Я знаходжуся ў Івянцы на двары перад касьцёлам сьв. Міхала. Менавіта тут на двары цяпер устаноўлены звон. Я зьвяртаюся да аднаго з тых, хто шукаў, і паставіў апошнюю кропку ў пошуках – гэта Аляксей Яротаў”.
(Яротаў: ) “Перад тым я быў у Будславе. Я сам праваслаўны, а мой прыёмны сын – каталік. Я прасіў у Божай Маці, каб яна папрасіла ў Бога, каб ён паслаў нам гэтую знаходку. І мы знайшлі звон”.
Звон шукалі ў самых розных месцах вакол касьцёлу, але самай слушнай сталася вэрсія некаторых старажылаў. Мэталашукальнік паказаў вялікую колькасьць медзі пад зямлёю проста побач зь левай ад уваходу вежай бажніцы.
(Яротаў: ) “Гэта невытлумачальная радасьць, калі я зразумеў, што мы знайшлі скарб”.
Пошукі звона актывізаваліся з ініцыятывы пробашча касьцёлу сьвятога Міхала айца Леха. Айцец Лех апавядае, што ў часе Калядаў заўжды пытаўся ў старых людзей пра гісторыю зьнікненьня звона:
(айцец Лех: ) “Я заблытаўся. Столькі было варыянтаў... Я не гісторык. Ці то ад немцаў хавалі, ці то ад савецкай улады. Але дакладна гэта адбылося пры немцах”.
Айцец Лех мяркуе, што ня ўсе ў Беларусі прыхільна паставяцца да надпісу на звоне, дзе пазначана, што звон зроблены ў гонар адраджэньня польскай дзяржавы ў 1917 годзе і асабіста першага кіраўніка другой Рэчы Паспалітай Юзафа Пілсудзкага. А таксама стаіць подпіс: “ад афіцэраў, унтэрафіцэраў і шарагоўцаў Івянецкай памежнай заставы”. У Івянцы жыве стогадовы Аляксандар Шэкель, які служыў у Івянецкай памежнай кавалерыі Войска Польскага.
(Шэкель: ) “Я тут у Івянцы стаяў на мяжы – гэта “служба чынная” (тэрміновая служба) у 1927 – 28 гг. Дык я ж нарадзіўся на беларускай зямлі, я праўдзівы беларус. Але палякі маўчалі, нічога не гаварылі, што гэта Беларусь. Цяпер я зразумеў, што Беларусь”.
Да звона ля касьцёлу ўвесь час прыходзяць людзі. Большасьць зь іх нават не чытае надпісу на звоне. Для іх важны сам факт – тое, што вярнулася гісторыя, аднавілася справядлівасьць.
(Спадарыня: ) “Гэта ўсё старадаўняе, усе мы марылі пра гэты звон. Дзякуй Богу, што ён знайшоўся. Дзякуй шукальнікам, што знайшлі. Дзякуем Богу, што ён вярнуў веру. І мы спадзяемся, што гэтая вера будзе жыць і квітнець”.
(Пэнсіянэрка: ) “Вера была 2000 гадоў, а яны хацелі за 70 гадоў нас перавыхаваць. Усё роўна не перавыхавалі”.
(Спадар: ) “Нарабілі таго, што цяпер дагэтуль ня могуць разгрэбці. І яшчэ доўга будзе разграбаць тое, што нарабілі бальшавікі”.
А некаторыя івянецкія хлопцы сталіся сапраўднымі героямі – тыя, хто дапамагаў у пошуках звона. Кажа Антон:
(Антон: ) “Гонар вельмі вялікі, што менавіта ты знайшоў гэтую знаходку”.
Пакуль звон стаіць у двары касьцёлу. 29 верасьня будзе Дзень сьвятога Міхала, у гонар якога збудавана бажніца. У гэты дзень адшуканы звон будзе нанова пасьвячоны, а пасьля вернуты на вежу касьцёлу.
Звон быў схаваны пад зямлёю больш за 60 гадоў
Аляксей Яротаў побач зь месцам знаходкі
Мясцовыя рабочыя выкопвалі знаходку з асаблівай далікатнасьцю
Зьлева направа: Аляксей Яротаў, айцец Лех, а таксама дзядуля, які памятае гук звону, і экскаватарнік Пётар, які выкопваў звон
Касьцёл сьвятога Міхала ў Івянцы. Звон быў схаваны побач зь левай ад уваходу вежай
(Яротаў: ) “Перад тым я быў у Будславе. Я сам праваслаўны, а мой прыёмны сын – каталік. Я прасіў у Божай Маці, каб яна папрасіла ў Бога, каб ён паслаў нам гэтую знаходку. І мы знайшлі звон”.
Звон шукалі ў самых розных месцах вакол касьцёлу, але самай слушнай сталася вэрсія некаторых старажылаў. Мэталашукальнік паказаў вялікую колькасьць медзі пад зямлёю проста побач зь левай ад уваходу вежай бажніцы.
(Яротаў: ) “Гэта невытлумачальная радасьць, калі я зразумеў, што мы знайшлі скарб”.
Пошукі звона актывізаваліся з ініцыятывы пробашча касьцёлу сьвятога Міхала айца Леха. Айцец Лех апавядае, што ў часе Калядаў заўжды пытаўся ў старых людзей пра гісторыю зьнікненьня звона:
(айцец Лех: ) “Я заблытаўся. Столькі было варыянтаў... Я не гісторык. Ці то ад немцаў хавалі, ці то ад савецкай улады. Але дакладна гэта адбылося пры немцах”.
Айцец Лех мяркуе, што ня ўсе ў Беларусі прыхільна паставяцца да надпісу на звоне, дзе пазначана, што звон зроблены ў гонар адраджэньня польскай дзяржавы ў 1917 годзе і асабіста першага кіраўніка другой Рэчы Паспалітай Юзафа Пілсудзкага. А таксама стаіць подпіс: “ад афіцэраў, унтэрафіцэраў і шарагоўцаў Івянецкай памежнай заставы”. У Івянцы жыве стогадовы Аляксандар Шэкель, які служыў у Івянецкай памежнай кавалерыі Войска Польскага.
(Шэкель: ) “Я тут у Івянцы стаяў на мяжы – гэта “служба чынная” (тэрміновая служба) у 1927 – 28 гг. Дык я ж нарадзіўся на беларускай зямлі, я праўдзівы беларус. Але палякі маўчалі, нічога не гаварылі, што гэта Беларусь. Цяпер я зразумеў, што Беларусь”.
Да звона ля касьцёлу ўвесь час прыходзяць людзі. Большасьць зь іх нават не чытае надпісу на звоне. Для іх важны сам факт – тое, што вярнулася гісторыя, аднавілася справядлівасьць.
(Спадарыня: ) “Гэта ўсё старадаўняе, усе мы марылі пра гэты звон. Дзякуй Богу, што ён знайшоўся. Дзякуй шукальнікам, што знайшлі. Дзякуем Богу, што ён вярнуў веру. І мы спадзяемся, што гэтая вера будзе жыць і квітнець”.
(Пэнсіянэрка: ) “Вера была 2000 гадоў, а яны хацелі за 70 гадоў нас перавыхаваць. Усё роўна не перавыхавалі”.
(Спадар: ) “Нарабілі таго, што цяпер дагэтуль ня могуць разгрэбці. І яшчэ доўга будзе разграбаць тое, што нарабілі бальшавікі”.
А некаторыя івянецкія хлопцы сталіся сапраўднымі героямі – тыя, хто дапамагаў у пошуках звона. Кажа Антон:
(Антон: ) “Гонар вельмі вялікі, што менавіта ты знайшоў гэтую знаходку”.
Пакуль звон стаіць у двары касьцёлу. 29 верасьня будзе Дзень сьвятога Міхала, у гонар якога збудавана бажніца. У гэты дзень адшуканы звон будзе нанова пасьвячоны, а пасьля вернуты на вежу касьцёлу.
Звон быў схаваны пад зямлёю больш за 60 гадоў
Аляксей Яротаў побач зь месцам знаходкі
Мясцовыя рабочыя выкопвалі знаходку з асаблівай далікатнасьцю
Зьлева направа: Аляксей Яротаў, айцец Лех, а таксама дзядуля, які памятае гук звону, і экскаватарнік Пётар, які выкопваў звон
Касьцёл сьвятога Міхала ў Івянцы. Звон быў схаваны побач зь левай ад уваходу вежай