Я ў мястэчку Сапоцкіна, за некалькі кілямэтраў ад мяжы з Польшчай і Літвой. Мясцовае насельніцтва тут пераважна польскай нацыянальнасьці. Стаю ў самым цэнтры побач зь сельсаветам, крамамі і помнікам Леніну.
Падыходзіць грамадка мужчын. Зьвяртаюся да іх з пытаньнем — ці ведаюць яны пра “Карту паляка”?
Спадар: “Першы раз чую пра гэта, першы раз”.
Карэспандэнт: “А ў Сапоцкіне ўвесь час жывяце?”
Спадар: “Увесь час, і нарадзіўся тут”.
Карэспандэнт: “А ці чулі вы што-небудзь пра “Карту паляка?”
Другі спадар: “Ды не, нам ніхто нічога ня кажа пра гэта”.
Падыходжу да жанчын, які выйшлі з крамы і нешта зацікаўлена абмяркоўваюць. Вітаюся й задаю тое самае пытаньне.
Спадарыня: “Пакуль нічога ня ведаю, праўда, людзі нешта казалі, але я сама нічога канкрэтнага ня ведаю”.
Карэспандэнт: “Можа, вы нешта чыталі?”
Другая спадарыня: “Нічога не чытала”.
Карэспандэнт: “Магчыма, хто-небудзь прыяжджаў з гораду ды распавядаў?”
Другая спадарыня: “Нічога ня ведаю”.
Спадарыня: “Як я разумею, калі атрымаю карту паляка, то змагу працаваць у Польшчы, вучыць сваіх дзяцей там, ну й візу дармовую атрымаю. Так я сабе гэта ўяўляю”.
Сакратар сельсавета Алена Падскрыпкіна, кажа, што ўжо сёй-той зьвяртаўся да іх па даведкі, каб пацьвердзіць сваё польскае паходжаньне.
Падскрыпкіна: “Нядаўна сутыкнулася з гэтым. Днямі да мяне прыходзіла жанчына. Яе мама нарадзілася ў нашай вёсцы ў 1934 годзе, прасіла даведку з гаспадарчай кнігі пра яе нацыянальнасьць. Гэта хоць і архіўная праца, але я знайшла патрэбныя дадзеныя”.
Спадарыня Алена кажа, што наагул людзей пакуль да іх зьвяртаецца няшмат, але пра “Карту паляка” яны ўжо чулі.
У мясцовым касьцёле пан Чэслаў, які дапамагае ксяндзу, распавядаў, што людзі пакуль рэдка зьвяртаюцца па дакумэнты, якія б пацьвярджалі іх польскае паходжаньне.
Маладая прадаўшчыца, Алена, кажа, што яна з паходжаньня полька, але пра “Карту паляка” пакуль ня чула. Тым ня менш, была б ня супраць яе атрымаць.
Алена: “Ну чаму б не атрымаць. Цяпер візы дарагія — 60 эўра. А так нават паехаць ды й адпачыць. Добра было б”.