Імкнучыся ўкласьці беларускія рублі хоць у што-небудзь больш надзейнае, беларусы пачалі скупляць спажывецкія тавары. Найперш набываюць соль, гарэлку, запалкі, пральныя парашкі, бытавую тэхніку ды іншае.
«Трэба збыць беларускія грошы!»
Усьлед за цукрам і алеем жыхары Гомелю пачалі назапашваць соль, мясныя прадукты. Павысіўся таксама попыт на айчынную бытавую тэхніку.
Да назапашваньня харчоў і прамысловых тавараў падштурхоўваюць цэны, якія пусьціліся ў галёп за ростам курсаў цьвёрдай валюты.
Апавядае жыхарка 17-га мікрараёну спадарыня Тамара:
«Купляла філе курынае, не замарожанае, яшчэ як бы стары кошт — 17 тысяч рублёў. Вось крама насупраць — там яно каштуе ўжо 21 180. Учора там не было наагул нічога на прылаўку, а сёньня яны выклалі. Замарожанае — гэта ж яны ня сьвежае прывезьлі, усё адно — 21 180. Розьніца ёсьць?! Чатыры тысячы — гэта ж грошы».
Маладая маці дадае, што ажыятажны попыт спарадзіў чэргі, якіх раней не назіралася:
«Каб купіць сьвежую курыцу дзіцяці на суп, трэба на Прудкоўскі рынак ісьці. А там — кілямэтровая чарга. Кілямэтровая чарга! Мне трэба было сьвежую кураціну купіць дзіцяці на суп, і я не магу яе свабодна купіць».
Маладая маці жаліцца, што запасы асабліва рабіць няма за што:
«Для таго, каб рабіць запасы, трэба хоць якія вольныя грошы, а іх няма. Дапамога на дзіця ў межах 300 тысяч, а пакунак пампэрсаў каштуе 150. Дык з чаго іх рабіць? Мы прывыклі хадзіць у крамы й купляць на кожны дзень, бо такога не было. А зараз нейкі неверагодны ажыятаж».
У каго з гараджанаў ёсьць пэўныя сумы грошай, той запасаецца харчамі доўгатэрміновага захоўваньня.
Гаворыць спадарыня Алена, якая толькі што затаварылася марожаным мясам:
«Усё купіла — цукру мяшок, соль, алею крыху ўзяла. Даражэе ўсё. Была курыца 8 тысяч, а зараз — 20–22 тысячы. А грошы тыя ж самыя зарабляем — ня больш. Таму трэба паднакупляць».
Поруч з харчамі абачлівыя гамельчукі купляюць і бытавую тэхніку. Попыт на яе заўважна вырас у сетцы крамаў «Аблгандальсаюзу» на вуліцы Магілёўскай, у іншых спэцыялізаваных гандлёвых цэнтрах.
Кабета ў гадах так патлумачыла сваё жаданьне набыць новую бытавую тэхніку:
«Каб грошы ўсунуць хоць куды-кольвечы! Абы кошт быў прыймальны — тэлевізар з плязмавым экранам, лядоўню, мікрахвалёўку. Трэба збыць беларускія грошы!».
Няма пэўнасьці ў заўтрашнім дні
Учора ў берасьцейскай краме «Купецкая» гараджане скупілі практычна ўвесь наяўны тавар.
Дырэктарка адной з найбольшых крамаў абласнога цэнтру пацьвярджае, што попыт на ўсё ажыятажны:
«У цэлым найбольш набываюць макароны, крупы, воцат, соль. У чым прычына? Не магу сказаць. Я сёньня была на базе, там цэны такія ж самыя, што і былі. Я зноў замовіла новы тавар, які быў скуплены. Учора ўсё раскупілі, сёньня ізноў усё будзе прывезена. Прычым па старых коштах. Але што будзе заўтра — я ня ведаю. Прыходзьце заўтра, будзем параўноўваць».
Прадаўцы кажуць, што цяпер зьнятыя абмежаваньні па гандлёвых надбаўках на вараныя каўбасныя вырабы, рыбу, соль, бананы, апэльсіны, сыры да іншыя прадукты. З-за гэтага яны істотна падаражэлі. Але пакупнікі на гэта нібыта не зважаюць.
«Раней людзі, якія прыходзілі ў краму, набывалі на нязначныя сумы. Казалі, што няма грошай, скардзіліся на цяжкае жыцьцё. А за апошнія два дні далі такую вялізную выручку. Скупілі практычна ўсе тавары ў краме».
Супрацоўнікі крамаў сьцьвярджаюць, што кошты на новы тавар не павышаюцца. Гараджане аспрэчваюць гэта. Гаворыць жыхарка Берасьця Аляксандра:
«Кажуць, што цэны на соль вырастуць да 4000 рублёў за кіляграм. Таму, калі ў крамы прывозяць соль, яе скупляюць літаральна мяхамі. Попыт вялізны на воцат. Неўзабаве распачнуцца закаткі розныя, таму яго паўсюль не хапае. Ажыятаж нават на запалкі. Перад мной у краме людзі бралі цэлымі скрынямі запалкі. Ажыятаж нават на туалетную паперу. Бачыла, як у краме жанчына набыла каля 20 рулёнаў. Што ж зробіш, калі цэны падымаюцца ў крамах штодня?».
Жыхарка Берасьця Сьвятлана Ігнатаўна кажа, што няма пэўнасьці ў заўтрашнім дні. Такой сытуацыі, як мяркуе пажылая жанчына, у краіне раней ніколі не было:
«Ня ведаю, людзі проста ў паніцы. Жахліва, калі з паліцаў крамаў зьнікаюць тавары. Дзіўная сытуацыя склалася, на маёй памяці ніколі такога раней не было яшчэ. А што будзе далей — страшна падумаць».
Каб зьбіць ажыятаж, соль фасуюць не ў мяхі, а ў пакеты
Жыхары Гарадзеншчыны таксама актыўна раскупляюць харчы, соль, запалкі, тавары бытавой хіміі, бытавую тэхніку і іншае. Людзі чакаюць значнага падаражэньня.
Апошнімі днямі актыўнасьць пакупнікоў, як кажуць прадаўцы ў крамах, ператварылася ў сапраўдны ажыятаж. Шмат у якія крамы не пасьпяваюць завозіць соль. Яе раскупляюць, бо цэны на яе павінны нібыта вырасьці да 4 тысяч рублёў за адзін кіляграм.
Вось што кажа пра ажыятаж жыхар Астравецкага раёну:
«Усё расхапалі: і соль, і воцат, і не пасьпяваюць завозіць цукар у краму, бо бралі цэлымі мяхамі. Цяпер ужо мяхамі не завозяць, а толькі ў пакетах. Сталі меней браць, бо ў пакетах выходзіць даражэй».
У Слоніме разьбіраюць ня толькі харчы, а і бытавую тэхніку. Вось што кажуць спадары са Слоніма:
Першы спадар: «Соль буйную раскупляюць, хіміі бытавой ужо няма ў крамах, у прыватнасьці — пральных парашкоў. Бачыў, што і гарэлку цягнуць з крамаў. Людзі лічаць, што даляр яшчэ паднімецца і кошты падрастуць».
Другі спадар: «Соль выграбаюць з крамаў мяхамі па 25 кг. А я вось хадзіў курыцу бройлерную купіць, то адзін падскочыў — адразу шэсьць узяў, другія па пяць, па чатыры — раней такога не было. А ў „Юбілейным“ паразграбалі тэхніку бытавую: пральныя машыны, тэлевізары… А зараз раскупляюць, дзе якія ёсьць крупы і таньнейшыя, макарону, ды ўсё, што толькі можна».
А вось у Наваградку людзі, раскупляючы харчы, не саромеюцца крытыкаваць і прэзыдэнта.
Спадарыня: «Ажыятаж на будаўнічыя матэрыялы, раскупляюць нават лінолеўм і ўсё астатняе. Але самае цікавае, што раскупляюць соль і запалкі. Людзі ўжо злыя і адкрыта кажуць, што Лукашэнка ім дапёк, не саромеюцца нават пры ўсіх сварыцца на Лукашэнку, страцілі страх. А даляр у нас каштуе 8 тысяч, а эўра — 10 тысяч».
Карэспандэнт: «Ці стараецеся закупляць харчы ў запас, не чакаючы, што яны зноў падаражэюць?»
Спадарыня: «Асабліва не старалася, хіба шмат купіш? Крупы — ну два кіляграмы, ну тры, а так і сапсавацца могуць. Цукру купіла, каб на лета мне хапіла. Для мяне самае непрымальнае — гэта на грэчку цэны. Мы ва ўзросьце, нам трэба кашы, грэчка. Я пэнсіянэрка, муж таксама пэнсіянэр, нам грэчкі не хапае, надта дарагая, з пэнсіі купляць — цяжка».
Сталы спадар заўважае — «На ўсё жыцьцё не набярэш». За цэнамі ня ўгонісься, усё даражэе на вачах:
«Пачынаючы з прадуктаў харчаваньня, запчастак, праязны таксама. Прамтавары народ скупляе, баіцца за грошы. Як звычайна, нулі адкідаюць. Наш беларускі рубель становіцца нічым».
Другі спадар распавядае пра свае ўражаньні:
«Я сам нядаўна толькі размаўляў з чалавекам, ён зь вёскі прыехаў, у іх запалкі каштуюць трыста рублёў, соль — тры тысячы. У Горадні пабеглі купляць па цэнах яшчэ ранейшых. Сам я не закупляю, ну праясі — і ўсё, цэны не ўпадуць… Зайшоў я ва ўнівэрмаг і жахнуўся: там увогуле нічога няма, усё пазьмяталі, што маглі, тэлевізары тыя ж — нават каму ня трэба. Мы ўжо праходзілі гэты працэс. Не напасесься, але цэны будуць расьці. Ня ведаю, што гэта за «ідыёцкі выбрык».
Некаторыя гарадзенцы лічаць, што крызіс будзе паглыбляцца.
Спадар: «Кажуць, што будзе якісьці апакаліпсіс, канец гэтаму ўсяму ў асобна ўзятай краіне. Таму што наш паважаны прэзыдэнт сказаў, што мы крызіс абмінулі ўсясьветны, ён нас не закрануў, але затое мы цяпер у такі крызіс уліплі ў асобна ўзятым, можна сказаць, калгасе, што той сусьветны крызіс здасца нам маннай нябеснай».
Асабліва цяжка сёньня маладым спэцыялістам.
Спадар: «Маю дзьве дачкі, адна настаўніца, другая ўрач. Адна, яшчэ ня замужам, адбыла два гады ў Карэліцкім раёне, яе спэцыяльнасьць незапатрабаваная, заробак нізкі. Што яна можа зрабіць за чатырыста рублёў на сёньняшні дзень? Жывуць за кошт бацькоў цяпер маладыя, яны нічога ня ў стане зрабіць. А калі ўзяў крэдыт, толькі ў шэсьцьдзесят год зможаш вярнуць! Калі дзеці павырастаюць. А калі жыць? Жыць няма калі ўжо».
ГОМЕЛЬШЧЫНА
«Трэба збыць беларускія грошы!»
Усьлед за цукрам і алеем жыхары Гомелю пачалі назапашваць соль, мясныя прадукты. Павысіўся таксама попыт на айчынную бытавую тэхніку.
Да назапашваньня харчоў і прамысловых тавараў падштурхоўваюць цэны, якія пусьціліся ў галёп за ростам курсаў цьвёрдай валюты.
Апавядае жыхарка 17-га мікрараёну спадарыня Тамара:
«Купляла філе курынае, не замарожанае, яшчэ як бы стары кошт — 17 тысяч рублёў. Вось крама насупраць — там яно каштуе ўжо 21 180. Учора там не было наагул нічога на прылаўку, а сёньня яны выклалі. Замарожанае — гэта ж яны ня сьвежае прывезьлі, усё адно — 21 180. Розьніца ёсьць?! Чатыры тысячы — гэта ж грошы».
Маладая маці дадае, што ажыятажны попыт спарадзіў чэргі, якіх раней не назіралася:
«Каб купіць сьвежую курыцу дзіцяці на суп, трэба на Прудкоўскі рынак ісьці. А там — кілямэтровая чарга. Кілямэтровая чарга! Мне трэба было сьвежую кураціну купіць дзіцяці на суп, і я не магу яе свабодна купіць».
Грашовая дапамога на дзіця — каля 300 тысяч рублёў, а пакунак пампэрсаў ужо каштуе 150 тысяч.
Маладая маці жаліцца, што запасы асабліва рабіць няма за што:
«Для таго, каб рабіць запасы, трэба хоць якія вольныя грошы, а іх няма. Дапамога на дзіця ў межах 300 тысяч, а пакунак пампэрсаў каштуе 150. Дык з чаго іх рабіць? Мы прывыклі хадзіць у крамы й купляць на кожны дзень, бо такога не было. А зараз нейкі неверагодны ажыятаж».
У каго з гараджанаў ёсьць пэўныя сумы грошай, той запасаецца харчамі доўгатэрміновага захоўваньня.
Гаворыць спадарыня Алена, якая толькі што затаварылася марожаным мясам:
«Усё купіла — цукру мяшок, соль, алею крыху ўзяла. Даражэе ўсё. Была курыца 8 тысяч, а зараз — 20–22 тысячы. А грошы тыя ж самыя зарабляем — ня больш. Таму трэба паднакупляць».
Поруч з харчамі абачлівыя гамельчукі купляюць і бытавую тэхніку. Попыт на яе заўважна вырас у сетцы крамаў «Аблгандальсаюзу» на вуліцы Магілёўскай, у іншых спэцыялізаваных гандлёвых цэнтрах.
Кабета ў гадах так патлумачыла сваё жаданьне набыць новую бытавую тэхніку:
«Каб грошы ўсунуць хоць куды-кольвечы! Абы кошт быў прыймальны — тэлевізар з плязмавым экранам, лядоўню, мікрахвалёўку. Трэба збыць беларускія грошы!».
БЕРАСЬЦЕЙШЧЫНА
Няма пэўнасьці ў заўтрашнім дні
Учора ў берасьцейскай краме «Купецкая» гараджане скупілі практычна ўвесь наяўны тавар.
Дырэктарка адной з найбольшых крамаў абласнога цэнтру пацьвярджае, што попыт на ўсё ажыятажны:
«У цэлым найбольш набываюць макароны, крупы, воцат, соль. У чым прычына? Не магу сказаць. Я сёньня была на базе, там цэны такія ж самыя, што і былі. Я зноў замовіла новы тавар, які быў скуплены. Учора ўсё раскупілі, сёньня ізноў усё будзе прывезена. Прычым па старых коштах. Але што будзе заўтра — я ня ведаю. Прыходзьце заўтра, будзем параўноўваць».
Прадаўцы кажуць, што цяпер зьнятыя абмежаваньні па гандлёвых надбаўках на вараныя каўбасныя вырабы, рыбу, соль, бананы, апэльсіны, сыры да іншыя прадукты. З-за гэтага яны істотна падаражэлі. Але пакупнікі на гэта нібыта не зважаюць.
Супрацоўнікі крамаў сьцьвярджаюць, што кошты на новы тавар не павышаюцца. Гараджане аспрэчваюць гэта. Гаворыць жыхарка Берасьця Аляксандра:
«Кажуць, што цэны на соль вырастуць да 4000 рублёў за кіляграм. Таму, калі ў крамы прывозяць соль, яе скупляюць літаральна мяхамі. Попыт вялізны на воцат. Неўзабаве распачнуцца закаткі розныя, таму яго паўсюль не хапае. Ажыятаж нават на запалкі. Перад мной у краме людзі бралі цэлымі скрынямі запалкі. Ажыятаж нават на туалетную паперу. Бачыла, як у краме жанчына набыла каля 20 рулёнаў. Што ж зробіш, калі цэны падымаюцца ў крамах штодня?».
Жыхарка Берасьця Сьвятлана Ігнатаўна кажа, што няма пэўнасьці ў заўтрашнім дні. Такой сытуацыі, як мяркуе пажылая жанчына, у краіне раней ніколі не было:
«Ня ведаю, людзі проста ў паніцы. Жахліва, калі з паліцаў крамаў зьнікаюць тавары. Дзіўная сытуацыя склалася, на маёй памяці ніколі такога раней не было яшчэ. А што будзе далей — страшна падумаць».
ГАРАДЗЕНШЧЫНА
Каб зьбіць ажыятаж, соль фасуюць не ў мяхі, а ў пакеты
Жыхары Гарадзеншчыны таксама актыўна раскупляюць харчы, соль, запалкі, тавары бытавой хіміі, бытавую тэхніку і іншае. Людзі чакаюць значнага падаражэньня.
Апошнімі днямі актыўнасьць пакупнікоў, як кажуць прадаўцы ў крамах, ператварылася ў сапраўдны ажыятаж. Шмат у якія крамы не пасьпяваюць завозіць соль. Яе раскупляюць, бо цэны на яе павінны нібыта вырасьці да 4 тысяч рублёў за адзін кіляграм.
Вось што кажа пра ажыятаж жыхар Астравецкага раёну:
«Усё расхапалі: і соль, і воцат, і не пасьпяваюць завозіць цукар у краму, бо бралі цэлымі мяхамі. Цяпер ужо мяхамі не завозяць, а толькі ў пакетах. Сталі меней браць, бо ў пакетах выходзіць даражэй».
У Слоніме разьбіраюць ня толькі харчы, а і бытавую тэхніку. Вось што кажуць спадары са Слоніма:
Першы спадар: «Соль буйную раскупляюць, хіміі бытавой ужо няма ў крамах, у прыватнасьці — пральных парашкоў. Бачыў, што і гарэлку цягнуць з крамаў. Людзі лічаць, што даляр яшчэ паднімецца і кошты падрастуць».
Другі спадар: «Соль выграбаюць з крамаў мяхамі па 25 кг. А я вось хадзіў курыцу бройлерную купіць, то адзін падскочыў — адразу шэсьць узяў, другія па пяць, па чатыры — раней такога не было. А ў „Юбілейным“ паразграбалі тэхніку бытавую: пральныя машыны, тэлевізары… А зараз раскупляюць, дзе якія ёсьць крупы і таньнейшыя, макарону, ды ўсё, што толькі можна».
А вось у Наваградку людзі, раскупляючы харчы, не саромеюцца крытыкаваць і прэзыдэнта.
Спадарыня: «Ажыятаж на будаўнічыя матэрыялы, раскупляюць нават лінолеўм і ўсё астатняе. Але самае цікавае, што раскупляюць соль і запалкі. Людзі ўжо злыя і адкрыта кажуць, што Лукашэнка ім дапёк, не саромеюцца нават пры ўсіх сварыцца на Лукашэнку, страцілі страх. А даляр у нас каштуе 8 тысяч, а эўра — 10 тысяч».
Карэспандэнт: «Ці стараецеся закупляць харчы ў запас, не чакаючы, што яны зноў падаражэюць?»
Спадарыня: «Асабліва не старалася, хіба шмат купіш? Крупы — ну два кіляграмы, ну тры, а так і сапсавацца могуць. Цукру купіла, каб на лета мне хапіла. Для мяне самае непрымальнае — гэта на грэчку цэны. Мы ва ўзросьце, нам трэба кашы, грэчка. Я пэнсіянэрка, муж таксама пэнсіянэр, нам грэчкі не хапае, надта дарагая, з пэнсіі купляць — цяжка».
Сталы спадар заўважае — «На ўсё жыцьцё не набярэш». За цэнамі ня ўгонісься, усё даражэе на вачах:
«Пачынаючы з прадуктаў харчаваньня, запчастак, праязны таксама. Прамтавары народ скупляе, баіцца за грошы. Як звычайна, нулі адкідаюць. Наш беларускі рубель становіцца нічым».
Другі спадар распавядае пра свае ўражаньні:
«Я сам нядаўна толькі размаўляў з чалавекам, ён зь вёскі прыехаў, у іх запалкі каштуюць трыста рублёў, соль — тры тысячы. У Горадні пабеглі купляць па цэнах яшчэ ранейшых. Сам я не закупляю, ну праясі — і ўсё, цэны не ўпадуць… Зайшоў я ва ўнівэрмаг і жахнуўся: там увогуле нічога няма, усё пазьмяталі, што маглі, тэлевізары тыя ж — нават каму ня трэба. Мы ўжо праходзілі гэты працэс. Не напасесься, але цэны будуць расьці. Ня ведаю, што гэта за «ідыёцкі выбрык».
Спадар: «Кажуць, што будзе якісьці апакаліпсіс, канец гэтаму ўсяму ў асобна ўзятай краіне. Таму што наш паважаны прэзыдэнт сказаў, што мы крызіс абмінулі ўсясьветны, ён нас не закрануў, але затое мы цяпер у такі крызіс уліплі ў асобна ўзятым, можна сказаць, калгасе, што той сусьветны крызіс здасца нам маннай нябеснай».
Асабліва цяжка сёньня маладым спэцыялістам.
Спадар: «Маю дзьве дачкі, адна настаўніца, другая ўрач. Адна, яшчэ ня замужам, адбыла два гады ў Карэліцкім раёне, яе спэцыяльнасьць незапатрабаваная, заробак нізкі. Што яна можа зрабіць за чатырыста рублёў на сёньняшні дзень? Жывуць за кошт бацькоў цяпер маладыя, яны нічога ня ў стане зрабіць. А калі ўзяў крэдыт, толькі ў шэсьцьдзесят год зможаш вярнуць! Калі дзеці павырастаюць. А калі жыць? Жыць няма калі ўжо».
