Прызначаныя Расеяй акупацыйныя ўлады Херсонскай вобласьці раніцай 19 кастрычніка адправілі жыхарам Херсону SMS з заклікам тэрмінова пакінуць горад з прычыны магчымых абстрэлаў з боку ўкраінскага войска, паведамляе ТАСС.
«Намесьнік галавы» анэксаванай Херсонскай вобласьці Кірыл Стрэмавусаў заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны сьцягнулі шмат сіл да лініі фронту ў Херсонскай вобласьці.
«Гаворка ідзе пра абарончы працэс Херсону. Херсон ператвараецца ў крэпасьць», — сказаў ён.
Таксама прадстаўнік акупацыйнай улады сьцьвярджае, што ўкраінскія вайскоўцы пачнуць наступ «неўзабаве», ад чаго Херсон і правабярэжная частка вобласьці могуць апынуцца пад абстрэламі.
«Горад здаваць мы не зьбіраемся. Будзем стаяць да канца», — заявіў Стрэмавусаў.
Пазьней Уладзімір Пуцін абвясьціў пра ваеннае становішча на анэксаваных тэрыторыях Запароскай і Херсонскай абласьцей Украіны, а таксама ў так званых «ДНР» і «ЛНР».
Днём раней «кіраўнік» анэксаванай Херсонскай вобласьці Ўладзімір Сальда абвясьціў пра «арганізаванае перамяшчэньне цывільнага насельніцтва Берыслаўскага, Белазерскага, Сьнігіраўскага і Аляксандраўскага муніцыпалітэтаў на левы бераг Дняпра».
Ён абгрунтаваў такое рашэньне стварэньнем абарончых умацаваньняў для абароны Херсону і яго прадмесьцяў ад наступу ўкраінскіх войскаў і магчымага затапленьня праз разбурэньне плаціны Кахоўскай ГЭС.
Паводле Сальда, усяго ў вобласьці плянуюць «перамясьціць на левы бераг Дняпра і ў іншыя рэгіёны РФ прыкладна 50–60 тысяч чалавек».
Раней Генасамблея ААН ухваліла рэзалюцыю з асуджэньнем анэксіі Расеяй так званых «ЛНР», «ДНР» і акупаваных расейскімі войскамі частак Херсонскай і Запароскай абласьцей Украіны.
Рэзалюцыя абвяшчае, што псэўдарэфэрэндумы, праведзеныя з 23 па 27 верасьня на акупаваных Расеяй тэрыторыях Украіны, ня маюць ніякай юрыдычнай сілы і ня могуць складаць аснову для якой-небудзь зьмены статусу гэтых рэгіёнаў, уключаючы іх анэксію.
У міжнародным праве дэталёва не апісваюцца пытаньні легальнасьці рэфэрэндумаў на акупаваных тэрыторыях. За выключэньнем таго, што Статут ААН у пункце 4 артыкула 2 забараняе парушэньне тэрытарыяльнай недатыкальнасьці краін, гэта значыць анэксію тэрыторый.
У 2014 годзе Вэнэцыянская камісія Рады Эўропы разгледзела законапраект, які мог стаць асновай для анэксіі Крыму. Камісія прыйшла да высновы, што ён парушае міжнародныя прынцыпы тэрытарыяльнай цэласнасьці, нацыянальнага сувэрэнітэту, неўмяшаньня ва ўнутраныя справы іншай дзяржавы.
Камісія ўстанавіла, што псэўдарэфэрэндум у Крыме не адпавядаў эўрапейскім дэмакратычным стандартам. Гэтыя высновы застаюцца ў сіле і сёньня ў адносінах да ўсіх акупаваных тэрыторый, адзначыла генэральная сакратарка Рады Эўропы Марыя Пейчыновіч-Бурыч.
«Анэксія тэрыторыі іншай дзяржавы раўнасільная парушэньню міжнароднага права, у прыватнасьці Статуту Арганізацыі Абʼяднаных Нацый», — заявіла яна.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
