Назвы беларускіх гарадоў, якія падмянілі. Тэст

Назвы беларускіх гарадоў, якія падмянілі. Тэст

У Беларусі ёсьць гарады, чые натуральныя гістарычныя назвы камуністычныя ўлады замянілі іншымі: тапанімія для іх была ідэалягічнай зброяй. Пра такія замены — чарговы невялікі тапанімічны тэст.

ВАШ ВЫНІК: 2 з 5

Паспрабаваць яшчэ раз

Не. Качэ́рычы. У XVI стагодзьдзі — вялікакняскае сяло. Назва ад прашчура зь мянушкай ці дахрысьціянскім імем Кáчар. А ў 1935 годзе бальшавікі перайменоўвалі ўсё што можна ў гонар акурат застрэленага камуністычнага дзеяча Сяргея Кірава, у тым ліку і Качэрычы — у „Кіраўск“. Доўск — іншае паселішча, хоць недалёка, на скрыжаваньні важных трасаў. Лукаеды — вёска ў Брагінскім раёне, цяпер „Кірава“ — таксама ахвяра тапанімічнай кіравізацыі.

Не. Качэ́рычы. У XVI стагодзьдзі — вялікакняскае сяло. Назва ад прашчура зь мянушкай ці дахрысьціянскім імем Кáчар. А ў 1935 годзе бальшавікі перайменоўвалі ўсё што можна ў гонар акурат застрэленага камуністычнага дзеяча Сяргея Кірава, у тым ліку і Качэрычы — у „Кіраўск“. А Лукаеды — вёска ў Брагінскім раёне, цяпер „Кірава“ — таксама ахвяра тапанімічнай кіравізацыі.

Так, Качэ́рычы. У XVI стагодзьдзі гэта было вялікакняскае сяло. Назва ад прашчура зь мянушкай ці дахрысьціянскім імем Кáчар. А ў 1935 годзе бальшавікі перайменоўвалі ўсё што можна ў гонар акурат застрэленага камуністычнага дзеяча Сяргея Кірава, у тым ліку і Качэрычы — у „Кіраўск“. Лукаеды — вёска ў Брагінскім раёне, цяпер „Кірава“ — таксама ахвяра тапанімічнай кіравізацыі.

Савецкая ідэалягічна правільная назва „Сьветлагорск“. Яна дэзарыентуе — у Расеі такіх чатыры штукі, а над Бярэзінай няма ані сьветлых, ані іншых гор. Пераназвалі горад у 1961 годзе, калі нейкаму начальніку спрадвечная назва Шацíлавічы або Шацíлкі (ад легендарнага заснавальніка Рамана Шацілы, XVI ст.) здалася непрыдатнаю для сьветлай камуністычнай будучыні.

Не. Назва дэзарыентуе — над Бярэзінай няма ані сьветлых, ані іншых гор, дый у Расеі такіх сьветлагорскаў чатыры штукі. Пераназвалі горад у 1961 годзе, калі нейкаму начальніку спрадвечная назва Шацíлавічы або Шацíлкі (ад легендарнага заснавальніка Рамана Шацілы, XVI ст.) здалася непрыдатнаю для сьветлай камуністычнай будучыні.

Не. Назва дэзарыентуе — у Расеі такіх чатыры штукі, а над Бярэзінай няма прасьвятленьня ў горы, затое ёсьць сьмярдзючы завод беленай цэлюлёзы, збудаваны кітайцамі. Пераназвалі горад у 1961 годзе, калі нейкаму начальніку спрадвечная назва Шацíлавічы або Шацíлкі (ад легендарнага заснавальніка Рамана Шацілы, XVI ст.) здалася непрыдатнаю для сьветлай камуністычнай будучыні.

Не. „Чэрвень“: так горад перайменавалі бальшавікі, калі захапілі яго ў чэрвені 1920 году. Назва іх нэрвавала: сьвятароў яны расстрэльвалі, а тут горад Ігýмен. Але папраўдзе назва Ігýмень (або Гумень), з 1387, таго ж кораня, што і назва гаспадарчага будынку гумно. Манастыра і адпаведна ігумена ў горадзе не было. А Івацэвічы, на шчасьце, перайменаваць не дайшлі рукі.

Так. Горад перайменавалі бальшавікі, калі захапілі яго ў чэрвені 1920 году. Назва іх нэрвавала: сьвятароў яны расстрэльвалі, а тут горад Ігýмен. Але папраўдзе назва Ігýмень (або Гумень), з 1387, таго ж кораня, што і назва гаспадарчага будынку гумно. Манастыра і адпаведна ігумена ў горадзе не было.

Не. „Чэрвень“: так горад перайменавалі бальшавікі, калі захапілі яго ў чэрвені 1920 году. Назва іх нэрвавала: сьвятароў яны расстрэльвалі, а тут горад Ігýмен. Але папраўдзе назва Ігýмень (або Гумень), з 1387, таго ж кораня, што і назва гаспадарчага будынку гумно. Манастыра і адпаведна ігумена ў горадзе не было. А „Іванава“ ў Берасьцейскай вобласьці — гэта папраўдзе Янаў.

Не. „Чэрвень“: так горад перайменавалі бальшавікі, калі захапілі яго ў чэрвені 1920 году. Назва іх нэрвавала: сьвятароў яны расстрэльвалі, а тут горад Ігýмен. Але папраўдзе назва Ігýмень (або Гумень), з 1387, таго ж кораня, што і назва гаспадарчага будынку гумно. Манастыра і адпаведна ігумена ў горадзе не было.

Не. Назва Койданаў ад імя татарскага вайскавода, ляяльнага ВКЛ, які ў XIV стагодзьдзі атрымаў права на сядзібу ў старажытным Крутагор’і. Паступова Койданаў двор паглынуў Крутагорʼе. Потым назву падладзілі да расейскіх, зрабілі Койданава. А ў 1932 годзе перайменавалі ў гонар стваральніка ЧК і канцлягераў

Назва Койданаў ад імя татарскага вайскавода, ляяльнага ВКЛ, які ў XIV стагодзьдзі атрымаў права на сядзібу ў старажытным Крутагор’і. Паступова Койданаў двор паглынуў Крутагорʼе. Потым назву падладзілі да расейскіх, зрабілі Койданава. А ў 1932 годзе перайменавалі ў гонар стваральніка ЧК і канцлягераў.

Не. Назва Койданаў ад імя татарскага вайскавода, ляяльнага ВКЛ, які ў XIV стагодзьдзі атрымаў права на сядзібу ў старажытным Крутагор’і і стаў там зусім сваім. Паступова Койданаў двор паглынуў Крутагорʼе. Потым назву падладзілі да расейскіх, зрабілі Койданава. А ў 1932 годзе перайменавалі ў гонар стваральніка ЧК і канцлягераў.

Не. Назва геаграфічна матываваная — ад радовішчаў балотнай жалезнай руды. Азначае ‘руднае верхавое балота’. Вядомая з XV стагодзьдзя. Рудобелка пасьпела трапіць у камуністычны канон: тут у у 1918–1920 гадах існавала так званая Рудобельская рэспубліка пад кантролем бальшавікоў. І ўсё роўна тыя ж бальшавікі Рудобелку перайменавалі. А геральдысты савецкай школы, не заглыбляючыся ў этымалёгію, угледзелі ў традыцыйнай беларускай назьве зьвяркоў „белок“.

Не. Назва куды больш старажытная, вядомая з XV стагодзьдзя, геаграфічна матываваная — ад радовішчаў балотнай жалезнай руды. Азначае ‘руднае верхавое балота’. Праўда, Рудобелка пасьпела трапіць у камуністычны канон: тут у у 1918–1920 гадах існавала так званая Рудобельская рэспубліка пад кантролем бальшавікоў. І ўсё роўна тыя ж бальшавікі Рудобелку перайменавалі. А геральдысты савецкай школы, не заглыбляючыся ў этымалёгію, угледзелі ў традыцыйнай беларускай назьве зьвяркоў „белок“.

Так. Назва геаграфічна матываваная — ад радовішчаў балотнай жалезнай руды. Азначае ‘руднае верхавое балота’. Вядомая з XV стагодзьдзя. Рудобелка пасьпела трапіць у камуністычны канон: тут у у 1918–1920 гадах існавала так званая Рудобельская рэспубліка пад кантролем бальшавікоў. І ўсё роўна тыя ж бальшавікі Рудобелку перайменавалі. А геральдысты савецкай школы, не заглыбляючыся ў этымалёгію, угледзелі ў традыцыйнай беларускай назьве зьвяркоў „белок“.

Горш. У „Сірэнеўку“. Па-беларуску слова „сірэнь“ нічога ня значыць, затое ў вымаўленьні першы галосны можа перад націскам пераходзіць у я. Так пераназвалі вёску Калёнія Равíны ў 1964 годзе тыя, хто не разумеў беларускага народнага значэньня слова калёнія — ‘хутар, выселкі’; гэта стары лацінізм.

У „Сірэнеўку“. Па-беларуску слова „сірэнь“ нічога ня значыць, затое ў вымаўленьні першы галосны можа перад націскам пераходзіць у я. Так пераназвалі вёску Калёнія Равíны ў 1964 годзе тыя, хто не разумеў беларускага народнага значэньня слова калёнія — ‘хутар, выселкі’; гэта стары лацінізм.

Горш. У „Сірэнеўку“. Па-беларуску слова „сірэнь“ нічога ня значыць, затое ў вымаўленьні першы галосны можа перад націскам пераходзіць у я. Так пераназвалі вёску Калёнія Равíны ў 1964 годзе тыя, хто не разумеў беларускага народнага значэньня слова калёнія — ‘хутар, выселкі’; гэта стары лацінізм.

Не. Назва геаграфічна матываваная — ад радовішчаў балотнай жалезнай руды. Азначае ‘руднае верхавое балота’. Вядомая з XV стагодзьдзя. Рудобелка пасьпела трапіць у камуністычны канон: тут у у 1918–1920 гадах існавала так званая Рудобельская рэспубліка пад кантролем бальшавікоў. І ўсё роўна тыя ж бальшавікі Рудобелку перайменавалі. А геральдысты савецкай школы, не заглыбляючыся ў этымалёгію, угледзелі ў традыцыйнай беларускай назьве зьвяркоў „белок“.

Так. Назва геаграфічна матываваная — ад радовішчаў балотнай жалезнай руды. Азначае ‘руднае верхавое балота’. Вядомая з XV стагодзьдзя. Рудобелка пасьпела трапіць у камуністычны канон: тут у у 1918–1920 гадах існавала так званая Рудобельская рэспубліка пад кантролем бальшавікоў. І ўсё роўна тыя ж бальшавікі Рудобелку перайменавалі. А геральдысты савецкай школы, не заглыбляючыся ў этымалёгію, угледзелі ў традыцыйнай беларускай назьве зьвяркоў „белок“.

Не. Назва куды больш старажытная, вядомая з XV стагодзьдзя, геаграфічна матываваная — ад радовішчаў балотнай жалезнай руды. Азначае ‘руднае верхавое балота’. Праўда, Рудобелка пасьпела трапіць у камуністычны канон: тут у у 1918–1920 гадах існавала так званая Рудобельская рэспубліка пад кантролем бальшавікоў. І ўсё роўна тыя ж бальшавікі Рудобелку перайменавалі. А геральдысты савецкай школы, не заглыбляючыся ў этымалёгію, угледзелі ў традыцыйнай беларускай назьве зьвяркоў „белок“.

Гэта савецкім генэралам тут чулася блізкае ім расейскае слова „пропойцы“, у беларускай мове такога слова няма. У 1944 годзе савецкая дывізія, якая брала горад, прэтэндавала на званьне гвардзейскай — Прапойскай. Таму старажытны горад перайменавалі ў безаблічны Слаўгарад. Папраўдзе Прапойск ад Прапошаск, які над Пропасьцю: так завуць вусьце ракі Проні ў Сож за стромыя берагі.

Не, пагатоў старабеларускае слова не паяць, а літавáць. Папраўдзе Прапойск ад Прапошаск, які над Пропасьцю: так завуць вусьце ракі Проні ў Сож за стромыя берагі. У 1944 годзе савецкая дывізія, якая брала горад, прэтэндавала на званьне гвардзейскай — Прапойскай. Але савецкім генэралам тут чулася блізкае ім расейскае слова „пропойцы“, хоць у беларускай мове такога слова няма. І старажытны горад перайменавалі ў безаблічны Слаўгарад.

Горад на рацэ Проні, яе вусьце ў Сож за стромыя берагі завуць Пропасьць. Адсюль назва гораду: Прапошаск –> Прапоськ –> Прапойск. У 1944 годзе савецкая дывізія, якая брала горад, прэтэндавала на званьне гвардзейскай — Прапойскай. Але савецкім генэралам тут чулася блізкае ім расейскае слова „пропойцы“, хоць у беларускай мове такога слова няма. І старажытны горад перайменавалі ў безаблічны Слаўгарад.

Не. Хвойнікі (народныя назвы яшчэ Хвайнікí, Хвойнічак). Першы пісьмовы ўспамін з 1492 году. Тут не перайменаваньне, а скажэньне, прычым дасавецкай пары. Калі Хвойнікі захапіла Расейская імпэрыя, акупацыйныя ўлады ўзялі за ўзор польскі варыянт Chojniki (choina — хвоя). У выніку зьнікла празрыстая для беларусаў повязь назвы гораду з хваёвымі лясамі. А Харашэвічы ёсьць і цяпер, яны ў Слонімскім раёне.

Не. Хвойнікі (народныя назвы яшчэ Хвайнікí, Хвойнічак). Першы пісьмовы ўспамін з 1492 году. Тут не перайменаваньне, а скажэньне, прычым дасавецкай пары. Калі Хвойнікі захапіла Расейская імпэрыя, акупацыйныя ўлады ўзялі за ўзор польскі варыянт Chojniki (choina — хвоя). У выніку зьнікла празрыстая для беларусаў повязь назвы гораду з хваёвымі лясамі.

Так, Хвойнікі (народныя назвы яшчэ Хвайнікí, Хвойнічак). Першы пісьмовы ўспамін з 1492 году. Тут не перайменаваньне, а скажэньне, прычым дасавецкай пары. Калі Хвойнікі захапіла Расейская імпэрыя, акупацыйныя ўлады ўзялі за ўзор польскі варыянт Chojniki (choina — хвоя). У выніку зьнікла празрыстая для беларусаў повязь назвы гораду з хваёвымі лясамі.

Не. Больш крэатыўна: перайменавалі абодва паселішчы. Яны сталі Нарач і Нарач, „аграгарадок“ і „курортны пасёлак“. І побач возера Нарач. Проста ідэальнае для арыентацыі на мясцовасьці тапанімічнае рашэньне. Кабыльнік — мястэчка з даўняй гісторыяй, пад гэтай назвай прынамсі з XVI ст. Купа — таксама архаічная традыцыйная назва.

Не. Больш крэатыўна: перайменавалі абодва паселішчы. Яны сталі Нарач і Нарач, „аграгарадок“ і „курортны пасёлак“. І побач возера Нарач. Проста ідэальнае для арыентацыі на мясцовасьці тапанімічнае рашэньне. Кабыльнік — мястэчка з даўняй гісторыяй, пад гэтай назвай прынамсі з XVI ст. Купа — таксама архаічная традыцыйная назва.

Так. Крэатыўна перайменавалі. Яны сталі Нарач і Нарач, „аграгарадок“ і „курортны пасёлак“. І побач возера Нарач. Проста ідэальнае для арыентацыі на мясцовасьці тапанімічнае рашэньне. Кабыльнік — мястэчка з даўняй гісторыяй, пад гэтай назвай прынамсі з XVI ст. Купа — таксама архаічная традыцыйная назва.