Тры гады таму Нацыянальны гуманітарны ліцэй імя Якуба Коласа зьліквідавалі паводле загаду Міністэрства адукацыі. Калектыў пазбавілі будынку на вуліцы Кірава. Але ліцэй захаваўся й перайшоў на нелегальнае становішча.
Сёлета з 28 выпускнікоў коласаўскага ліцэю 14 чалавек паступілі ва ўнівэрсытэты Польшчы. Да іх далучыліся трое выпускнікоў, якія летась скончылі ліцэй і вучыліся ў беларускіх унівэрсытэтах. Яшчэ некалькі чалавек паступілі ў каледжы Нарвэгіі й Італіі. 12 выпускнікоў пасьпяхова здалі ўступныя іспыты ў беларускія ўнівэрсытэты. Гаворыць дырэктар ліцэю Ўладзімер Колас:
(Колас: ) “Вельмі пасьпяхова яны здалі экстэрнам свае выпускныя экзамэны –і пацьвердзілі ліцэйскі ўзровень у часе здачы ўступных іспытаў. Дастаткова назваць такі факт, што сярэдні прахадны бал ува ўнівэрсытэт быў 23, а ў нашых выпускнікоў сярэдні бал – 34. Гэта сьведчыць пра ўзровень ліцэйскай адукацыі. Некаторыя паступілі ня толькі на гуманітарныя спэцыяльнасьці, а ў радыётэхнічны й нават у політэхнічны інстытуты”.
Спадар Колас паведаміў “Свабодзе”, што сытуацыя сёлета ня зьменіцца, і ліцэй будзе працягваць працу ў нелегальных умовах.
(Колас: ) “Пэрспэктывы, на вялікі жаль, пакуль што не мяняюцца. Мы ведаем, што ў будынку ліцэю быў праведзены нарэшце рамонт і нарэшце знайшлася ўстанова, якая не пагрэбавала і ў якой хапіла сумленьня ўвайсьці ў будынак, адабраны ў дзяцей, адабраны ў будучыні Беларусі. Гэтая ўстанова называецца суд Цэнтральнага раёну”.
Намесьнік дырэктара ліцэю Лявон Баршчэўскі лічыць, што былыя ліцэісты будуць працаваць на Беларусь, незалежна ад месца іхнага знаходжаньня.
(Баршчэўскі: ) “Творчая праца, праца гуманітарыя не залежыць ад фізычнага месца знаходжаньня чалавека. Можна, седзячы за мяжой, дзякуючы інтэрнэту, дзякуючы яшчэ шмат чаму, быць у курсе таго, што робіцца ў духоўным жыцьці, удзельнічаць у гэтым, пісаць творы, выкладаць, пісаць падручнікі, рабіць інтэрнэт-старонкі, выконваць розныя праекты”.
Выпускніца Ліза Патоцкая паступіла ў каледж у Нарвэгіі. Ейная маці лічыць, што дачка заслужыла вучобу ў замежжы. Гаворыць Марыя Патоцкая:
(Патоцкая: ) “Паехаць туды вучыцца ня надта лёгка. Трэба было здаць 15 іспытаў, празь дзень. Гэта вытрымае ня кожны вучань. Дзеці, якія едуць з нашага ліцэю вучыцца за мяжу, – упэўнена – усе вернуцца. Але, каб яны сюды вярнуліся, мы, дарослыя, бацькі, павінны стварыць неабходныя ўмовы для вяртаньня на Радзіму. Пад час выбарчай кампаніі колькі маладых людзей было выключана з ВНУ, кінута ў турмы! Бацькі насілі ім перадачы… Я ўвесь час думала: “А дзе ж былі бацькі?” Бацькі якраз павінны рабіць сьветлую будучыню сваім дзецям, а не спадзявацца на дзяцей”.
Напрыканцы жніўня адбудзецца дадатковы набор абітурыентаў для здачы экзамэнаў на першы, другі й трэці курсы зьліквідаванага ўладамі ліцэю. Сёлета сярод абітурыентаў быў конкурс два з паловай чалавекі на месца.
Сёлета з 28 выпускнікоў коласаўскага ліцэю 14 чалавек паступілі ва ўнівэрсытэты Польшчы. Да іх далучыліся трое выпускнікоў, якія летась скончылі ліцэй і вучыліся ў беларускіх унівэрсытэтах. Яшчэ некалькі чалавек паступілі ў каледжы Нарвэгіі й Італіі. 12 выпускнікоў пасьпяхова здалі ўступныя іспыты ў беларускія ўнівэрсытэты. Гаворыць дырэктар ліцэю Ўладзімер Колас:
(Колас: ) “Вельмі пасьпяхова яны здалі экстэрнам свае выпускныя экзамэны –і пацьвердзілі ліцэйскі ўзровень у часе здачы ўступных іспытаў. Дастаткова назваць такі факт, што сярэдні прахадны бал ува ўнівэрсытэт быў 23, а ў нашых выпускнікоў сярэдні бал – 34. Гэта сьведчыць пра ўзровень ліцэйскай адукацыі. Некаторыя паступілі ня толькі на гуманітарныя спэцыяльнасьці, а ў радыётэхнічны й нават у політэхнічны інстытуты”.
Спадар Колас паведаміў “Свабодзе”, што сытуацыя сёлета ня зьменіцца, і ліцэй будзе працягваць працу ў нелегальных умовах.
(Колас: ) “Пэрспэктывы, на вялікі жаль, пакуль што не мяняюцца. Мы ведаем, што ў будынку ліцэю быў праведзены нарэшце рамонт і нарэшце знайшлася ўстанова, якая не пагрэбавала і ў якой хапіла сумленьня ўвайсьці ў будынак, адабраны ў дзяцей, адабраны ў будучыні Беларусі. Гэтая ўстанова называецца суд Цэнтральнага раёну”.
Намесьнік дырэктара ліцэю Лявон Баршчэўскі лічыць, што былыя ліцэісты будуць працаваць на Беларусь, незалежна ад месца іхнага знаходжаньня.
(Баршчэўскі: ) “Творчая праца, праца гуманітарыя не залежыць ад фізычнага месца знаходжаньня чалавека. Можна, седзячы за мяжой, дзякуючы інтэрнэту, дзякуючы яшчэ шмат чаму, быць у курсе таго, што робіцца ў духоўным жыцьці, удзельнічаць у гэтым, пісаць творы, выкладаць, пісаць падручнікі, рабіць інтэрнэт-старонкі, выконваць розныя праекты”.
Выпускніца Ліза Патоцкая паступіла ў каледж у Нарвэгіі. Ейная маці лічыць, што дачка заслужыла вучобу ў замежжы. Гаворыць Марыя Патоцкая:
(Патоцкая: ) “Паехаць туды вучыцца ня надта лёгка. Трэба было здаць 15 іспытаў, празь дзень. Гэта вытрымае ня кожны вучань. Дзеці, якія едуць з нашага ліцэю вучыцца за мяжу, – упэўнена – усе вернуцца. Але, каб яны сюды вярнуліся, мы, дарослыя, бацькі, павінны стварыць неабходныя ўмовы для вяртаньня на Радзіму. Пад час выбарчай кампаніі колькі маладых людзей было выключана з ВНУ, кінута ў турмы! Бацькі насілі ім перадачы… Я ўвесь час думала: “А дзе ж былі бацькі?” Бацькі якраз павінны рабіць сьветлую будучыню сваім дзецям, а не спадзявацца на дзяцей”.
Напрыканцы жніўня адбудзецца дадатковы набор абітурыентаў для здачы экзамэнаў на першы, другі й трэці курсы зьліквідаванага ўладамі ліцэю. Сёлета сярод абітурыентаў быў конкурс два з паловай чалавекі на месца.