Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ці вытрымае Менск "аманскі" пэрыяд?


Інвэстары з Аману плянуюць пабудаваць новы жылы і офісны цэнтар ў Менску. Аманскі праект мае ўзьнікнуць на тэрыторыі, расчышчанай ня толькі ад савецкай архітэктуры, але і будоваў другога гарадзкога шпіталя, колішняга комплексу Сьвятога Траецкага кляштару базыліянак, які пачаў узводзіцца ў 17-м стагодзьдзі.

Пляны аманскіх інвэстараў ахопліваюць 25 гэктараў плошчы, уключна з тэрыторыяй заводу імя Кірава (яго маецца вынесьці ў іншае месца) і вуліцай Янкі Купалы. У першым выпадку прапанаваны праект будаўніцтва жылога комплексу. А на месцы выставачнага цэнтру й 2-га клінічнага шпіталя плянуецца дзелавая забудова з гатэлем і спускам да «акультуранай» Сьвіслачы. У Менгарвыканкаме кажуць, што праекты задавальняюць абодва бакі. Генадзь Вырко, намесьнік старшыні Менгарвыканкаму, перакананы: арабскі калярыт не папсуе рэалій эўрапейскага Менску:

“Краіна, якая ня мае якіхсьці сваіх прыродных рэсурсаў, карысных выкапняў, энэрганосьбітаў, канечне, павінна разьвіваць у сябе, выкарыстоўваючы сваё геапалітычнае, геаграфічнае становішча, новыя магчымасьці. Станавіцца нейкім дзелавым цэнтрам. І замежныя інвэстары гэта дакладна разумеюць. Што да гэтай канцэпцыі, то яна распрацаваная перадусім з гледзішча ашчаднага стаўленьня да прыроды. То бок, гэта не якіясьці высотныя дамінанты, а гэта такія досыць камфортныя кварталы”.
Гісторык Уладзімер Дзянісаў зьвяртае ўвагу: паводле генэральнага пляну разьвіцьця Менска, гэтыя раёны падлягалі рэканструкцыі.

Але літаральна за некалькі дзясяткаў мэтраў ад анансаванай у раёне колішняй ВДНГ будпляцоўкі ўжо ёсьць прыклад нібыта аднаўленьня гістарычных помнікаў. У межах гістарычнага кальца на цяперашніх вуліцах Гандлёвай і Кірыла і Мятоды паўсталі навабуды, якія ня маюць ніякага дачыненьня да мэтадаў рэстаўрацыі. Аманскі праект маецца рэалізаваць у тым ліку на месцы 2-га гарадзкога шпіталя, за плотам якога можна бачыць фрагмэнты будынкаў кляштару базыліянак, які ўзводзіўся і перабудоўваўся ў 1630, 1799 і 1809 гадох. Комплекс адносіцца да помнікаў 2-й катэгорыі:

“Паводле сучаснага падыходу да захаваньня гісторыка-культурнай каштоўнасьці, у першую чаргу павінна захоўвацца аўтэнтычнасьць аб’екту і аўтэнтычнасьць яго матэрыялу – сапраўднасьць усіх яго элемэнтаў, якія дайшлі да нашага часу. Хачу падкрэсьліць: усе працы, зьвязаныя з помнікамі, павінны спрыяць захаваньню яго аўтэнтычнасьці альбо сапраўднасьці. А што тычыцца захаваньня муроўкі, то існуюць і нашы мэтодыкі, распрацаваныя нашымі рэстаўратарамі яшчэ ў 1970-80 гадох. А ўвогуле над гэтай тэмай працуюць усе інстытуты ў сьвеце, якія займаюцца захаваньнем спадчыны. Таму што галоўны падыход – нават не рэстаўрацыя, не рэканструкцыя аб’екта, а кансэрвацыя, якая прынятая ва ўсім сьвеце. На жаль, у нас усё гэта не выконваецца”.

Ці перажыве старадаўні кляштар "аманскі пэрыяд"?


Архітэктар Уладзімер Папруга летась перадаў на разгляд у Менгарвыканкам вынік сваёй 6-гадовай працы – плян рэканструкцыі і рэгенэрацыі гістарычнага цэнтру Менску, які ня толькі вырашае праблему захаваньня спадчыны, але і разьвязвае праблему транспартнага патоку. Нягледзячы на тое, што чыноўнікі абяцалі ўзяць на ўзбраеньне тое-сёе з маштабнай працы, паралельнае “засваеньне” Верхняга горада працягваецца шпаркімі тэмпамі.

Гаворыць Уладзімер Папруга:

“Мы мелі ўнікальную мажлівасьць пры канцы 1990-х і напачатку новага тысячагодзьдзя папросту з чыстага ліста пачаць не засваеньне, скажам так, а рэканструкцыю і рэгенэрацыю гістарычнага цэнтру Менску – абсалютна лягічна, спакойна і бяз стрэсаў. Але ў 2004 годзе з будаўніцтвам рынкавага комплексу на Нямізе сытуацыя вельмі моцна ўскладнілася. Таму што гэта дало магчымасьць пранікненьня на ахоўваемую заканадаўствам тэрыторыю іншых аб’ектаў, якія ў такой самай лёгіцы прадукуюцца, будуюцца, плянуюцца і ў бліжэйшым часе будуць ужо ўзводзіцца на гэтай тэрыторыі”.

Прадстаўнік Міністэрства культуры Ігар Чарняўскі лічыць, што ніводны праект ня можа прэтэндаваць на ісьціну ў апошняй інстанцыі. Але такога меркаваньня ён перадусім да прапановы спадара Папругі; аманскі ж на дзяржаўным узроўні не аспрэчваецца:
“Мы, нават разглядаючы праектную дакумэнтацыю, калі асабліва знакавыя аб’екты і могуць быць складаныя рашэньні, заўсёды патрабуем прадставіць у варыянтах. Каб можна было прааналізаваць адно, другое, трэцяе і выбраць найбольш прымальнае. І гэта закладзена ў той жа Вашынгтонскай хартыі, што рашэньне, ісьціна ляжыць дзесьці пасярэдзіне, а не з аднаго боку. Таму я так і стаўлюся да гэтай працы Папругі. Гэта меркаваньне аднаго чалавека, хоць яно падтрымліваецца, наколькі я ведаю, Таварыствам аховы помнікаў. Ну, але гэта аднабаковы погляд на гэту праблему”.

Цягам апошняга паўгода прадстаўнікі Дзяржаўнага рэзэрвовага фонду Султанату Аман чатыры разы прыяжджалі ў Менск і кожны раз знаходзілі поўнае паразуменьне з распараджальнікамі менскіх земляў. Такі ўзровень аднадумства аманцам падставу казаць пра тое, што будаўніцтва можна будзе пачынаць ужо пры канцы 2008 году.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG