Суд над 11 ашмянскімі мытнікамі. Хроніка першага дня

З кожнага аўтамабіля з кветкамі, якія праходзілі празь мяжу без адпаведнага нагляду, мытнікі бралі ад 150 да 250 даляраў, а зь іншым таварам — да 300 даляраў.

Зь іх па 10 даляраў перадавалася кожнаму з начальнікаў на розных узроўнях. На вяршыні гэтай піраміды знаходзіўся, паводле сьледзтва, начальнік Ашмянскай мытні. Відаць, маецца на ўвазе Іван Нівяркевіч, які летась быў асуджаны на 7 гадоў. Але ягонае імя ў абвінавачаньні не называюць.

Гучыць імя мытніка Высоцкага, які, паводле сьледзтва, дамаўляўся з прадстаўнікамі фірмаў, якія перавозілі празь мяжу тавары. У тым ліку дамаўляліся на тэрыторыі Літвы. Гэтак жа ў Літве дамовіўся з расейцам Малаевым мытнік Башлыкевіч (ягонае імя прагучала ў абвінавачаньні, хаця ў гэтай справе яго няма).

Названа больш як 400 транспартных сродкаў, якія мытнікі прапусьцілі празь мяжу з парушэньнямі. Гаворка вядзецца пра пэрыяд з 2011 па 2014 год.

Названыя каля 10 прозьвішчаў мытнікаў, якія гэта забясьпечылі. Юркойця сярод іх няма. Наогул прозьвішча Юркойця ў той частцы абвінавачаньня, якую ўжо зачыталі пракуроры, яшчэ не гучала.

Падсуднаму Высоцкаму сьледчыя налічылі хабар больш як на 19 тысяч даляраў. Яшчэ аднаму мытніку, Курневічу, — больш за 9 тысяч даляраў.

Гучыць нейкае АТ «Міленіюм», на адрас якога накіроўваліся транспартныя сродкі, за якія браўся хабар па 250 даляраў. Афармляў Курневіч на загад Высоцкага. Гэта было ў 2013 годзе, больш за 10 фактаў.

Апроч «Міленіюма» згадваецца яшчэ адна фірма, АТ «Гармонія», якая давала хабар па 250 даляраў за машыну.

За 2014 год фігуруе фірма «Балтыйскі падарунак». Афармляў Курневіч на загад Карповіча, атрымана за гэта па 200–210 даляраў.

Начальнікаў мытні судзяць у абласным судзе

Стала вядома, што ўсяго мытнікаў разьбілі на 4 групы. Тут, у Партызанскім судзе Менску, сёньня судзяць Лапейку, Швіта, Высоцкага, Бабровіча, Нагорскага, Чэпіна, Часнойця, Казьмірчука, Курневіча, Страйко, Юркойця. У Кастрычніцкім судзе мусяць судзіць яшчэ адну групу. Начальнікаў судзяць у Менскім абласным судзе. Зь 1 лістапада таксама ідзе працэс у Фрунзенскім судзе.

Абвешчаны перапынак да 14.30.

У абвінавачаньні гучыць шмат прозьвішчаў мытнікаў, якіх няма ў гэтай залі і, адпаведна, ім не выстаўляецца абвінавачаньне па дадзенай справе. Але яны фігуруюць як удзельнікі эпізодаў, якія сьледзтва кваліфікуе як злачынныя. Прыкладам, як нейкі Мароз, прозьвішча якога гучала нядаўна ў сувязі з абвінавачаньнем падсуднаму Лапейку.

Судзьдзя зрабіў заўвагу пракурору

Адбыўся інцыдэнт. Абвінавачаньне пачаў зачытваць другі пракурор, але той чытаў яшчэ цішэй, чым першы. Праз хвіліну публіка абурылася: «Кажыце грамчэй, уключыце мікрафоны!»

Судзьдзя мусіў зрабіць заўвагу пракурору, і тады той пачаў чытаць сапраўды гучней, але мікрафоны ў залі гэтак і не ўключылі. Два мікрафоны стаяць на стале пракурораў, але адвернутыя ў процілеглы бок.

Пракурора кепска чуваць

Адвакаты ўткнуліся ў свае паперы, публіка ў залі — у мабільныя тэлефоны. Пракурор чытае ледзь чутна, здаецца, зараз засьне.

Доўгі пералік машын

Гучыць доўгі пералік транспартных сродкаў, якія «аформіў мытнік Лапейка па ўказаньні Мароз» — называецца дзень, калі гэта было, і колькі атрымана даляраў. У асноўным гучыць хабар у 250 даляраў ЗША. Ужо больш за 20 пазыцыяў.

Сума хабараў — 800 тысяч даляраў

Яшчэ гучаць зьвесткі пра падсуднага Высоцкага. Што нібыта паведамляў падначаленым мытнікам назвы фірмаў, грузы якіх трэба вызваліць ад кантролю, каб атрымаць хабар. Сумы гучалі ад 250 да 110 даляраў за аўтамабіль. Эпізоды тычыліся 2010, 2012, 2014, 2015 гадоў. Грошы перадаваліся ў розных месцах, у тым ліку ў Вільні і на дарогах Беларусі. Усяго было атрымана для арганізаванай групы больш за 800 тысяч даляраў. Зь іх Лапейка, якому чытаюць абвінавачаньне, атрымаў, паводле сьледзтва, каля 9 тысяч даляраў.

250 даляраў хабару з машыны

Паводле абвінавачаньня, якое зачытвае пракурор, грузы ішлі з краінаў Эўразьвязу ў Расею, Казахстан. Гучаць словы пра злачынную групоўку мытнікаў: што яны разьмяркоўвалі ролі, дамовіліся пра спосабы зносінаў, рэгулярна даводзіліся зьвесткі пра грузы, якія трэба было прапусьціць безь перашкодаў, для кансьпірацыі былі набытыя адмысловыя мабільнікі і сім-карты.

Памеры хабару за аўтамабіль — спачатку 250 даляраў, потым 210. Па другой катэгорыі грузу — 150-100 даляраў. За машыну з кветкамі — 80. Парадак быў такі, што грошы перадаваліся начальніку, які браў сваю долю. Тады грошы ішлі далей, і розныя начальнікі бралі зь іх сваю долю. Начальнікі штомесяц перадавалі з гэтых грошай частку начальніку мытні. Гучаць прозьвішчы мытнікаў (сярод іх Бубноў, іншыя чуваць дрэнна, пракурор чытае вельмі ціха). Таксама гучыць, што начальнік даваў указаньні аб дадатковых захадах мытнага кантролю, каб прымусіць заплаціць хабар. Гэта паведамляецца пра падсуднага Т. Высоцкага. Груз ішоў у Самару.

Пачалося судовае сьледзтва

​

Пракурор пачаў зачытваць абвінавачваньне з мытніка А. Лапейкі. Паводле сьледзтва, Лапейка нібыта ўваходзіў у склад злачыннай групы з 2010 па 2015 год, за грашовае ўзнагароджаньне прапускаў транспарт з грузам без адпаведнага афармленьня праз мытны пераход «Каменны лог».

Узгадваецца эпізод з транспартам з кветкамі зь Літвы (ці ў Літву). Называюцца таксама як саўдзельнікі Высоцкі ды іншыя, якіх няма ў гэтай справе.

Ня ўсіх зьмясьцілі ў клетку

​

Ідзе апытаньне падсудных: дадзеныя, зь якога часу былі затрыманыя, калі атрымалі копію абвінавачаньня... Гэта звычайная працэдура, якая тут расьцягнулася ўжо на 10 хвілінаў, бо падсудных 11 чалавек. Высьветлілася, што 6 зь іх знаходзяцца не ў жалезнай клетцы, а ў залі — ім была зьмененая мера стрыманьня.

Алесь Юркойць установачныя дадзеныя паведаміў па-беларуску.