Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Я ўпёрся ў безбарʼернае асяродзьдзе» — вазочнік Яўген Зяневіч тыднямі не выходзіць з кватэры


Яўген Зяневіч тры гады лістуецца з уладамі, каб пабудаваць пандус
пачакайце

No media source currently available

0:00 0:04:14 0:00

Яўген Зяневіч тры гады лістуецца з уладамі, каб пабудаваць пандус

Дом 38-гадовага менчука Яўгена Зяневіча не адпавядае ўмовам «безбарʼернага асяродзьдзя». Тры гады Яўген змагаецца, каб гарадзкія ўлады ўсталявалі ў ягоным доме пандус для інваліднага вазка. Пакуль безвынікова.

Паехаў купацца на возера — апынуўся ў інвалідным вазку

Жыцьцё ў інвалідным вазку для 38-гадовага Яўгена пачалося дваццаць гадоў таму.

«Нарадзіўся я і вырас у Менску, адвучыўся ў школе, паступіў у Менскі вышэйшы каледж грамадзянскай авіяцыі. Калі быў яшчэ на першым курсе, паехаў зь сябрамі адпачываць на вадаём. Нырнуў, зламаў шыю — так апынуўся ў вазку», — коратка ўзгадвае падзеі Яўген і працягвае:

«Наступствы гэтай траўмы такія, што чалавек становіцца цалкам нерухомы ад грудзей. Я два гады і праляжаў у ложку. Але дзякуючы маім родным амаль аднавіў рухомасьць рук, а вось ногі засталіся бязьдзейнымі».

Кватэра ў Яўгена пабудаваная так, каб ён мог жыць зусім самастойна
Кватэра ў Яўгена пабудаваная так, каб ён мог жыць зусім самастойна

Яўген кажа, што другое жыцьцё ў яго распачалося пасьля таго, як трапіў на зборы актыўнай рэабілітацыі ў Менскай асацыяцыі інвалідаў-вазочнікаў. Там яго навучылі ня быць залежным ад іншых людзей і весьці ўмоўна-самастойнае жыцьцё.

«Фактычна — гэта навучыцца жыць зь іншым целам: навучыцца, як надзець нагавіцы, шкарпэткі, сесьці ў вазок і легчы ў ложак. Многія траўмаваныя людзі могуць гэта рабіць, але ня ведаюць як, і застаюцца цалкам залежныя ад іншых людзей. А пабытовая рэабілітацыя — яна вельмі важная».

Працаваў «даглядчыкам», а цяпер паўнавартасны супрацоўнік буйнога інтэрнэт-рэсурсу

Сацыяльная і пабытовая адаптацыя — галоўны крок да таго, што інвалід ня толькі ня будзе ўтрыманцам сваіх родных і дзяржавы, але нават зможа прыносіць карысьць, — перакананы Яўген на ўласным прыкладзе.

«Ужо праз чатыры гады пасьля траўмы я пачаў працаваць дыспэтчарам у інтэрнэт-краме: прымаў замовы, даваў кансультацыі. Потым абавязкаў дадавалася — пачаў суправаджаць сайт, і цяпер гэта сталая афіцыйная праца на буйным інтэрнэт-партале».

Яўген на працоўным месцы ад раньня
Яўген на працоўным месцы ад раньня

Яўген кажа, што праца для інваліда — гэта ня толькі пытаньне запатрабаванасьці і заробку, але і магчымасьць павялічыць мізэрную пэнсію па інваліднасьці.

«У мяне была пэнсія па інваліднасьці 180 рублёў на цяперашнія грошы. У нашай краіне трэба, каб заўсёды хтосьці інваліду дапамагаў. І мая мама дапамагла мне сабраць даведкі пра гады маёй працы на інтэрнэт-сайце, бо я нізавошта ня здолеў бы гэтага зрабіць. І цяпер я атрымліваю каля 300 рублёў — працоўную пэнсію. Інакш я ня ведаю, як бы я жыў. Гэта было б не жыцьцё, а падтрымка фізычнага цела ў рэжыме існаваньня».

Яўген перакананы, што бальшыня людзей з інваліднасьцю маглі б працаваць, але ня ведаюць, як гэта зрабіць. «Вельмі важна, каб у краіне разьвівалася дыстанцыйная праца для тых, хто ня можа дабірацца да працы самастойна. Тым больш што разьвіцьцё інтэрнэт-тэхналёгіяў дае такую магчымасьць. Павінна быць дзяржаўная праграма для такіх людзей, многія зь якіх могуць прыносіць карысьць сабе і дзяржаве, але ня ведаюць, як гэта зрабіць. Мне пашанцавала — я працую дома. Інакш, з нашым «безбарʼерным» асяродзьдзем, гэта было б немагчыма.

Яўген жыве ў новым сучасным доме, але пандусаў у ім няма
Яўген жыве ў новым сучасным доме, але пандусаў у ім няма

Я ўпёрся ў «безбарʼернае асяродзьдзе» — гэта для мяне галоўная тэма

Пытаньне безбарʼернага асяродзьдзя Яўген вырашыў для сябе самастойна: цырульнік падстрыгае яго дома, а прадукты дастаўляюць адпаведныя службы буйных гандлёвых цэнтраў.

«Я магу за тыдзень ні разу ня выйсьці з дому, а то і за два — звычайная справа. Гэта трэба цэлую апэрацыю падрыхтоўваць: знаходзіць людзей, каб хтосьці побач быў. На словах у нас усё добра: у нас жа ёсьць і законы, якія закліканыя забясьпечваць безбарʼернае асяродзьдзе для ўсіх катэгорыяў грамадзян краіны.

А насамрэч, нават выходзячы за парог сваёй кватэры, сустракаесься з праблемамі. Нават парожкі паміж дзьвярыма ў агульных калідорах вышэйшыя за пяць сантымэтраў. І гэта небясьпечна тым, што я магу не пераехаць гэты адзіны парожак і нават перакуліцца. Пераадолелі мы гэтыя цяжкасьці, да прыкладу, прыехалі да падʼезду, а там прыступкі і няма пандуса — у новым сучасным доме. Папрасіў я людзей, якія міма праходзілі — мяне спусьцілі. Далей — бардзюр высокі. І ўсюды мне трэба кагосьці прасіць, каб кудысьці мне дабрацца — вось такое ў нас „безбарʼернае“ асяродзьдзе».

Трохгадовая перапіска зь дзяржаўнымі ўладамі пра ўсталяваньне пандуса, якога так і няма
Трохгадовая перапіска зь дзяржаўнымі ўладамі пра ўсталяваньне пандуса, якога так і няма

Тры гады перапіскі зь Менгарвыканкамам

«Вось гэтыя лісты — перапіска з прычыны аднаго пандуса», — Яўген паказвае стос папераў з афіцыйнымі блянкамі Менгарвыканкаму.

«Наш дом абслугоўвае таварыства ўласьнікаў, і калі я зьвярнуўся да гарадзкіх уладаў, то мне адказалі, што калі б дом абслугоўваў ЖЭС, то яны б зрабілі, а паколькі таварыства ўласьнікаў — няхай таварыства ўласьнікаў і будуе».

Паводле Яўгена, «футбол» доўжыўся больш за тры гады. У выніку гарадзкія ўлады ўключылі-такі дом у праграму 2016 году на будоўлю пандуса. Але год завяршаецца, а будоўля так і не пачалася.

«У нас маразм адбываецца. Ёсьць чалавек — грамадзянін Рэспублікі Беларусь. Ёсьць шэраг законаў, якія бароняць ягоныя правы. Але адносна мяне яны не працуюць. Атрымліваецца, што я нейкі недаграмадзянін? Мне падаецца, што безбарʼернае асяродзьдзе павінна быць безумоўна. І гаворка ня толькі пра пандус, а каб было безбарʼернае перасоўваньне да прыпынкаў грамадзкага транспарту. А тым людзям зь Менгарвыканкаму я параіў бы пагутарыць наўпрост з інвалідамі, даведацца, што ім патрэбна, каб яны маглі дабрацца да крамы ці цырульні, да прыкладу. Бо вы на вашай пасадзе не для сябе, а для людзей, для грамадзян нашага гораду і нашай краіны».

Простую ежу — кашу і суп — Яўген гатуе сабе сам
Простую ежу — кашу і суп — Яўген гатуе сабе сам

Па юрыдычную падтрымку ў змаганьні за безбарʼернае асяродзьдзе Яўген Зяневіч зьвярнуўся ў праваабарончую арганізацыю «Офіс па правах людзей з інваліднасьцю». Юрыстка гэтай арганізацыі Вольга Ліхачова кажа:

«Калі чалавек апынуўся ў такім становішчы, то ён павінен абаперціся на адпаведныя нарматыўна-прававыя акты. Перадусім гэта Канстытуцыя, а таксама тры законы. „Закон аб абароне інвалідаў“ — артыкулы 26 і 27 наўпрост абавязваюць дзяржаўныя органы кіраваньня, а таксама мясцовыя органы забясьпечыць увесь комплекс безбарʼернага асяродзьдзя для чалавека з інваліднасьцю па месцы ягонага жыхарства. І яшчэ два законы зьвязаныя з пытаньнем безбарʼернага асяродзьдзя: гэта „Закон аб папярэджаньні інваліднасьці і рэабілітацыі інвалідаў“, артыкул 14, і „Закон аб архітэктурнай і горадабудаўнічай дзейнасьці“, артыкул 10, дзе таксама гаворыцца пра абавязак арганізаваць безбарʼернае асяродзьдзе. У прыватнасьці, „Закон аб сацыяльнай абароне“ не разьмяжоўвае, ці гэты дом знаходзіцца на балянсе жыльлёва-будаўнічага каапэратыву, ці на балянсе дзяржаўнага жыльлёвага фонду, ЖЭСу. Разьдзяленьне дамоў згодна з падведамнасьцю законам не прадугледжана. Мы як юрысты лічым, што гэтая норма закону павінна дзейнічаць незалежна ад віду жылога памяшканьня».

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG