Лінкі ўнівэрсальнага доступу

У Курапатах зробяць «турыстычную зону»


Такая прапанова ўтрымліваецца ў прадстаўленым учора гарадзкімі ўладамі генэральным пляне разьвіцьця Менску.

Усяго такіх турыстычных зонаў у Менску будзе дзевяць — «Менск-цэнтар», «Праспэкт Пераможцаў», «Праспэкт Незалежнасьці», «Партызанскі праспэкт», «Лошыцкі сядзібна-паркавы комплекс», «Курасоўшчына», «Студэнцкая вёска», «Кальварыя» і «Курапаты».

Стварэньне турыстычных зонаў, паводле аўтараў праекту, дапаможа сфармаваць Менск як цэнтар турызму эўрапейскага ўзроўню.

Гісторык Ігар Кузьняцоў адзначае, што мяняць статус Курапатаў немэтазгодна — ён ужо зафіксаваны ў дакумэнтах:

Курапаты

Курапаты — урочышча пад Менскам, дзе ў 1937–1941 гадах карнікі НКВД расстралялі, паводле розных падлікаў, ад 40 да 200 тысяч чалавек.

У красавіку — траўні 1988 году ў лясным масіве Курапаты былі знойдзены астанкі людзей, гэтыя факты хутка сталі шырока вядомыя, дзякуючы дзейнасьці Зянона Пазьняка і грамадзкай арганізацыі «Мартыралёг Беларусі».

У чэрвені 1988 году створана ўрадавая камісія, і пракуратурай БССР узбуджана крымінальная справа па выяўленых фактах.

У працэсе расьследаваньня, як пацьверджана ў інфармацыйным паведамленьні Генэральнай пракуратуры Рэспублікі Беларусь у чэрвені 1996 году, устаноўлена, што тут з 1937 па 1941 супрацоўнікі НКУС БССР расстрэльвалі рэпрэсаваных жыхароў рэспублікі.

Пры аглядзе ляснога масіву выяўлена, што на тэрыторыі каля 30 га разьмешчана 510 пахаваньняў, з якіх у часе эксгумацыі праверана 8 і ў 6 з іх знойдзены шкілетныя астанкі людзей, адзеньне і іншыя асабістыя рэчы загінуўшых.

Ва ўшанаваньне памяці ахвяр пастаўлены крыжы, іншыя мэмарыяльныя знакі, шчыты з надпісамі.

У Курапатах неаднойчы чыніліся факты вандалізму.

«Курапаты — гэта месца масавага пахаваньня, для якога панятак „экскурсіі“ не зусім карэктны. Можа быць толькі наведваньне такога месца.

Што да генэральнага пляну, то ўсё будзе залежаць ад яго выкананьня. Калі з Курапатаў зробяць чарговую „Лінію Сталіна“ з забавамі і шашлыком, гэта недапушчальна.

Згодна з усімі нарматывамі, Курапаты — гэта аб’ект культурна-гістарычнай каштоўнасьці пераліку № 1, і ён павінен ахоўвацца. Гэтага няма. Мы шмат гадоў падымаем гэта пытаньне, але безвынікова. Тэрыторыя ўрочышча не абслугоўваецца камунальнікамі, каб падтрымліваць там парадак, людзі самастойна ладзяць талокі.

Зь іншага боку, калі будзе абазначана ў даведніках слова „Курапаты“, то людзі будуць зьвяртаць на гэта ўвагу, шукаць інфармацыю пра Курапаты. Хоць ня выключана, што экскурсаводы, якія будуць распавядаць пра Курапаты, будуць гаварыць, што там ляжаць не ахвяры пэрыяду сталінскіх расстрэлаў, а пэрыяду нацысцкай акупацыі».

Адказны сакратар КХП-БНФ «Адраджэньне» Алесь Чахольскі лічыць, што ва ўрочышчы Курапаты павінен быць створаны сапраўдны мэмарыял, куды б ехалі турысты з усяго сьвету:

«Трэба разабрацца, што значыць „турыстычная зона“. Курапаты — гэта ўжо народны мэмарыял, праца праведзеная, стаіць больш за тысячу крыжоў. Канцэпцыя мэмарыялу зразумелая: там павінен быць лес, прыбраныя магілы і крыжы. Таму ніякіх шашлычніц там быць не павінна. Больш за тое — трэба прыбіраць „Бульбаш-хол“, які знаходзіцца за 40 мэтраў ад месца нашай нацыянальнай трагедыі. На касьцях ня можа быць танцаў. Калі з розумам ствараць там турыстычны аб’ект, то трэба дадаць пляц набажэнстваў, капліцу і музэй. Трэба, каб з усёй Беларусі, з усяго сьвету ў Курапаты ехалі людзі і даведваліся пра сотні тысяч ахвяраў сталінскага рэжыму, якія былі там расстраляныя».

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG