Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Міліцыя ня бачыць крыміналу ў крадзяжы крыжоў зь «віцебскіх Курапатаў»


Ян Дзяржаўцаў на месцы расстрэлаў рэпрэсаваных, архіўнае фота
Ян Дзяржаўцаў на месцы расстрэлаў рэпрэсаваных, архіўнае фота

Сьледчыя аддзелу міліцыі Віцебскага раёну не знайшлі злодзея, які зьнявечыў народны мэмарыял у памяць пра ахвяраў сталінскіх рэпрэсій каля вёскі Хайсы.

У адказ на заяву з нагоды зьнікненьня ўсталяваных ім пяці мэмарыяльных крыжоў сябар КХП БНФ Ян Дзяржаўцаў атрымаў зь міліцыі паведамленьне, што ў завядзеньні крымінальнай справы яму адмоўлена.

Сьледчыя ня бачаць у дзеяньнях асобы, якая пашкодзіла самаробны мэмарыял, складу злачынства, вызначанага ў Крымінальным кодэксе Рэспублікі Беларусь як «наўмыснае разбурэньне, зьнішчэньне або пашкоджаньне помнікаў гісторыі і культуры» ці «абняслаўленьне гісторыка-культурных каштоўнасьцяў». Бо ў адпаведных артыкулах кодэксу аб’ектамі замаху лічацца толькі тыя аб’екты, якія аднесеныя да помнікаў гісторыі і культуры ў афіцыйным парадку. Крыжы, усталяваныя актывістамі КХП БНФ па ўласным жаданьні, да пераліку такіх аб’ектаў не падпадаюць.

Таксама, на думку сьледчых, у дзеяньнях невядомага вандала няма складу злачынства, вызначанага як «абняслаўленьне трупа ці магілы». Бо хоць каля вёскі Хайсы і знойдзеныя шматлікія чалавечыя парэшткі, статус гэтага пахаваньня пакуль ня вызначаны.

Паколькі чатыры зь пяці скрадзеных крыжоў праз пэўны час былі знойдзеныя міліцыяй і самімі актывістамі, памер матэрыяльных стратаў Яна Дзяржаўцава не адпавядае заканадаўчым нормам, каб распачаць крымінальную справу за крадзеж маёмасьці. У сваёй заяве актывіст пазначыў, што пяць крыжоў каштавалі яму 500 тысяч рублёў, бо менавіта такія сродкі былі выдаткаваныя на набыцьцё піламатэрыялаў і выраб мэмарыяльных знакаў. Спадару Дзяржаўцаву 4 крыжы вярнулі, а кошт апошняга, ня знойдзенага, не перавышае памеру дзьвюх базавых велічынь. Таму падставаў для крымінальнага расьсьледваньня няма, лічыць міліцыя, але абяцае, што ў выпадку, калі вандал і злодзей усё-такі будзе знойдзены, то на яго складуць адміністрацыйны пратакол за дробны крадзеж.

За амаль два месяцы міліцыя так і не знайшла вінаватага — таго, хто зламаў крыжы і адцягнуў іх на некалькі дзясяткаў мэтраў ад месца ўсталяваньня, прыхаваўшы ў лесе. Паводле міліцыянтаў, на тэрыторыі Мазалаўскага сельсавету яны апыталі асобаў, раней судзімых за падобныя злачынствы, а таксама тых, што злоўжываюць сьпіртовымі напоямі і вядуць антыграмадзкі лад жыцьця. Таксама былі апытаныя жыхары бліжэйшых вёсак, супрацоўнікі пошукавага батальёну, якія вялі раскопкі на месцы масавых пахаваньняў каля вёскі Хайсы, працаўнікі Лосьвідзкага лясьніцтва і Мазалаўскага сельсавету.

Пра свае далейшыя дзеяньні, што да пошуку вандалаў і злодзеяў, якія зьнявечылі народны мэмарыял, міліцыянты нічога не паведамілі актывісту. Ян Дзяржаўцаў настойвае на неабходнасьці працягваць пошукі вінаватых. А таксама на тым, каб актывістам грамадзкай ініцыятывы «Хайсы» паведамілі пра вынікі экспэртызы парэшткаў, знойдзеных у лесе.

Паводле мясцовых старажылаў, каля вёсак Хайсы і Дрыкольле ў 1930-я гады адбываліся «сталінскія расстрэлы», і ў гэтых мясьцінах былі знойдзеныя парэшткі некалькіх соцень нявысьветленых асобаў.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG