Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Арлоў напісаў начальнікам беларускіх турмаў


"Я ўпэўнены, што ўлада, якая прыйдзе на зьмену цяперашняй, саджаць сваіх апанэнтаў на ланцуг ня будзе. Але адказваць давядзецца".









Начальніку горацкай калёніі
начальніку наваполацкай калёніі
начальніку івацэвіцкай калёніі
начальніку магілеўскай калёніі
начальніку бабруйскай калёніі
і ўсім начальнікам перапоўненых калёній і турмаў Беларусі

Грамадзяне начальнікі!

Мне ня хочацца думаць, што вы зь дзяцінства марылі стаць начальнікамі турмаў. Напэўна, так склаліся абставіны. Магчыма, кагосьці з вас проста прымусілі. Трэба ж некаму рабіць самую чорную працу.

Часам я спрабую паставіць сябе на вашае месца. Напрыклад, думаю, што б я адказаў спадарожніку ў цягніку ці самалёце на пытаньне, кім працую. Дырэктарам гатэлю? Інжынэрам чалавечых душ? Ці хапіла б у мяне сьмеласьці прызнацца, што я – начальнік беларускай турмы?

У абыватальскай сьвядомасьці яшчэ не памерла даўно загнаная туды думка, што невінаватага ў турму не пасадзяць. Але каму, як ня вам, выдатна вядома, што гэта хлусьня. У розныя часы за краты траплялі ня толькі абсалютна невінаватыя людзі. Вельмі часта там апыналіся лепшыя. Яны былі вінаватыя ў тым, што хацелі свабоды, сьвятла, праўды не для сябе, а для ўсіх, для цэлай краіны. Потым іх лічылі гонарам нацыі, іхнімі імёнамі называлі вуліцы й плошчы, ім ставілі помнікі.

Вы, пэўна ж, ведаеце, што некалі вязьнем менскага Пішчалаўскага замку — цяперашняй Валадаркі — быў малады Якуб Колас.
А за паўстагодзьдзя да яго там сядзелі паплечнікі Кастуся Каліноўскага, удзельнікі нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863 году. Вы павінны ведаць і пра тых, хто быў зьняволены ў сумна, а дакладней, страшна вядомай “амэрыканцы” ў 1930-я гады.

Там катавалі й разлучалі з жыцьцём самых таленавітых, сумленных, адданых Беларусі.

Калісьці мяне запрасілі выступіць перад сябрамі “Маладога Фронту”. Мы гаварылі пра літаратуру і гісторыю. На сьцяне быў напісаны дэвіз маіх слухачоў – “Беларусь – гэта сьвятое”. Я спрабую ўявіць, які дэвіз у тых, хто праз два дні рэзаў дзьверы той кватэры аўтагенам і заганяў Зьмітра Дашкевіча, Насту Палажанку ды іхніх аднадумцаў у аўтазак.

Я кожны дзень думаю пра тое, што адбываецца ў гэтыя хвіліны зь Зьмітром Дашкевічам, Мікітам Ліхавідам, якога зноў і зноў кідаюць у карцэр, зь Фёдарам Мірзаянавым і Зьмітром Драздом, зь Міколам Статкевічам і Андрэем Саньнікавым… Нядаўна ў прэсе зьявілася паведамленьне, што палітвязьня Зьмітра Бандарэнку ў карцэры садзілі на ланцуг. Гэтага моцнага, вольналюбівага, мужнага чалавека хацелі прынізіць да ўзроўню сабакі. Але турэмшчыкі прынізілі не яго, а – у чарговы раз – сябе.

Я ўпэўнены, што ўлада, якая прыйдзе на зьмену цяперашняй, саджаць сваіх апанэнтаў на ланцуг ня будзе. Але адказваць давядзецца. Падумайце пра гэта, грамадзяне начальнікі, сёньня, калі ў вашых руках чалавечая годнасьць, здароўе, а магчыма, і жыцьцё тых, чые імёны ведае ня толькі Беларусь, але і ўвесь свабодны сьвет.

Уладзімер Арлоў,
пісьменьнік
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG