Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: дзень народзінаў Янкі Лучыны і Сыльвэстра Сталёнэ


Сёньня амэрыканскаму актору Сыльвэстру Сталонэ спаўняецца 75 гадоў
Сёньня амэрыканскаму актору Сыльвэстру Сталонэ спаўняецца 75 гадоў

Падзеі 6 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Дзень у гісторыі

1253 — вялікі князь літоўскі Міндоўг каранаваны ў сваёй рэзыдэнцыі ў Наваградку, які тады быў сталіцай Вялікага Княства Літоўскага.

1786 — даляр зрабіўся нацыянальнай валютай ЗША.

1947 — адбыўся Першы зьезд беларусаў у Остэргофэне (Нямеччына) і выбары Беларускага нацыянальнага камітэту (БНК), у які ўвайшлі Францішак Кушаль, Аўген Калубовіч, Леў Гарошка, Барыс Рагуля і іншыя.

1957 — адбылася першая сустрэча Джона Ленана і Пола Макартні.

У гэты дзень нарадзіліся

1851 — Янка Лучына, беларускі паэт. Ягоны зборнік «Вязанка» быў выдадзены пад выглядам кніжкі на баўгарскай мове, каб абысьці расейскую цэнзуру, якая забараняла беларускамоўны друк.

Ён пісаў на трох мовах, але найкаштоўнейшая — беларуская частка спадчыны, яшчэ й таму, што тут Лучына ішоў насуперак часу й абставінам. «Бяз мэты, гэта значыць без надзеі на друкаваньне, мая й без таго кульгавая муза маўчыць, зубы сьцяўшы», — пісаў ён у хвіліны паняверкі.

Слова «кульгавая» — не выпадковы эпітэт: яшчэ зусім маладым паэт быў спаралізаваны і пасьля лекаваньня мог рухацца адно з дапамогаю мыліцаў. Але ён ня толькі хадзіў на службу і ў тэатар.

Сілы волі ў Яна ставала нават на тое, каб захоплена займацца рыбалкай і паляваньнем (што, дарэчы, нарадзіла ўпартыя чуткі, нібыта хвароба ня больш чым геніяльная містыфікацыя).

Ён марыў быць пачутым.

Гэта зьдзейсьнілася пасьля сьмерці, калі ў 1903-м у Пецярбургу беларускім адраджэнцам удалося абвесьці вакол пальца царскага цэнзара і выдаць Лучынаў зборнік «Вязанка» пад выглядам кніжкі на баўгарскай мове.

Уладзімер Арлоў, Імёны Свабоды, 4-е выданьне, с. 90–91.

1887 — Марк Шагал, беларускі мастак габрэйскага паходжаньня.

1905 — Пятро Глебка, беларускі паэт, драматург, перакладчык.

1909 — Сяргей Грыцавец, лётчык і двойчы герой Савецкага Саюзу, паходзіў зь вёскі Бароўцы Баранавіцкага раёну. Бюст Грыцаўца доўгі час стаяў у Менску на тым месцы, дзе цяпер помнік Янку Купалу ў Купалаўскім сквэры. Цяпер бюст стаіць у іншым сквэры — на праспэкце Незалежнасьці. Сяргей Грыцавец з 1936 году ваяваў у Гішпаніі, у 1939-м змагаўся на рацэ Галгін-Гол. Там быў падбіты самалёт ягонага сябра, і той на парашуце спусьціўся проста ў лягер праціўніка. Грыцавец хутка пасадзіў сваю машыну на варожай тэрыторыі, падхапіў калегу і ўзьняўся ў паветра.

1937 — Пятро Драчоў, беларускі мастак.

Чвэрць стагодзьдзя ён адпрацаваў мастацкім рэдактарам часопісу «Бярозка», падпісаўшы ў друк болей за трыста яго нумароў, а затым ягоным клопатам стаў мастацкі твар новага «Беларускага гістарычнага часопісу».

Гонар быць аформленым таленавітай рукою Драчова выпаў майму першаму зборніку прозы на сюжэты з даўніны «Дзень, калі ўпала страла». Асабліва ўдалай, дарма што вельмі ляканічнай у вобразных сродках, атрымалася вокладка: белае вакно на чорнай асноведзі перацінала чырвоная страла.

Уладзімер Арлоў, Імёны Свабоды, 4-е выданьне, с. 542–543.

1946 — Джордж Буш-малодшы, 43-ці прэзыдэнт ЗША.

1946 — Сыльвэстар Сталонэ, амэрыканскі актор.

1977 — Максім Мірны, беларускі тэнісіст.

У памяці

1415 — быў спалены Ян Гус, чэскі рэлігійны дзяяч, нацыянальны герой Чэхіі, прапаведнік, мысьляр, ідэоляг чэскай Рэфармацыі.

1962 — памёр амэрыканскі пісьменьнік Уільям Фолкнэр, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі 1949 году.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG