Юры Дракахруст

Пасяджэньне Вышэйшага Савету саюзнай дзяржавы (СД) Беларусі і Расеі адбывалася ў дзень футбольнага матчу Эгіпет-Расея ў Санкт-Пецярбургу. У сувязі з гэтым футбольныя аналёгіі цалкам дарэчныя.

Якія ж вынікі палітычнага «матчу»? Многія зьвярнулі ўвагу, што пасьля пераабраньня ў сакавіку Уладзімір Пуцін парушыў традыцыю, згодна зь якой першы візыт абраны кіраўнік Расеі наносіць у саюзную Беларусь. На гэты раз Пуцін пасьля перавыбараў наведаў Аўстрыю, потым быў на саміте ШАС у Кітаі. Беларусь стала толькі трэцяй.

У мінулым першыя пасьля абраньня візыты прэзыдэнта Расеі былі ў асноўным рытуальныя, закліканыя пазначыць непарушнасьць саюзных повязяў. Цяперашні візыт Пуціна стаў і парушэньнем, і захаваньнем традыцыі. Захаваньнем — у сэнсе рытуальнага характару.

Напярэдадні цяперашняга паседжаньня СД не было недахопу і ў вялікіх чаканьнях, і ў вялікіх страхах. Аднак не апраўдаліся ні адны, ні другія.

І гаворка ідзе ня толькі аб нейкіх значных, прарыўных кроках і праектах.

Зьбіраліся, скажам, дамовіцца аб адмене роўмінгу. Не дамовіліся. Аляксандр Лукашэнка вельмі рэзка выказваўся ў пачатку чэрвеня наконт парадку перасячэньня мяжы. «Чакаем, што ўсе астатнія пытаньні па перасячэньні беларуска-расейскай мяжы трэба ўрэгуляваць», — заявіў ён ужо пасьля завяршэньня сустрэчы на вышэйшым узроўні. Дык тое самае гаварылася і да яе, і да яе чакалі. Калі без дыпляматыі — то не дамовіліся.

Сваімі рэплікамі беларускі лідэр некалькі разоў мякка і ветліва падкалоў дарагога госьця. Гэта і тая ж канстатацыя, што па мяжы пакуль не дамовіліся, і заклік «вырашаць праблемныя пытаньні беларуска-расейскіх адносін у рамках саюзнай дзяржавы, а не выносіць іх на іншыя пляцоўкі», і аповед пра тое, што, паводле статыстыкі, РФ пастаўляе ў Беларусь нават больш харчаваньня, чым Беларусь у Расею, гэта значыць, што «расейцы кормяць нас больш, чым мы іх».

Ну, у апошнім расейцы як раз і не сумняваюцца, праўда, ня ў сэнсе прамога продажу ежы. Але намёк Лукашэнкі быў на харчовыя «войны», у якіх напярэдадні саміту адбылося перамір’е. Але зусім не мір.

А Пуцін казаў аб узаемным тавараабароце. Здаецца, што ён заўсёды пра яго кажа, калі яму сумна. Зрэшты, на гэты раз было чым пахваліцца — ёсьць рост на чвэрць. Але паколькі абедзьве краіны выйшлі з крызісу, ВУП і ў Беларусі, і ў Расеі расьце, цана на нафту бʼе рэкорды, то было б нават і дзіўна, калі б таваразварот ня рос. Гэта толькі ў невялікай ступені вынік дабрадзейных намаганьняў эканамічных чараўнікоў з урадаў дзьвюх краін.

Ну а на шпількі Лукашэнкі Пуцін проста не рэагаваў. Не тое каб яму не было чаго сказаць, проста менавіта гэтая сустрэча для яго несла чыста цырыманіяльны характар.

Са сказанага ў канструктыўным пляне варта, мабыць, адзначыць толькі прагноз пра рост тавараабароту да 50 мільярдаў даляраў і заўвагу аб інвэстыцыях у мадэрнізацыю газаправоду «Ямал-Заходняя Эўропа». Расея вядзе вялікую і вострую геапалітычную гульню з нагоды новай галіны газаправоду «Паўночны паток». Там азарт і гульня па высокіх стаўках, аднак беларускі напрамак транзыту застаецца для Расеі важным. Ня тое каб з ім зьвязваліся нейкія далёкасяжныя праекты, але, як той казаў, кураня па зярнятку дзяўбе і сытае бывае.

Што да 50 мільярдаў долараў тавараабароту, то ад леташняга рэкорду ў 34 мільярды гэтую мэту аддзяляе даволі вялікая дыстанцыя. Велічныя прагнозы будаваліся і пры стварэньні Эўразійскага саюзу. А потым прыйшоў 2014 год і пэрспэктывы сталі даволі туманнымі і нават змрочнымі.

Так і цяпер — ці мала што можа адбыцца ў сусьветнай палітыцы і эканоміцы. Хоць 50 мільярдаў — гэта ж прагноз, а не абяцаньне. Ну не атрымаецца, дык і не атрымаецца.

Магчыма, за зачыненымі дзьвярыма бакі абмяркоўвалі і сапраўды вострыя праблемы двухбаковых адносін — і рэгіянальную бясьпеку, і ліквідацыю гандлёвых барʼераў, і роўныя ўмовы гандлю, і вечныя газ і нафту.

Але ў публічную сфэру ўсё гэта не патрапіла. Саміт стаў своеасаблівай дэманстрацыяй стаўленьня Крамля да самога праекту саюзнай дзяржавы. Карысьці ад яго асаблівай няма, пытаньні рэальнага эканамічнага ўзаемадзеяньня вырашаюцца (ці не вырашаюцца) у рамках Эўразійскага саюзу. А саюзная дзяржава — гэта такое СНД на дваіх. Садружнасьць — клуб прэзыдэнтаў. Дык і СД — клюб.

Варта ўзгадаць, што апошні раз перад цяперашнім пасяджэньнем Вышэйшы дзяржсавет СД зьбіраўся амаль год таму, 30 чэрвеня 2017 года, у Маскве. Так і Савет кіраўнікоў дзяржаў СНД зьбіраецца з такой жа частатой.

Кагосьці такое становішча рэчаў засмучае, кагосьці радуе: чым менш Беларусь і Расея прымаюць лёсавызначальных рашэньняў, тым неяк спакайней.

Але ў наяўнасьці факт — праблемы ў двухбаковых адносінах ёсьць, рашэньні, у тым ліку важныя, прымаюцца. Але не ў рамках саюзнай дзяржавы.

Аднак традыцыя — сьвятая справа. Заведзена праводзіць паседжаньні, заведзена прэзыдэнту Расеі наведваць Беларусь пасьля перавыбраньня. Наведаў, правялі.

Гэты «матч», кажучы ў рамках футбольнай аналёгіі, прайшоў пры пустых трыбунах, таму што «каманды» і не гулялі. Адпаведна, і ніводнага голу Беларусі не забілі. Што ўжо добра.

Але гульня працягваецца, і цяперашні «матч» — не апошні. На шчасьце ці на жаль

Перадрук з парталу TUT.BY

Меркаваньні, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.

Ад атручваньня алькаголем у Беларусі за 5 месяцаў загінулі 600 чалавек — пра гэта паведаміў на прэсавай канфэрэнцыі начальнік упраўленьня прафіляктыкі Галоўнага ўпраўленьня аховы правапарадку міліцыі грамадзкай бясьпекі міністэрства ўнутраных спраў Беларусі Алег Каразей. Яго словы цытуе Інтэрфакс.

Паводле Алега Каразея, з гэтых 600 загіблых толькі 50 ужывалі сурагаты.

Прадстаўнік МУС таксама нагадаў пра сувязь паміж ужываньнем алькаголю і ўчыненьнем злачынстваў. «Паводле статыстыкі на 1 чэрвеня ў Беларусі адбыліся амаль 34 тысячы злачынстваў, зь іх 6 тысячаў — у стане алькагольнага апʼяненьня» — паведаміў ён.

Паводле яго, у 2018 годзе ў Беларусі ўжо ўчынена 120 забойстваў, прычынена 300 цяжкіх цялесных пашкоджаньняў, прычым больш за 80% гэтых цяжкіх злачынстваў зьдзейсьненыя ў стане алькагольнага апʼяненьня. Акрамя таго прадстаўнік МУС адзначыў, што пад узьдзеяньнем алькаголю робіцца кожны другі крадзеж.

Алег Каразей выказаў упэўненасьць, што для эфэктыўнай прафіляктыкі алькагалізму і злачыннасьці ў краіне трэба абмежаваць рэалізацыю алькаголю. МУС працуе над праектам указу прэзыдэнта «Аб пытаньнях гандлю ўраздроб алькагольнымі, слабаалькагольнымі напоямі і півам». У праекце прапануецца ўсталяваць адзіны час рэалізацыі алькагольнай прадукцыі — з 9.00 да 23.00. Акрамя таго, МУС прапаноўвае павялічыць узрост, з якога дазволена купляць алькаголь.

Дадзеныя, агучаныя прадстаўніком МУС, цікава супаставіць са статыстыкай за мінулыя гады, якая ёсьць на сайце міністэрства статыстыкі.

Сьмяротнасьць ад выпадковага атручваньня алькаголем, колькасьць памерлых

Заўважальнае зьніжэньне колькасьці загіблых ад алькагольнага атручваньня.

Днямі быў абнародаваны рэйтынг спажываньня алькаголю ў сьвеце, складзены Ўсясьветнай арганізацыяй здароўя (WHO) на 2016 год. Шмат гадоў, паводле рэйтынгу гэтай арганізацыі, беларусы былі адной з самых пітушчых нацыяў у сьвеце. У перадапошнім рэйтынгу WHO ставіла беларусаў на другое месца ў сьвеце пасьля літоўцаў з 16,4 літра ўмоўнага сьпірту на чалавека за год. Паводле апошняга рэйтынгу, грамадзяне Беларусі выпіваюць 11,2 літра ўмоўнага сьпірту на год і краіна займае ўжо 27-е месца.

Беларускія ўлады рашуча аспрэчвалі дадзеныя WHO мінулых гадоў. Цяперашнія лічбы – каля 11 літраў умоўнага сьпірту на чалавека – вельмі блізкія да тых, якія ў спрэчках з WHO называлі прадстаўнікі міністэрства аховы здароўя Беларусі.

Прыведзенная вышэй дынаміка алькагольных атручваньняў прынамсі не супярэчыць зьменам афіцыйных рэйтынгаў WHO. Можна меркаваць, што чым менш памірае народу ад алькагольнага атручваньня, тым менш народ пʼе. Таму магчыма і сапраўды менш п'юць.

Аднак зьніжэньне на траціну спажываньня алькаголю беларусамі літаральна за год, якое адбылося паводле рэйтынгу WHO, уяўляецца малаімаверным. Магчыма, прадстаўнікоў WHO пераканалі аргумэнты беларускіх афіцыйных экспэртаў і ў выніку Беларусь страціла сумнае лідэрства ў «алькагольным» рэйтынгу.