«Аптымізацыя» культуры: на Магілёўшчыне зачынілі 30 бібліятэк

Прызнаецца, што такія захады выкліканыя скарачэньнем фінансаваньня. Тым часам наведнікі бібліятэк незадаволеныя іх закрыцьцём.

Бальшыня бібліятэк, якія падпалі пад «аптымізацыю», — у сельскай мясцовасьці. Ёсьць такія чытальні і ў гарадах. У Магілёве зачыняюць дзіцячую бібліятэку ў мікрараёне аўтамабільнага заводу. Мясцовыя бібліятэкары адмаўляюцца гаварыць на гэтую тэму, але прызнаюць, што неўзабаве бібліятэкі ня будзе. Не хаваюць, што прычына — у зьмяншэньні фінансаваньня.

Рэакцыя жыхароў мікрараёну на закрыцьцё дзіцячай бібліятэкі — прадказальна адмоўная.

Спадарыня: «Калі нават хоць адно дзіця ходзіць у бібліятэку — гэтая бібліятэка павінна працаваць. Чаму мы павінны эканоміць на сваіх дзецях? Сюды хадзілі мае дзеці. Цяпер я ня ведаю, куды будуць хадзіць мае ўнукі. Вось куды тут, на Кірава, дзеці пойдуць у зімовы час?»

Спадарыня: «Куды нашым дзецям пайсьці? Тут чытальная заля вялікая. Я тут во жыву, у суседнім доме, і заўжды адтуль натоўпы дзяцей выходзяць. Дзяцей жа тут шмат».

Спадар: «Якая тут можа быць эканомія? Туды ж дзеці ходзяць. Яны і так мала чытаюць».

У тым, што дзеці ў бібліятэку ходзяць часта, я пераканаўся сам. У першай палове дня ў чытальні быў дзясятак малых. Калі яе зачыняць, ім трэба будзе ці абмежавацца школьнай бібліятэкай, ці езьдзіць у іншы мікрараён, да якога «аптымізацыя» пакуль не дайшла. Але такі варыянт бацькоў не задавальняе:

«Шмат дзяцей, а тут адзіная бібліятэка. А што там у школьнай? Колькі там экзэмпляраў кніг, калі вось па тэме прадметнай зададуць? На ўсіх жа ня хопіць. Куды ісьці? А патрабаваньні ж застаюцца. Гэта дужа дрэнна, што зачыняюць», — разважае спадарыня, ведучы са школы ўнучку.

Афіцыйнае тлумачэньне закрыцьця бібліятэкі наступнае:

«Дзіцячая бібліятэка павінна функцыянаваць тады, калі ў дадзеным раёне пражывае ня менш за пяць-сем тысяч дзяцей. А ў дадзеным раёне пражывае ўсяго 700 дзяцей».

У рэгіёне ліквідаваныя найперш тыя бібліятэкі, якія страцілі зоны абслугоўваньня, гэта значыць — у іх зьменшылася колькасьць чытачоў. Некаторыя чытальні аб’ядналі з школьнымі або перавялі ў статус клюбных бібліятэк. Такім чынам эканомяцца сродкі і зьяўляецца магчымасьць папаўняць бібліятэчныя фонды, тлумачыць супрацоўніца абласной бібліятэкі:

«Проста ідзе ўзбуйненьне бібліятэк. Бібліятэкары ў нас нідзе пад скарачэньне ня трапілі. Калі бібліятэка зачыняецца, то там альбо ўжо працаваў пэнсіянэр, альбо прапануецца месца працы ў суседняй бібліятэцы на вёсцы».

Паводле суразмоўніцы, значная частка фінансаваньня ідзе на абслугоўваньне бібліятэчных будынкаў.

У школьнай бібліятэцы адпрацаваў амаль два дзясяткі гадоў жыхар Клімавічаў Сяргей Аржанцаў. У 2010 годзе школу зачынілі, і ён застаўся бяз працы. Да «аптымізацыі» ў яго адмоўнае стаўленьне, і не таму, што ён беспрацоўны:

«Аптымізацыю праводзяць, каб скараціць выдаткі на ўстановы культуры. Але навошта нам тады дзяржава, якая ня можа знайсьці грошай? Няўжо сама бібліятэка павінна зарабляць на сваё ўтрыманьне? Для гэтага ж існуе дзяржбюджэт, каб падтрымаць сацыяльную сфэру. Трэба пачынаць не з аптымізацыі культуры, а з рэфармаваньня эканомікі, і тады грошай хопіць на ўсё».

Сяргей Аржанцаў зазначае, што заробкі ў бібліятэкараў мізэрныя. Маладыя супрацоўнікі вымушаныя працаваць амаль што на энтузіязьме. Нават у іхніх калегаў з большым стажам заробак не дацягвае да трох мільёнаў.