў сьціснуў пісталет яшчэ мацней і паволі падняў яго, зірнуў у дула. Крокі спыніліся каля самых ягоных дзьвярэй, але ніхто так і не пагрукаў. Майрынк заплюшчыў вочы і паклаў палец на кручок. Кароткі шоргат, які ішоў аднекуль зьнізу, ня даў яму сканцэнтравацца. Зноў пачуліся крокі, гэтым разам яны аддаляліся і ўрэшце загрукалі на сходах — незнаёмец сышоў. Самагубца адплюшчыў вочы. На падлозе ля самага парога ляжала, прасунутая праз шчыліну, нейкая кніжачка. Зусім тоненькая брашурка кшталту тых, якія апавядаюць пра карысьць вэгетарыянства, 100 правераных спосабаў павелічэньня бюста і сусьветную сіянісцкую змову. Густаў падышоў да дзьвярэй і падняў яе.

«Жыцьцё пасьля сьмерці» — такую назву мела гэтая шэрая кніжачка без указаньня аўтара, выдрукаваная на самай таннай паперы, яшчэ не разрэзаная. Агаломшаны, Майрынк доўга стаяў перад дзьвярыма, не выпускаючы з рук пісталета, і ўзіраўся ў гэтыя тры словы. Жыцьцё. Пасьля. Сьмерці. У яго нават ня ўзьнікла жаданьня зірнуць, пра што канкрэтна вядзецца ў гэтай кніжэнцыі. Урэшце ён схаваў пісталет у скрынку для цыгараў, апрануўся і выйшаў на вуліцу — каб пражыць яшчэ больш за сорак гадоў, пражыць такім апантаным містыкам і эзатэрыкам, роўных якому нямецкая літаратура ня ведае дагэтуль.

12 чэрвеня 1932 году сын Майрынка Фартунат, седзячы ў інвалідным вазку ў адным зь ня самых дарагіх нямецкіх гатэляў, таксама трымаў у руцэ пісталет. Яму таксама было дваццаць чатыры. Сэрца? Скронь? Ён абраў сэрца. Крокаў на калідоры так і не пачулася.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG