Югаславія стала правамоцным сябрам Пакту аб стабільнасьці ў Паўднёва-Усходняй
Эўропе – праграмы, якая фінансуецца Злучанымі Штатамі і Эўрапейскім Зьвязам.
Рашэньне аб прыёме Югаславіі было прынятае ў сувязі з абраньнем новага
прэзыдэнта краіны.
Абвяшчаючы сёньня ў Бухарэсьце пра далучэньне Югаславіі да Пакту, кіраўнік
Пакту для Паўднёва-Усходняй Эўропы спадар Бодо Хомбах адзначыў, што тым
самым “міжнародная супольнасьць працягвае руку Югаславіі”.
Пакт стабільнасьці быў створаны Эўразьвязам у чэрвені 1999 году і праз
два месяцы фармальна зацьверджаны на сустрэчы ў Сараеве, на якой прысутнічалі
Прэзыдэнт ЗША Біл Клінтан ды іншыя сусьветныя лідэры. Мэта Пакту – забясьпечыць
эканамічную і фінансавую падтрымку краінам Паўднёва-Усходняй Эўропы і спрыяць
усталяваньню дэмакратыі ў тых краінах, дзе яна мае слабыя традыцыі.
Хаця летась Югаславія і не была дапушчаная да ўдзелу ў канфэрэнцыі,
але ЗША ды іншыя краіны, якія фінансуюць праграму, ўжо тады заявілі, што
Бялград будзе ўдзельнікам Пакту, як толькі ў краіне ўсталюецца дэмакратыя.
Сёньняшняя падзея будзе мець для Югаславіі абсалютна канкрэтны вынік.
Бодо Хомбах пацьвердзіў выдзяленьне Югаславіі 200 мільёнаў эўра (гэта прыблізна
175 мільёнаў даляраў) для закупу мэдыкамэнтаў, харчаваньня і энерганосьбітаў,
асабліва неабходных краіне ў зімовы пэрыяд. Ён таксама паведаміў, што ў
лістападзе прадстаўнікі Пакту наведаюць Бялград.
Прадстаўнік Югаславіі Горан Свіланавіч заявіў, што за свой ўдзел у Пакце
Югаславія была вымушаная заплаціць чалавечымі жыцьцямі і цяжкім эканамічным
становішчам. “Мы імкнемся нармалізаваць адносіны як на палітычным, гэтак
і на эканамічным ўзроўні, – цытуе агенцтва Associated Press словы Свіланавіча.
– Мы будзем імкнуцца дасягнуць высокіх стандартаў Пакту стабільнасьці”.
Прадстаўнік Югаславіі адзначыў таксама, што ягоная краіна імкнецца ўсталяваць
цеснае супрацоўніцтва з ААН, Міжнародным Валютным Фондам і Ўсясьветным
банкам, якое раней было немагчыма дзякуючы палітыцы Слабадана Мілошавіча.
Пад час паседжаньня ўдзельнікаў Пакту ў Бухарэсьце міністар замежных
справаў Румыніі Пётра Роман ў сваім выступе прывітаў дэмакратычныя зьмены
ў Югаславіі: “Мы разглядаем вас як дэмакратычную частку дэмакратычнай Эўропы”,
– сказаў румынскі міністар.
Тым часам, у самой Югаславіі ў цэнтры ўвагі грамадзтва – фармаваньне
пераходнага ўраду, які будзе кіраваць краінай да прызначаных на 23 сьнежня
парлямэнцкіх выбараў. Урад гэты, паводле дамоўленасьці, складаецца з прадстаўнікоў
як партыі Мілошавіча, гэтак і прыхільнікаў Каштуніцы.
Як паведамляе сёньня агэнцтва France Press мяркуецца, што колькасьць
міністэрстваў будзе скарочаная з цяперашніх 30-ці да чатырнаццаці, пры
гэтым дэмакраты будуць кантраляваць міністэрства замежных справаў і ўнутраных
справаў.
Складанасьць ў тым, што Чарнагорыя ня мае намеру далучацца да фармаваньня
новага ўраду, як вынікае з апошніх заяваў Прэзыдэнта Міло Джуканавіча.
Жыхары гэтай рэспублікі практычна ня ўдзельнічалі ў галасаваньні на апошніх
прэзыдэнцкіх выбарах; назіральнікі адзначаюць ўзмацненьне тэндэнцыяў на
аддзяленьне Чарнагорыі ад Бялграду, нягледзячы на перамогу там дэмакратыі.
Апынуўшыся перад такой пагрозай, якая, фактычна, можа скасоўваць Югаславію
як краіну і стварыць дзьве самастойныя краіны – Сэрбію і Чарнагорыі, Ваіслаў
Каштуніца, тым ня менш, выявіў адсутнасьць імпэрскіх амбіцыяў. Што пацьвярджае
і ягоная цяперашняя заява перад заўтрашнім візытам у Маскву: ён заявіў,
што ня бачыць сэнсу ў далучэньні Югаславіі да Расеі і Беларусі.
Сяргей Навумчык, Прага
Самае папулярнае
1