Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Эўразьвяз будзе мець прэзыдэнта


Прэзыдэнт Чэхіі Вацлаў Клаўс пасьля падпісаньня Лісабонскай дамовы
Прэзыдэнт Чэхіі Вацлаў Клаўс пасьля падпісаньня Лісабонскай дамовы

Сёньня прэзыдэнт Чэхіі Вацлаў Клаўс падпісаў Лісабонскую дамову, якая акрэслівае новыя правілы прыманьня рашэньняў у Эўразьвязе. Подпіс Клаўса закончыў працэс ратыфікацыі Лісабонскай дамовы ўсімі 27 краінамі-сябрамі Эўразьвязу.


Сама Лісабонская дамова зьяўляецца ня тэкстам "канстытуцыі Эўразьвязу", якую можна працытаваць разьдзел за разьдзелам, а юрыдычна-тэхнічным дакумэнтам, які ўносіць папраўкі да двух папярэдніх асноватворных дакумэнтаў Эўразьвязу: "Дамовы аб Эўразьвязе" (Мастрыхт, 1992) і "Дамовы аб утварэньні Эўрапейскай супольнасьці (Рым, 1957).

Найважнейшыя папраўкі Лісабонскай дамовы датычаць новай працэдуры галасаваньня ў Радзе Эўразьвязу, большых заканадаўчых паўнамоцтваў для Эўрапейскага парлямэнту, утварэньне пасады прэзыдэнта Эўрапейскай Рады ("прэзыдэнта Эўразьвязу") і пасады высокага прадстаўніка па замежных справах і палітыцы бясьпекі Эўразьвязу ("міністра замежных справаў Эўразьвязу") ды наданьне гэтак званай Хартыі асноўных правоў статусу закону ў Эўразьвязе.

Ад лістапада 2014 году найважнейшыя пастановы Эўразьвязу будуць прымацца ў Радзе Эўразьвязу ("кабінэце міністраў Эўразьвязу") галасаваньнем з гэтак званай "падвойнай большасьцю" — трэба будзе, каб за пастанову выказаліся 55% плюс адна краіна Эўразьвязу (цяпер гэты лік роўны 16), і каб у гэтых краінах жыло ня менш чым 65% адсоткаў насельніцтва Эўразвязу. Гэты прынцып "падвойнай большасьці" дае выразную перавагу краінам зь вялікай колькасьцю насельніцтва, як, напрыклад, Вялікабрытанія, Францыя і Нямеччына (ацэньваецца, што ў Эўразьвязе цяпер каля 500 мільёнаў чалавек, а ў гэтых трох краінах — 210 мільёнаў).

Тры краіны-сябры Эўразьвязу — Вялікабрытанія, Польшча і Чэхія — дабіліся для сябе выключэньня з падпісаньня Хартыі асноўных правоў. Польшча і Чэхія дабіваліся гэтага выключэньня, каб прадухіліць судовыя дамаганьні звароту нацыяналізванай маёмасьці нашчадкамі немцаў, якія былі прымусова выселеныя з тэрыторыяў гэтых краінаў пасьля ІІ сусьветнай вайны, перад Эўрапейскім судом справядлівасьці ў Люксэмбургу.

Прагназуецца, што ў найбліжэйшым часе будзе выбраны прэзыдэнт Рады Эўропы, якога галоўным заданьнем будзе кіраваньне працай Рады, складаньне справаздачаў Эўрапейскаму парлямэнту і прадстаўляньне Эўразьвязу ў замежных кантактах. Найбольшыя шанцы атрымаць гэтую пасаду, паводле экспэртаў, маюць былы брытанскі прэм’ер-міністар Тоні Блэр, нідэрляндзкі прэм’ер-міністар Ян Пэтэр Бальканэндэ, былы фінскі прэм’ер-міністар Паава Ліпанэн і прэм’ер-міністар Люксэмбургу Жан-Клёд Юнкер.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG